28 yıl önce Türk yurdu olan Karabağ’ın kalbi Şuşa’da ezanlar susturuldu. 8 Kasım 2020 tarihinde Azerbaycan Türkleri şehit vererek, kanla, irfanla, alın teriyle, el emeğiyle inşa ettiği Karabağ’ın manevi/kadim başkenti, Kafkaslar’ın gözbebeği Şuşa’yı işgalden kurtardı. Şuşa bölge olarak yükselti aralıkları 1.300-1.600 metre olan, sarp kayalarla çevrili, etrafı dik ve engebeli dağlarla çevrili bir plato. Şuşa’nın işgalden kurtarılması net bir zafer. Azerbaycan Türk ordusu zorlu şartlarda savaşabilme yeteneğini, askeri kudretini ve kabiliyetine, inanç ve kararlılığını tüm dünyaya göstermeye devem ediyor.

AZERBAYCAN TÜRK ORDUSU

Azerbaycan ordusunun kullandığı silahların yüzde 90'ı Rusya'dan geliyor. Beyaz Rusya, Ukrayna, Türkiye veya İsrail gibi diğer ülkelerle de savunma iş birliği anlaşmaları olan Bakü son 20 yıldır güçlü bir ordu ortaya çıkardı. Türkiye’nin yanı sıra genç Azerbaycan subayları başka ülkelerde de eğitim alıyor. En son Türkiye ile Azerbaycan ortak tatbikatı ‘TurAz Kartalı-2020’ adıyla yapıldı. Havada ve karada da devam eden harp oyunları, Ermenistan ve destekçilerine net bir mesaj idi. ‘TurAz (Türkiye-Azerbaycan) Kartalı’ adı verilen hava tatbikatı önceki yıllardan farklı olarak bu yıl Tovuz bölgesinin hemen dibindeki Gence’yi de kapsadı. Türk ve Azerbaycan Hava Kuvvetleri, Gence, Kürdemir ve Yevlah hava sahasında 10 Ağustos’a kadar sürekli faaliyette oldular. Türkiye’den F-16 savaş uçakları, İHA ve SİHA’lar, helikopterler ile Azerbaycan Hava Kuvvetlerine ait Mig-29, Su-25 savaş uçakları ve Azerbaycan’ın Türkiye’den tedarik ettiği İHA ve SİHA’lar, müşterek senaryo kapsamında hünerlerini sergiledi. Şimdi Azerbaycan ordusunun alandaki başarısında bu çalışmaların etkisi gözlemleniyor.

DENGELEYİCİ GÜÇ ‘TÜRKİYE’

Azerbaycan Şuşa’nın kurtarılmasından sonra kendisine istediği çekilme takvimi verilmediği takdirde, işgal edilmiş topraklarını kurtarma gücünde askeri yeterliliğini göstermeye devam edecek. Meşru olarak haklılığını, askeri alanda elde ettiği başarılarla diplomasi masasına taşıyacak olan bir Bakü var. Türkiye’nin her dönem artan dengeleyici gücünü yanına alan Azerbaycan 1991’in derin çaresizliğinden 2020’nin meşru hakkaniyetine ulaştı. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki kadim kardeşlik iki devletli tek millet şiarını aşarak tek devlet halinde hareket etme yeteneğini gösterdi. Bakü bununla “sahada ve masada” her zamankinden daha güçlü hale geldi. Azerbaycan’ın, bu son 45 günde elde ettiği üstünlüğü ve Türkiye’nin dengeleyici güç olarak etkisi başta Rusya, ABD, Fransa ve İran’ı Karabağ sorunsalına yaklaşımlarını   yeniden değerlendirmelerine yol açacaktır.

TÜRKİYE MASADA YERİNİ ALACAK

Artık herkes Türkiye’nin Azerbaycan’ın yanında dengeleyici güç olarak masada yerini alacağında hem fikir. Rusya, ABD, Fransa’nın eş başkanı olduğu Minsk Grubu’nun diplomatik bir yaklaşımla Karabağ işgalinde gelinen son dönem de “öteleyici” ve çatışmayı “önleyici” pozisyon alarak Ermenistan’a soluk almak için zaman kazandırma fotoğrafı verdiler. Çözümsüzlük 30 yıldır işgal için adeta adı konmamış çözüm halinde statükolaştı. 

27 Eylül’de başlayan Karabağ Kurtuluş Savaşı’nı Aliyev “statükoyu dağıttık” diyerek açıkladı. Bakü kendisine arka kapı diplomasisinde dayatılan 3. ülke askerlerinin alana girmesi planına stratejik bir cevap verdi. “Şu an kullanılmıyorlar. Eğer Azerbaycan’a dış müdahale olursa, Türk F-16'larını semada göreceksiniz." diyerek mesajını verdi.