BAKÜ DE TERÖR MÜ OLDU?

Aynur İMRAN 01 May 2022

Aynur İMRAN
Tüm Yazıları
Ukrayna direnişi, Rusya belasından nasibini almış post Sovyet coğrafyası için resmen bir nefeslik oldu.

Ukrayna direnişi, Rusya belasından nasibini almış post Sovyet coğrafyası için resmen bir nefeslik oldu. Yavaştan bu ülkeler de kendi tavırlarını ortaya koymaya çalışıyor. Ama Rusya "far post" olarak gördüğü, kendi sınırlarını korumak için etkisi altında tuttuğu ülkelerin "baş kaldırma" eylemlerine karşı ciddi bir şekilde agresif olmaya başladı.
Birkaç gün önce Kazakistan neredeyse 75 yıllık bir dönemde kutlanan 9 Mayıs Zafer Bayramı Törenini artık yapmayacağını açıkladı. Cevap Putin’e yakınlığı ile bilinen Margarita Simonyan’ın kocası Ermeni asıllı Keosyan’dan geldi. Rusya devletinin bunu unutmayacağını dile getirerek tehditler savunan Keosyan Kazakistan hükümetine Ukrayna’dan ders çıkarmalarını tavsiye etti.
Tabiri caizse "aba altından sopa" gösterdi. Bir taraftan Putin’in en yakınlarından Margarita Simonyan’ın kocası, diğer taraftan hiçbir resmi sıfatı olmayan oyuncu-yönetmen.

Gelelim Azerbaycan’a. 2 gün önce Azerbaycan’da son dönemlerin en büyük yangını oldu, itfaiyeler tüm güçleriyle çalışmasına rağmen yangın saatlerce söndürülemedi. Olay ülkenin ikinci büyük kenti olan Sumqayıt’ta, Cumhurbaşkanına yakın çevrelerin sahip olduğu, Azerbaycan’ın en büyük gıda fabrikasının deposunda olmuştu. Yangın olayından 1 gün önce Ukrayna’ya, çoğunluğunun aynı fabrikanın gıda ve konserve ürünlerinden oluşan yardım gönderilmişti.

Ayrıca son dönemde Azerbaycan Rusya ile ticaret devriyesini ruble üzerinden yapmaktan imtina etmişti. Bununla alakalı Socar açıklama vermiş, basında yayınlanan iddiaları kabul etmemişti.

Ayrıca Putin’in post Sovyet ülkelerinden Ukrayna savaşında yardım çağrısına sadece Belarus ve Ermenistan olumlu cevap verdiği için diğer ülkeler artık bir nevi Rusya merkezli siyasete hayır demiş oldular.
Akabinde bu kadar büyük bir zarara mal olan bir yangın.
Azerbaycan’ın son bağımsızlık döneminde defalarca bu kabilden terör olayları olmuştur. Batıyla yakınlaşması, Rusya’nın istediği politikalara katılmadığı dönemlerde Azerbaycan’da insan kaybı ile sonuçlanan ciddi terör olayları olmuştur. Buna Bakü metrosunda patlama, Azerbaycan’ın Petrol Akademisinde (kanaatimce bu da bir sembolik anlamda seçilmiş yerdi) öğrencileri kurşuna dizen, uzun yıllar Rusya’da yaşamış birinin katliam niteliğindeki eylemi vs. 30 Nisan o katliamın yıldönümüdür hem de.
Göründüğü üzere Ukrayna savaşında post Sovyet ülkelerinden destek görmemek Rusya yönetimini ciddi şekilde gıcık etmiş gibi görünüyor. Putin’in Sovyetleri yeni bir biçimde, yeni isimle, ama eski sömürge şartlarına uygun kurma hayali bu şekil tavırları kaldırmıyor.
Anlaşılan Ukrayna kaybederse sıradaki hedef Azerbaycan ve Kazakistan olabilir. Son yıllarda Azerbaycan’da Rus okullarının  sayının arttırılmasına Rus hükumetinden verilen destek, daha çok Rus vatandaşların şikayetlerinin öne çıkarılması çabaları da bu amaca hizmet ediyor.
Bu ve diğer sebeplerden de Ukrayna’nın direnişin sonuna kadar davam etmesi, Rusya’nın maksimum güç kaybetmesi, savaşın sonucunda Ukrayna’nın en az toprak kaybıyla (arzumuz sıfır toprak kaybının olmasıdır tabi) barış antlaşmasının imzalanması Kafkasya ve Orta Asya ülkeleri için Rusya tehlikesini azaltmış olacak.
P.S. Son dakika eklemesi olarak Azerbaycan Cumhurbaşkanı dünkü konuşmasında, Ukrayna’nın sınır bütünlüğünü tanıdığımızı, her bir ülkenin toprak dokunulmazlığının bizim ülke için önemli olduğunu bildirdi. Ayrıca dün Azerbaycan’da hazırlıkları yapılan "Aziz Georgi bantı" takılması töreni iptal edildi. Açıklamalar ve pasif de olsa itiraz eylemleri  gösteriyor ki, resmi Bakü de Sumgayıt’taki yangın olayında şüpheli listesine Rusya’yı da almış durumda.