HAVA ULAŞIMI ERİŞİLEBİLİR OLABİLECEK Mİ?

Musa ALİOĞLU 02 Oca 2022

Musa ALİOĞLU
Tüm Yazıları
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, hayata geçirdiği işlerin reklamını yaparken THY ve İstanbul Havalimanı'nın görüntülerini öne çıkarıp "Hayat ulaşınca başlar" diye anlamlı bir sloganla meramını anlatıyor.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, hayata geçirdiği işlerin reklamını yaparken THY ve İstanbul Havalimanı’nın görüntülerini öne çıkarıp “Hayat ulaşınca başlar” diye anlamlı bir sloganla meramını anlatıyor.

Doğrusu reklamı izlerken gurur duyup, “Bu vatan için ne yapılsa azdır” diyorum

ve aklıma Osmanlı Sadrazamlarından Halil Rıfat Paşa’nın “Gidemediğin yer senin değildir” sözü geliyor. Bakanlık geçmişte bu sözü kendine şiar edinerek “Ulaşmak” ve “hayatı başlatmak’ adına “Her kente bir havalimanı” yapmak için büyük gayret sarf etti. 2000’li yılların başında 26 olan havalimanı sayısını 2021’in sonunda 56’ya kadar çıkardı.

Beş yıl öncesinde “100 kilometrede bir havaalanı” gibi bir sözün gereğini yerine getirmek için Çukurova, Yozgat, Rize-Artvin, Bayburt-Gümüşhane Niğde-Aksaray, Karaman, İzmir Çeşme Alaçatı ve Batı Antalya havalimanlarının yapımı planlanıyordu. 2013’te Edirne’de de bir havaalanından bile söz ediliyordu. Bunlardan sadece Rize-Artvin ve Çukurova Bölgesel Havalimanı 2022’nın ilk yarısında açılabilecek. Bayburt-Gümüşhane ise en erken 2023 yılında faaliyete geçebilecek. Diğerleri için şimdilik “İnşallah” diyelim, bekleyelim.

Gelinen bu durumda yapımı devam eden havalimanları hizmete girdiği zaman Türkiye’de seyahat eden bir yolcu, en fazla 100 kilometre sonra herhangi bir hava meydanına ulaşabilecek. Bu sözler ilk anda kulağa çok hoş geliyor, ancak bu kadar çok havalimanının gerçekten gerekli olup olmadığı tartışmaya açıktır.

Özel sektöre yolcu garantili olarak verilip ön görülen sayıya ulaşamayan ve kamu kaynaklarının akıtıldığı Zafer Havalimanı ve bunun yanı sıra devletin işlettiği birçok havalimanının fizibilite etütlerindeki rakamlara hiçbir zaman ulaşamaması haklı olarak büyük eleştiri almaktadır.

Vatandaş, kentine havalimanı yapılsın diye feveran ediyor, siyasiler de yatırım oy getirir düşüncesiyle bu isteklere karşı duramıyor ve havalimanları yapılıyor.

Havalimanı yapılınca da belediye, ticaret odası ve diğer sivil toplum kuruluşları uçak seferi konulması için harekete geçiyor. Çok havalimanı yaparak, çok kişi uçağa binebilir diye düşünmek bir yanılgıdır. Yeterli yolcu olmadan konulan seferlerin bir faturası vardır. Geçmişte 7 havayolu şirketinin (THY, Sun Ekspres, Pegasus, Onur, Atlasjet, Borajet ve Sky Airlines) İstanbul ve Ankara’dan tam 55 noktaya sefer yaptığını, fakat yazdığım son 4 şirketin artık piyasada yer almadığını üzülerek söylemek durumundayız. Özel sektöre “Şuraya da uçun” diye talimat vermek mümkün olmayınca THY ve alt markası Anadolu Jet’ten her yere sefer koymasını istemek de büyük yanlıştır.

Şu anda piyasada THY ve Pegasus’tan başka iç hatlarda yaygın uçuş yapan (Sun Ekspres sınırlı sefer yapmaktadır ve ayrıca yabancı ortaklı bir şirkettir) başka şirket kalmamıştır. Bu iki şirketin de borsaya açık olması, karlı olmayan hatlara uçmalarının önündeki en büyük engellerden biridir. Şirketlerin her yere uçabilmesi ve uçakları doldurabilmek için halkın alım gücünü arttırmak gerek.

Tek yönde 599 TL olan tavan fiyatın bile mutlu etmediği havayolu şirketlerinin de

kendilerince haklı tarafları bulunmakta.

2021 yılını nasıl geçirdik sorusuna cevap vermeden, 2022’de şunları yapacağız demek çok erkendir. Covid-19 salgınının getirdiği olumsuz şartlarını görmezden gelmeden baktığımızda olumlu işlerin yanı sıra bazı olumsuzluklar da yaşandı.

Havalimanı sayısını arttırdık, ama yolcu sayısını arttıramadık. Uçaklara hep alım gücü yüksek belli bir kesim binebiliyor, “Havayolu, halkın yolu” olmaktan artık giderek daha da uzaklaşıyor maalesef.

2021 yılında da havayolu ulaşımı ne yazık ki ulaşılabilir olmaktan çıkmıştır.

2022 yılında insanlar havayoluyla daha çok seyahat edebilecek mi? Sorun bu!

THY, büyümesini istikrarlı sürdürürken özel sektör Atlas Global ve Onur Air gibi iki büyük şirketini kaybetti. Bu konunun getirdiği yaralar sarılmadı, oralarda işini kaybeden yüzlerce kişinin ve ailelerinin ne halde olduğuna hiç kimse bakmadı.

Gökyüzünde iki şirket eksilirken THY’nin iki yeni şirketi de (Turkish Cargo ve Anadolu Jet) henüz havalanamadı.

Havada bunlar olurken yer yüzünde yeni gelişmeler yaşandı. Spekülasyonlara neden olan Antalya Havalimanı rekor bir fiyatla işletmekte olan şirketlerde kaldı. İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanları trafikte rekorlar kırdılar.

Bakan Adil Karaismailoğlu’nun 2021 yılı değerlendirmelerine baktığımız zaman her şeyin mükemmel olduğunu görüyor, ama gerçek hayata dönüp baktığımızda bazı konularda bazı nedenlerden ötürü yetersiz kaldıklarını görmekteyiz. 2022 yılında her şeyin daha güzel ve eksiksiz olması dileğiyle. İyi uçuşlar Türkiye’m.

Mutlu bir yeni yıl dileğiyle.

musaalioglu@gmail.com 

Havacılık şirketleri plaketleri topladı

Hizmet sektörü ihracat şampiyonları belli oldu.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) alt kuruluşlarından olan Hizmet İhracatçıları Birliği (HİB), 2020 yılı İhracat Şampiyonalarını açıkladı. Birlik bünyesindeki alt sektörlerden oluşan 17 kategoride ilk üçe giren başarılı firmalar plaketle ödüllendirildi.

2020 yılında Hizmet İhracatı Şampiyonu olan ihracatçıları tebrik eden HİB Yönetim Kurulu Başkanı ve Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı “Türkiye’nin en genç ihracatçı birliği olmamıza rağmen, üye sayımızı kısa sürede 2 binin üzerine, Covid-19 pandemisinin yıkıcı şartlarına rağmen ihracatımızı da 46,2 milyar dolar seviyelerine çıkarmayı başardık. Sektörümüz bu yıl aynı zamanda 21 milyar doların üzerinde bir dış ticaret fazlasına da imza atmış durumda” dedi.

‘Bacasız sanayii’ adıyla ülkemizin ‘yumuşak gücü’ olarak bilinen hizmetler sektörünü ‘stratejik güç’ olarak tanımlayan Başkan Aycı, “Dünya çapında 170’ten fazla ülkede günlük 700 milyon izleyiciyle buluşan Türk dizileri sayesinde, tıpkı ülkemize gelen yabancı turistlerin sayısı gibi Türk ürünlerine olan ilgi ve talep de her geçen gün katlanıyor. Benzer şekilde Türkiye’de eğitim gören yabancı ülke vatandaşları da, mezun olduktan sonrada ülkemize turistik amaçla geliyor, aynı zamanda kendi ülkesinde Türkiye’yi en iyi şekilde tanıtıyor ve iş yapmak için ülkemiz firmaları ile iletişime geçiyor. Kısacası hizmetler sektörümüz yakaladığı başarılar ve planlanacak dönüşümler sayesinde küresel markaya evrilerek ekonomik açıdan da tam bağımsızlık için güçlü kaynak teşkil edecek ve kısa vadede hedeflediğimiz 150 milyar dolar ihracat hedefine ulaşacağız” şeklinde konuştu.

Pandemiye rağmen 2020 yılında gösterdikleri başarılı performans ile sektörün yaklaşık 35 milyar dolarlık ihracat ve 11,5 milyar dolar dış ticaret fazlası vermesini sağlayan firmalar bu başarılarından dolayı ödüllendirildi.

17 kategoride ilk üçe giren 51 firmanım kategorileri ve isimleri şöyle:

BAKIM ve ONARIM HİZMETLERİ:

1-THY Teknik A.Ş 2- MRO Teknik San.Tic.A.Ş 3-MNG Jet Havacılık A.Ş

DANIŞMANLIK, MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ

1. Destek Patent A.Ş 2-Ercan Yiğit Özgün 3-Boss Yönetim Hiz. A.Ş

EĞİTİM HİZMETLERİ

1.Bahçeşehir Üniversitesi 2-İst. Aydın Üniversitesi 3- Altınbaş Üniversitesi

FİLM, EĞLENCE, KÜLTÜR HİZMETLERİ

1-    Ay Sanat Prodüksiyon Yapım A.Ş 2. Med Yapım Televizyon Filmcilik A.Ş

3- Turkuvaz Aktif Televizyon Pro.A.Ş

FİNANS, SİGORTA, MALİ HİZMETLER

1.  Türkiye Halk Bankası A.Ş 2-Anadolu Türk Sigorta Şirketi 3- Oti Holding A.Ş

İNŞAAT MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ

1. Yapı Merkezi İnşaat A.Ş 2- GAP İnşaat Yatırım A.Ş 3-Dorce Prefabrik Yapı A.Ş

LİMAN İŞLETMECİLİĞİ HİZMETLERİ

1-TAV Havalimanları Holding A.Ş 2-Asyaport Liman İşletmeleri A.Ş 3-Kumport Liman Hizmetleri A.Ş

MİMARLIK MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ

1. Ford Otomotiv A.Ş 2-Promata Müh. A.Ş 3-Denzay Mühendislik AŞ

SAĞLIK HİZMETLERİ

1. Acıbadem Sağ.Hiz. A.Ş 2.MLP Sağlık Hiz. A.Ş 3- KOÇ Healthcare

SEYAHAT ACENTELİĞİ HİZMETLERİ

1-(Marka gizliliğini koruyor) 2. Odeon Turizm İşl. A.Ş 3-MP Turkey Turizm A.Ş

TEKNİK MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ

1.  N.K.Y. Mimarlık Müh. Ltd.Şti. 2-Yüksel Proje A.Ş 3-Su Yapı Müh.Müş. A.Ş

TELEKÖMİNİKASYON HİZMETLERİ

1. Mayen Telekominikasyon A.Ş 2-Turksat Telekomünikasyon A.Ş 3-Milenicom Telekomünikasyon A.Ş

TURİZM VE KONAKLAMA HİZMETLERİ

1. ETS Group 2-Fine Otelcilik A.Ş 3-Ceylan Turizm A.Ş

YAZILIM VE BİLİŞİM HİZMETLERİ

1.Taleworlds Yazılım A.Ş 2-Netrd Bilgi Tek.A.Ş 3-Etiya Bilgi Tek.A.Ş

HAVALİMANI YER HİZMETLERİ

1- Çelebi Havacılık Holding A.Ş 2- HAVAŞ- Havaalanları Yer Hiz.A.Ş 3- TGS Yer Hizmetleri A.Ş

YOLCU TAŞIMACILIĞI HİZMETLERİ

1. Türk Hava Yolları A.O 2-Pegasus Hava Taş. A.Ş 3-Onur Air Taşımacılık A.Ş

YÜK TAŞIMA -LOJİSTİK HİZMETLERİ

1.Ekol Lojistik A.Ş 2-MSC Gemi Acenteciliği A.Ş 3-Mars Lojistik A.Ş