Sadece Trump ve Clinton var sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Cumhuriyetçiler ve Demokratlardan başka bir sürü parti, bağımsızlar dahil bir sürü de aday var. Hepsi kendince seçime giriyor.

Trump seçildikten sonra aday listesine şöyle bir baktım. Ve bir aday ilgimi çekti. İsmi Exotic Joe (Egzotik Co). Asıl adı Joseph Maldonado. Ama kendisine Exotic Joe denilmesini tercih ediyor. Oklahoma’dan bağımsız aday. İnternet siteleri hazırlamış. Bir çok konuda görüşü var. Bildiğiniz aslan gibi aday. Tipi de çok ilginç.

Ayrıca bağış da toplamış. Ve bununla da kalmayıp üzerinde kendi resmi olan hediyelik eşyalar da satmış. Sloganı ise “Daha iyi Amerika için”

Seçmenlerinden seçim günü kırmızı, beyaz, mavi renkte bileklikler takmalarını isteyen Exotic Joe, mesela serbest silahlanmayı savunuyor. Bunun gibi sosyal güvenlikten, çevre korumaya kadar bir dizi önermesi de var.

Dediğim gibi sırf medeni cesaretinden dolayı ben exotic Joe’ya oy verirdim. Acaba hemşehrileri değerini bildi mi?

Başkan’a değil ‘esrar’a oy verdiler

Bizim taraftan bakınca başkanlık seçimlerinin gölgesinde kaldı ama, bazı eyaletlerde halk başka şeylere de oy verdi. Mesela California, Nevada ve Massachusetts eyaletleri keyif için esrar kullanılması için sandık başına gitti.

Amerika’da bazı eyaletler ‘sağlık’ için denilerek esrar satışına izin veriyor. Bu sisteme göre bir doktor raporu alan, istediği yasal satıcıdan ki bu genellikle köşe başında bir dükkân oluyor esrar alıp içebiliyordu. Bazı kısıtlamalar var. Ama çok da takan yoktu. Mesela son olarak San Francisco’da taksi çağırma aplikasyonu uber gibi esrar çağırma uygulaması vardı. Zaten kentin sokaklarında dolaşırken, sigara içenlere takıntılı bir biçimde nefretle bakanların bir yandan da esrar içiyor oluşu çok garibime gitmişti.

İşte bu durumda ‘sağlık için’ falan diye kılıfa uydurmaya gerek kalmasın diye halka soralım demişler. Soru basit, “Keyif için” esrar kullanımı serbest kalsın mı? Bu üç eyalette de “Evet” çıkmış. Anlayacağınız artık oralarda sigara yasak, ama esrar serbest. Buna göre 21 yaşından büyüklerin esrar yetiştirmesi ve tüketmesinin önünü açıldı.

Üç eyalet deyince azımsanmasın. California bile başlı başına bir ülke büyüklüğünde. Tek başına ele alınırsa dünyanın 6. büyük ekonomisi. California, şaka gibi esrar satışından ve yetiştirilmesinden elde edilen vergilerle gençlik programları, çevresel koruma ve emniyet gibi alanları finanse edeceğini açıkladı. O yüzden yakında tüm Amerika’da serbest kalırsa şaşırmamak lazım.

Oylamalarda bir eyalette de (ki bu Arizona eyaleti) keyif için esrar kullanımını ret edildi. Buna karşılık, Florida ve Kuzey Dakota eyaletleri de ‘tıbbi’ adı altında esrar kullanımını yasalaştırdı. 

Bizimkiler bunu nasıl atladı?

Trump kazandı. Tüm dünya şaşkın. Nasıl oldu, anlamadılar. Sonra fark ettim ki, çılgın vaadlerinin yanısıra bir vaadi var ki aslında Amerikalıların oy vermesi çok normal. Bu vaadi okuyunca “Bizimkiler bunu nasıl akıl edemedi?” diye düşündüm.

Uzatmayacağım. Bildiğiniz gibi Trump iş adamı. Bu yüzden insanları nereden tavlayacağını biliyor. En önemli vaadi ise kimi vergilerin kaldırılması, kimilerinin de düşürülmesi. Amerika’da gelir vergileri kazanca göre dilimler halinde ödeniyor. Trump bu vergilerin azaltılacağını en düşük yüzde 12 gelir vergisi ödeneceğini açıklıyor. Yüzde 35 olan kurumlar vergisinin de 15’e çekilmesi gerektiğini savunuyor. Ayrıca da veraset vergilerini kaldıracağını söylüyor.

Aslında hatırlarsınız, asgari ve emekli ücretleri konusundaki vaatler Türkiye’de nasıl yankılanmıştı. Türkiye’de bir parti Trump’ın bu vaatlerini akıl etseydi inanın iyi oy alırdı. Artık bir yerlere not etmişlerdir muhtemelen.