Koronavirüsü son dönemlerde hızlı üretim ve tüketim sarmalına girmiş moda sektörüne bir ayar verecektir. Tüm dünyayı alarma geçiren bu virüs sosyal, siyasi, ekonomik alanın yanı sıra moda dünyasını da etkisi altına aldı. Toplumun her alanında herkes kendince birtakım önlemler almaya çalışıyor. Dünyanın birçok ülkesinde bazı önlemler geç alınsa da şu sıralar ciddi anlamda herkes elini taşın altına koymaya başladı. 

Topluluğa neden olan tüm etkinliklerin önüne geçmek adına dünyaca ünlü birçok modacı defilelerine ara verdi. Modanın en büyük etkinleri de birçok etkinlik gibi ileri tarihe ertelendi. 

13-17 Nisan tarihleri arasında gerçekleştirilmesi planlanan Mercedes-Benz Fashion Week Istanbul (MBFWI), T.C. Sağlık Bakanlığı’nın koronavirüsün yayılmasına karşı ülke çapında aldığı tedbirler doğrultusunda, toplum sağlığı ve güvenliğini korumak amacıyla iptal edildi.

16-20 Mart tarihleri arasında gerçekleştirilmesi planlanan İstanbul Moda Haftası, Türkiye ve dünya gündemindeki gelişmeler nedeniyle Nisan ayına ertelenmişti. Ancak koronavirüsün bütün dünyada ve ülkemizde yayılmasına tedbir almak amacıyla son olarak tamamen iptal edilmesine karar verildi.

Sanal dönüşüm

150'den fazla tasarımcı ve marka, koleksiyonlarını 24-30 Mart tarihleri arasında Alibaba Group'un e-ticaret platformu Tmall aracılığıyla sergiledi. Görüntüleme deneyimini zenginleştirmek için, bazı tasarımcılar ilhamlarını hayranlarıyla gerçek zamanlı olarak paylaşmak için kamera kullanırken, diğerleri de izleyicinin podyum ürünlerini telefonlarıyla satın almasına izin veren "See Now, Buy Now" formatından yararlandı. Böylelikle tüketiciler, hem mevcut sezondan ürün satın alabildiler hem de markaların sonbahar koleksiyonlarından ön sipariş verebildiler. 

İlk gün açılış defileleri 2.5 milyon kez izlendi. Moda haftasının sonunda, etkinliğin yayınları toplam 11 milyondan fazla görüntülemeye ulaştı. Brüt mal hacminde 2,82 milyon dolardan fazla bir artış sağladı.

Mc Kinsey global endeks ne diyor?

McKinsey Global Moda Endeksi’nin ABD, Kanada ve Avrupa bazlı araştırmalarına göre, küresel koronavirüs salgını boyunca yaşanacak olan sokağa çıkma yasakları, modanın baş aktörlerini yüzde 80 oranında üzecek. Bu durumun incelemesini üç aylık bir süreç için yapan Endeks araştırmacıları; kriz öncesinde %34, 1 aylık sokağa çıkma yasağı durumunda %62, 2 aya uzadığı takdirde yüzde 80 ve 3 aylık sürenin sonunda yüzde 84’lük bir kötü etkilenmeden bahsediyorlar. Hatta 2020 yılı sonunda küresel moda endüstrisinin yüzde 30 gibi bir daralma yaşanacağı gerçeğini de gün yüzüne çıkarıyorlar. Modanın başrol oyuncularının salgın süresince içinde bulundukları bu durum, tahminen 12 ila 18 ay aralığında birçok küresel moda şirketinin iflasıyla sonuçlanacak ve bunu, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından moda sektöründe görülmüş en büyük buhran olarak tanımlayabiliriz.

Ne yazık ki, 2021 yılında ayakta kalmayı başarabilen şirketler için pozitif büyüme oranları tahminen yüzde 1-4 olacak. Zaten araştırmalar, Ocak ve Mart ayları arasında dahi hazır giyim, moda ve lüks üretim sektörlerinde ortalama piyasa değerlerinin yüzde 40 oranında düşüşe geçtiğini gösteriyor -oldukça dik bir düşüş-. Her ne kadar online satışlar mümkünse de bunun sebeplerinden biri; salgın sırasında evlerinde kalan müşterilerin yüzde 75’inin alışveriş yaptıkları halde ilerleyen birkaç ayda maddi sıkıntı çekeceklerini düşünmeleri ve buna salgının yarattığı psikolojik ve sosyolojik birçok nedenin de eklenmesi.

Türkiye’ye İlgi Arttı

Salgın sadece olumsuzluklara neden olmadı, tekstil başta olmak üzere pek çok sektörde Çin’in rakibi olan ülkelere talep yarattı. Dünya tekstil pazarının üçte birini elinde bulunduran Çin, salgın nedeniyle hedeflediği oranda üretim ve ihracat yapamazken, pazarın güçlü oyuncusu Türkiye’ye ilgi arttı. Çin’den ülkemize kayacak olan yüzde 1’lik sipariş değeri dudak uçuklatabilir. Tam 1.5 milyar dolar!