Esra Kazancıbaşı Öztekin
"Doğum sırasında bebeğime ve bana korona bulaşır mı?"
“Kafa travması geçiren çocuğumu acil servise götürmemiz gerekiyor. Hipertansiyon hastası eşimin korona virüsü kapmasından çok endişeleniyorum"
Üçüncü seviyede yoğun bakım yatağına sahip tüm hastaneler, “pandemi” yani “salgın hastanesi” olarak ilan edilence çoğu kişi benzer kaygıları yaşamaya başladı. Sağlık Bakanlığı’nın genelgesi üzerine özel hastaneler de pandemi hastanesi kapsamına alındığı için doğumu yaklaşan anne adayları, kanser tedavisi gören hastalar, organ nakli ile hayata dönenler, başvuracakları özel hastanede Covid-19’a yakalanma kaygısını yoğun olarak yaşamaya başladılar. SGK üzerinden fark ücreti ödemeyi göze alan, özel sağlık sigortası olan ya da teşhis ve tedavi ücretinin bedelini cebinden ödeyebilecek ekonomik güce sahip hastalar acil olabilecek durumlarda bile özel hastaneye müracat etmeye çekinir oldular.
Televizyon ekranlarında uzmanların mecbur kalınmadıkça hastanelere başvurulmaması gerektiği yönündeki mesajları da yanlış bir algılanmayla adeta bir hastane fobisine dönüştü. Başta hekimler ve hemşireler olmak üzere tüm sağlık personelinin gözlerini bile kırpmadan Covid-19 tanısı alan hastaların teşhis ve tedavileriyle ilgilendiği günümüzde, biraz nezlesi olan, gözlük numarasını değiştirmek isteyen herkes hastaneye başvurmasın elbet! Aciliyeti olmayan sağlıkla ilgili şikayetlerimizde hastanelere giderek yığılma yaratmayalım, korona virüsüyle mücadele eden sağlık ordumuzun neferleri doktorlarımızın ve hemşirelerimizin yükünü arttırmayalım ama acil durumlarda ya da kanser gibi tedavisinin sürmesi gereken hastalıklarda da hastaneye başvurmaktan çekinmeyelim. Çünkü kalp krizi, inme gibi sağlık problemlerinde hayata tutunabilmek için bazen birkaç dakika bile çok önemli olabiliyor.
KORONA YÜZÜNDEN ACİL SERVİSE BAŞVURMAK İSTEMEYENLER…
Son on günde üç tanıdığım hastasını acil servise götürmeden derdine nasıl çözüm bulacağını bana sorunca bu yazı dizisini hazırlamaya karar verdim. Bir arkadaşımın teyzesinin kanser ağrıları dayanılmaz boyuta varmıştı. Diğer arkadaşımın oğlu ciddi derece yanmıştı. Diğer arkadaşımın evde düşen annesi oturup kalkarken bel bölgesinde şiddetli ağrıdan yakınıyordu. Üçünün de Covid-19 salgınından uzak durabilmek amacıyla sorduğu soru ortaktı; “Hastaneye gitmeden nasıl ve nereden acil sağlık hizmeti alabiliriz?”
Evde sağlık hizmetleri bazı vakalara çözüm sunabilir ama acil müdahale gerektiren durumlarda hastaneye başvurulması şart. İstanbul’da yılda yaklaşık 15 milyon milyon kişi acil servislere başvuruyor. Türkiye’de her yıl 300 bin kişi kalp krizi geçiriyor. İnme geçiren kişi sayısı ise 2 bin. Kalp krizi, inme, beyin kanaması gibi durumlarda erken müdahale büyük önem taşıyor. Ama günümüzde çoğu hasta ve hasta yakını acil durumlarda bile hastaneye müracat etmekle ilgili derin endişeler duyuyor. Yine aynı şekilde doğumuna az bir zaman kalan hamileler de.
Televizyonlarda sabahtan akşama kadar küresel salgın korona virüsü konuşuluyor. Korona virüsü salgının yanısıra, hastanelerdeki durum, alınan önlemler hiç ele alınmıyor. Oysa bir yandan Covid-19’a karşı korunma, teşhis ve tedavi çalışmaları sürerken, diğer yandan da doğumuna kısa bir süre kalan anne adayları, kemoterapi ya da radyoterapi alan kanser hastaları, kalp, böbrek ya da karaciğer nakli geçirenler ihmal edilmemeli. Pandemi Hastanesi olarak ilan edilen “özel hastaneler”le ilgili hastaların ve hasta yakınlarının kafasında pek çok soru işareti var. Hastaların, hasta yakınlarının merak ettiklerini Türkiye’nin önde gelen özel hastanelerinin yetkililerine sordum.
Özel hastanelerde; diğer hastaları Covid-19'dan korumak üzere hangi önlemler alındı?Acil servislerden ameliyathanelere, yoğun bakım yataklarından hasta odalarına kadar özel hastanelerde alınan korona virüsü önlemleri nasıl uygulanıyor? Bugün başlayan yazı dizimizde, Türkiye’nin çeşitli şehirlerindeki özel hastanelerin yöneticileri korona virüsüyle mücadele kapsamında Covid-19 hastalarıyla diğer hastaları ayırmak için aldıkları önlemler konusunda bilgi veriyor.
Acil serviste ayrı alan
Uğur Genç
Memorial Sağlık Grubu CEO’su
“Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisi nedeniyle hastalarımız ile yakınlarının ve çalışanlarımızın sağlığı ve güvenliği için pek çok uygulamayı hayata geçirdik. Bir sağlık kuruluşu olarak acil servislerimiz, poliklinik hizmetlerimiz, cerrahi merkezlerimiz ve tüm birimlerimizle, her branşta tanı ve tedavi süreçlerimizi yürütmeye devam ediyoruz. Enfeksiyon kontrol komitelerimiz ile işbirliği halinde, Dünya Sağlık Örgütü’nün ve Sağlık Bakanlığı’nın önerdiği rehberler doğrultusunda gerekli tüm tedbirleri almış bulunuyoruz.
Hastanelerimizde görev yapan tüm sağlık çalışanlarının sürekli eğitimlerine ek olarak, bu konuda kriz öncesi ‘enfeksiyon kontrol kuralları’ çerçevesinde verilen eğitimler de tekrarlandı. Hastane giriş kapılarımızın sayıları sınırlandırıldı. Covid-19 pozitif ve negatif yatan hastaların katları, girişim alanları, ameliyathane ve yoğun bakım salonları ile bu bölümlere gidiş yolları ayrıştırıldı. Hasta ziyaretleri yasaklandı. Yatan hasta katları, yoğun bakım üniteleri ve palyatif bakım servisleri de dahil olmak üzere hiçbir bölüme ziyaretçi alınmıyor. Refakatçi sayısı sınırlandırıldı. Yatan hastalarımıza sabit ve ‘bir’ refakatçi eşlik edebiliyor. 18 yaş altı refakatçi kabul edilmiyor. Bu bölümlerde çalışan personeller de farklı gruplara ayrıldı ve çalışma alanları sabitlendi. Birbirine temas edebilecekleri ortak alanlar da bulunmuyor. Tüm sağlık çalışanlarımız ve personelimiz uygun ekipman ve kıyafetlerle hizmet sunuyor. Covid-19 sonrası ‘enfeksiyon kontrol kuralları’ çerçevesinde başlatılan çok daha sık rutin dezenfeksiyon tedbirleri dışında, her hastadan sonra her alet, her cihaz ve hastanın temas edebileceği her yüzey tekrar dezenfekte ediliyor.
SAĞLAM ÇOCUK-HASTA ÇOCUK BÖLÜMLERİ AYRILDI
Acil serviste Covid-19 şüphesi ile gelen hastalarımız için ayrı bir alan oluşturuldu. Başvuruda bulunan hastalarımızın ilk olarak ateş ölçümü yapılıyor. Ateş, öksürük, nefes darlığı gibi şikayetleri sorgulandıktan sonra ateşi yüksek olanlar, Covid-19 tespiti veya şüphesi olanlar corona virüsü tetkiki için ayrılmış alana, farklı bir hastalık grubu olduğu düşünülenler ise ilgili alana yönlendiriliyor. Çalışanlarımızın ve hastalarımızın sağlığı ve güvenliği için genel olarak aldığımız diğer tedbirler ise şöyle:
Hastane girişinde, çalışanlarımıza ve hastalarımıza ateş ölçümü yapan hemşireler görevlendirildi. Yüksek ateş tespit edilen kişiler, belirlenen tıbbi alanlara yönlendiriliyor. Öksürük, ateş ve nefes darlığı ile yurt dışı teması bulunan, riskli ve şüpheli görülen vakalar, diğer hastalarımızla teması önleyecek şekilde konumlandırdığımız, farklı tıbbi alanlara izole edilerek yönlendiriliyor. Pediatri polikliniklerimizde, sağlam çocuk ve hasta çocuk bölümleri ayrıldı.
Çalışanlarımız, hastalarımızla sosyal iletişimde 1,5 metre ‘koruma mesafesi’ uyguluyor. Bekleme alanlarındaki sandalye ve koltuklar mümkün olduğunca birbirinden uzaklaştırıldı. Bulaş riskini minimalize etmek için hastane içindeki dergi, gazete, broşür, menü gibi tüm basılı materyaller enfeksiyon kuralları gereği toplatıldı. Ayrıca çocuk oyun alanları kullanıma kapatıldı.
TÜM ÇALIŞANLARIMIZIN SAĞLIK DURUMU YAKINDAN TAKİP EDİLİYOR
Hastanelerimizde, enfeksiyon tedbirleri ve hijyen uygulamaları kapsamında; poliklinikler, bekleme alanları, koridorlar, asansör, tuvalet, ibadethane gibi alanların düzenli olarak dezenfeksiyonu sağlanıyor. El hijyenine yönelik, ortak alanlardaki el dezenfektanları artırıldı. Tüm çalışanlarımızın sağlık durumu yakından takip ediliyor ve çalışanlarımız, gerekli önlemleri almaları için periyodik olarak bilgilendiriliyor.
Temizlik personellerimize enfeksiyon ekiplerimiz tarafından hijyen kurallarına yönelik, temizlik sırasında tek kullanımlık eldiven kuralına uymaları yönünde bilgilendirme yapılıyor. Buna göre; oda içleri ve bekleme alanlarındaki mobilya, televizyon kumandası, tekerlerli sandalye, sedye, kapılar, halılar ve tekstil ürünleri gibi ortak kullanımda olan tüm ekipmanların temizliği, uygun ürünler kullanılarak daha sık gerçekleştiriliyor. Ambulansların, servislerin ve binek araçlarının ilgili firmalar tarafından dezenfeksiyonu sağlanıyor.
E-DOKTOR UYGULAMASINI HAYATA GEÇİRDİK
Bu süreçte hastalarımıza güvenli sağlık hizmeti sunabilmek adına e-Doktor uygulamasını hızlı bir şekilde hayata geçirdik. Bu uygulama ile hastalarımızın ihtiyacı olan sağlık hizmetine artık evlerinden çıkmadan ulaşabilmesini sağlıyoruz. Çeşitli sağlık problemleri, kronik hastalıkların takibi ve desteğe ihtiyaç duyulan her türlü sağlık sorunu için hastaneye gitmeye gerek kalmadan, istenilen branştaki hekimimizle akıllı telefonunuz üzerinden görüntülü görüşme imkanı sağlıyoruz.
Evde bakım hizmetlerimizle de her türlü sağlık sorunu için uzman doktor muayenesi, hemşirelik hizmetleri, laboratuvar ve radyoloji tetkikleri dahil pek çok hizmeti hastaneye gitmenize gerek kalmadan, evlerinde veya işyerlerinde hastalarımıza sunabiliyoruz. Bebeklerin rutin takip ve aşı uygulamalarının aksatılmaması için uzman hekim ve hemşirelerimizle evlerinde değerlendirme yapıyoruz.”
“Hastalarımızın güvenliği önceliğimiz”
Dr. Erdal İbanoğlu
(Okan Üniversitesi Hastanesi Genel Müdürü)
“Tüm dünyanın Covid-19 salgını nedeniyle sağlık açısından çok zorlu bir dönemden geçtiğini hepimiz çok iyi biliyoruz. Hastanemiz bünyesinde kurulan bilim kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda hastanemizin işleyişini tamamen yeniden planladık.
Birinci amacımız normal sağlık hizmeti alacak hastalarımızın güvenliğini ve bu hizmetin devamlığını sağlamaktı.
Bu dönemde Sağlık Bakanı’mızın da ifade ettiği gibi, tedavisine ara verilmemesi gereken hastalıklardan en önemlisi onkolojik hastalıklardır. Hastanemizde kanserle mücadelede etkin olan radyasyon onkolojisi, medikal onkoloji , nükleer tıp gibi bölümlerde hem fiziki, hem de işleyiş açısından yeni planlamalar yapıldı. Öncelikle o bölümde çalışan tüm sağlık personelimize Covid-19 ile ilgili gerekli tüm eğitimler verildi. Onkoloji hastalarımızın hastaneye girişleri tamamen diğer hastalardan farklı bir kapıdan yapılmaktadır. Hastanemize her giren hasta ve refakatçisi giriş kapısında bekleyen sağlık personelimiz tarafından önce ateşleri ölçülerek, elleri dezenfekte edilerek, Covid-19 belirtileri sorgulanarak ve maske takılarak içeri alınmaktadır. Her tedavi sonrasında tedavinin yapıldığı bölüm ve cihazlar özel eğitimli personel tarafından uluslararası normlara uygun olarak dezenfekte edilmektedir. Sağlık çalışanlarından olabilecek bir bulaşın önüne geçmek adına, o bölümde çalışan sağlık personelimizin Covid-19 açısından düzenli olarak taramaları yapılmaktadır.
“FARKLI ALANLARDAKİ İKİ ANJİYO CİHAZIMIZDAN BİRİNİ NORMAL HASTALARA KULLANMAKTAYIZ”
Covid-19 pandemisi nedeniyle tüm toplumumuz kaygı ve stres yaşamaktadır. Özellikle kalp ve damar hastaları bu durumdan olumsuz etkilenme potansiyeline sahiptir. Çünkü kaygı ve artan stres yine kalbimizi vuracaktır. Ancak alınacak önlemler ile bu riski kontrol etmek hiç de zor değildir. Kalp sağlığımız ötelenemez ve ihmal edilemez, kardiyoloji branşında hizmet vermenin devamını çok ciddiye almaktayız. Bu nedenle hastanemizin kardiyoloji bölümünde bulunan, fiziki olarak birbirinden tamamen farklı alanlarda olan iki anjio cihazından bir tanesini tamamen normal hastalarımıza kullanmaktayız.
AMELİYATHANELERİMİZİ VE BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİYİ AYIRDIK
Hastanemizde bulunan dokuz ameliyathaneden ikisi Covid-19’li hastalara, yedisi ise devam eden normal hastalarımızın ameliyatlarında kullanılmaktadır. Her bir ameliyathanenin kendisine ait kapalı sistem havalandırmalarının olması ve üst düzeyde sterilizasyonlarının yapılması olası bulaşma ihtimalini neredeyse sıfıra indirmiştir. Binamızın bir katı tamamen izole edilerek sadece Covid-19 hastalarına ayrılmıştır. Bu bölüme ulaşım sağlanan asansörler başta olmak üzere çalışan personel tamamen ayrıdır. Özellikle radyoloji bölümünde hizmet veren iki bilgisayarlı tomografimizden biri ve tüm görüntüleme cihazlarımız her iki hasta grubuna ayrı olarak hizmet verecek şekilde planlanmıştır.
Bu tip olağanüstü durumlarda hastanelerin acil servisleri bir kat daha önem kazanmaktadır. Fiziki şartlarımızın iyi olmasından dolayı bu konuda ekstra bir avantaja sahip olduğumuzu düşünüyoruz. Şöyle ki; normal acilimize başvuranlar ile Covid-19 şüphesi olan hastaları, giriş aşamasında triaja tabi tutuyoruz. Hastaları tamamen farklı kapılardan iki farklı bölüme ayırdığımız acile kabul ediyoruz. İki bölüm arasında çalışan sağlık personelleri tamamen ayrı kişiler olup, bölümler arasında sağlık çalışanlarının geçişine izin vermiyoruz. Hastanemizde çalışan tüm personelimiz maske, eldiven, gözlük vs. kullanarak enfeksiyonun yayılmaması adına azami özeni göstermektedir.”
