EN ANLAMLI TAKI: ALYANS

Yonca ORTAN 07 Şub 2021

Yonca ORTAN
Tüm Yazıları
Alyans sadece parmaklarımızda bir aksesuar olması ya da evliliği simgelemek için takılmıyor.

Günümüzde günlük hayatın vazgeçilmez aksesuarı olan yüzükler pek çok model seçeneğiyle parmaklarımızı süslüyor.  Bazen evlilik teklifini ifade eden tek taş bazen söz bazen nişan yüzüğü olabiliyor ya da şıklığımızı tamamladığımız trend yüzükler. Anlamı her ne olursa olsun yüzük geçmişten günümüze ulaşmış en özel aksesuarlar arasında yer almakta. Bunların en anlamlısı da alyans.

Alyans sadece parmaklarımızda bir aksesuar olması ya da evliliği simgelemek için takılmıyor. Antik Mısırlılardan bugüne gelene kadar bütün nesillerde bir anlamı olan evlilik yüzüğü bir diğer deyişle alyans elbette sevgi ve sonsuzluk anlamı amacıyla takılıyor.

Erken çağlarda evlilik yüzüğü sonsuzluğu ve kalıcılığı sembolize ediyordu. Hem eski Mısırlılar hem de Romalılar alyansı sol taraftaki parmağında takıyorlardı. Bunun nedeni, vena amoris sözü (Latince 'aşk damarı') olarak adlandırılan bir damarın doğrudan bu parmaktan kalbe yol açtığı fikriydi. Eski Roma'da sadece kadınlar evlilik veya nişan yüzüğü takıyordu. Bir yüzüğün sadece kadına verilmesi, kültüre ve topluma bağlı olarak geçen yüzyıla kadar sürdü.

Alyansın yüzük parmağına takılma geleneği bugüne kadar korunmuştur. Avrupa ülkelerinin çoğunda alyans sol yüzük parmağına takılırken, yüzüğü sağ yüzük parmağına takmak Almanya ve Avusturya'da gelenekseldir.

Nikah yüzüklerinin genellikle iç halka rayında yazıtlar veya semboller bulunur. Eski Roma döneminde, "Pignus amoris habes" yani "Aşkımı vaat ettin” yazardı. Bugünün nikâh yüzüklerinde eşin adı ve vaat tarihi sık sık okunur.

Günümüzde günlük hayatın vazgeçilmez aksesuarı olan yüzükler pek çok model seçeneğiyle parmaklarımızı süslüyor.  Bazen evlilik teklifini ifade eden tek taş bazen söz bazen nişan yüzüğü olabiliyor ya da şıklığımızı tamamladığımız trend yüzükler. Anlamı her ne olursa olsun yüzük geçmişten günümüze ulaşmış en özel aksesuarlar arasında yer almakta.

Antik Mısır dönemindeki takılar

Araştırmalara göre tespit edilmiş tarihteki ilk evlilik yüzüğü Antik Mısırlılar dönemine aittir. Eski çağlarda Mısır halkı, evlilik yüzüklerini Nil Nehri’nin etrafındaki sazlıklardan topladıkları bitkilerden yapıyorlardı. Nil Nehri, Mısır halkı için bolluk ve bereketi temsil etmekteydi. Nil Nehri’nin çevresinde yetişen bu sazlardan yapılan bileziklerin bolluk ve bereket getireceğine dair kutsal bir inançlardı vardı.

Manevi olarak değerliydi

Medeniyetin gelişmesi ile zaman içerisinde bitkilerden yapılan yüzükler ve bilezikler, yerlerini kemik ya da fildişi gibi sert malzemelerden yapılan takılara bırakmıştır. Mısırlıların inancına göre sol elin üçüncü parmağındaki damarlar kalbe direkt ulaşmakta ve bu damarlar da sevgi damarı olarak adlandırılmaktaydı. Yüzükler bu dönemde maddi değerlerinden ve süslenme aksesuarı olmaktan ziyade, manevi anlamda değer taşımaktaydı. İnsanlardaki ruhsal huzuru temsil etmekteydi.

Evlilik törenlerinin vazgeçilmezi yüzükler oldu

Mısır toprakları, Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirildikten sonra Romalılarda ‘sevgi damarı’ inancını benimsemeye devam ettiler ve evlilik yüzükleri Mısır medeniyetinden Romalılara böylece geçmiş oldu. Romalılar, evlilik yüzüğünü çiftler arasındaki bağı güçlendirmenin bir yolu ve eşler arasındaki sadakatin temsil edilmesi olarak görüyorlardı. Romalılar döneminde yüzük takma eylemi ile yapılan evlilik törenleri yaygınlaşarak diğer medeniyetlere de ulaşmıştır. Romalılara göre başka bir inanç ise yüzük takma töreninin, birlikteliği bozmaya çalışma ihtimali bulunan kişilere karşı manevi bir önlem oluşturmasıydı.

Geri dönmek için verilen sözün simgesi

Günümüzde evlilik yüzüklerine dair ilginç düşüncelerde oluşmuştur. Yaşanmış hikayelerden edinilen pek çok hikâye mevcuttur. Mesela, II. Dünya Savaşı döneminde, savaşmaya giden pek çok asker, eşlerinden ve sevgililerinden ayrılırken yüzük hediye ederek, geri dönmek için birbirlerine söz verirlerdi. Bu şekilde iyice yaygınlaşan ve birlikteliği simgeleyen alyanslar veya evlilik yüzüğü gibi görülen yüzükler, aralarında sevgi bağı olan çiftlerin birbirini hatırlaması için bir sembol haline dönüştü.

Günümüzde nişanlanan çiftlerin birbirine sonsuza dek bağlılığını temsil eden yegâne halka olan “alyans” kelimesinin Fransızcadaki alliance (birleşme, ittifak) kelimesinden gelmesi bile bu aksesuarın kökenine dair yeterince fikir verir.