Kültür Sanat 12.10.2022 06:00

Kahramanmaraş'taki arkeolojik kazıda 7 bin 600 yıllık damga mühür bulundu

Kahramanmaraş'ın Türkoğlu ilçesindeki Domuztepe Höyüğü'nde yürütülen kazı çalışmalarında 7 bin 600 yıl öncesine ait olan ve boynuzlu iki hayvan başı figürünün yer aldığı mühür bulundu.
Kahramanmaraş'taki arkeolojik kazıda 7 bin 600 yıllık damga mühür bulundu

Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Halil Tekin başkanlığında, 5 üniversitede görevli arkeolog ve bilim insanlarından oluşan 15 kişilik ekiple yürütülen kazı çalışmalarının bu yılki kısmı tamamlandı.

Doç. Dr. Halil Tekin, Geç Neolitik Döneme ait bir yerleşim yeri olan Domuztepe Höyüğü'nde bu yılki kazılarda değerli bulgulara ulaştıklarını belirtti.

Buluntular arasındaki yaklaşık 7 bin 600 yıl öncesine ait olduğu değerlendirilen damga mührünün büyükbaş hayvanların evcilleştirilme sürecine ışık tutabileceğini ifade eden Tekin, şöyle konuştu:

"Höyüğün ikinci yapı katına ait dolgu toprak içinde serpantin taşından üretilmiş ip delikli düğme mührün baskı yüzeyinde 'aynalama' yöntemiyle ağızları birbirine bakar şekilde yapılmış boynuzlu iki hayvan başı dikkat çekiyor. Geçmiş yıllarda kilden çanak-çömlek üzerinde boya bezek olarak stilize yapılmış boğa başı motiflerinin varlığı saptanmıştı. Geleneksel Mezopotamya terminolojisinde 'Halaf' olarak bilinen yaşam biçiminin Doğu Akdeniz'deki en büyük yerleşimi olan höyükte farklı malzeme üzerinde görselleşen boğa başları çoğunlukla Yakın Doğu'da evcil sığır (Bos Taurus) olarak bilinen türün temsilcisi olarak kabul görmektedir."

Elde edilen hayvan kemiklerinin (arkeozoolojik) incelemelerinin tamamlanmadığını hatırlatan Tekin, "Domuztepe'nin içinde bulunduğu Doğu Akdeniz'de M.Ö 7-6 binli yıllarda mandanın evcilleştirildiğini söylemek için erkendir. Mühür baskı yüzeyinde ve bazı çanak-çömlek üzerinde boya bezekler şeklinde gözlemlenen türün manda olmayıp sadece boğa başlarının farklı stillerde biçimlendirilmiş olması da ihtimal dahilindedir. Gelecekte yapılacak analizlerin bu konuya ışık tutacağı kuşkusuzdur. Bununla birlikte, Mezopotamya Geç Neolitik Dönem mühür baskılarında bu şekilde bir tasvir yönteminin de ender görüldüğünü belirtmek gerekir." değerlendirmesinde bulundu.

Mührün genelde mülkiyetin varlığının somut kanıtı olarak kabul edildiğine işaret eden Tekin, "Bununla birlikte eşitlikçi bir yaşam biçimine sahip ve henüz bürokrasinin bulunmadığı bir zaman dilimini temsil eden erken köy yerleşimlerinde bu tür nesnelerin işlevleri konusu hala tartışmalıdır." ifadelerini kullandı.