Neşe BERBER
Bir düşünün; yeşili ve maviyi… Öyle bir düşünün ki dansa davet etsin mavi, yeşili… Utangaçca kabul etsin yeşil ve nazikçe davransın mavi. Gökyüzünün görkemi gibi heybetiyle kavrasın yeşili. Yeşilse dallarındaki kuşlar gibi salıversin kendini gökyüzünün o eşsiz mavisine. Yüzlerce yıllık sevdalılar gibi kavuşsunlar birbirlerine ve siz düşünmeye devam edin. Maviyi ve yeşili kavrayan güneş gibi. Besberrak göletten izleyin bu ikisinin dans edişini…
Bir düşünün; şeffaflığı ve saflığı… Öyle bir düşünün ki yekpare olsunlar, yekvücud tek bir yerde buluşsunlar… Su gibi olsunlar. Adına pınar densin, gölet densin, şifa densin, çay densin, nehir densin… Ama saflığını ve şeffaflığını kaybetmesin. Ve düşünmeye devam edin. Kana kana avuçlarınızdaki içmek istediğiniz suda, kendinizi hayal edin. Dinleyin o sesi. Parmaklarınızın arasından dökülen o senfoniyi…
Bir düşünün; sağlığı ve güzelliği, doğayı ve kendinizi… Öyle bir düşünün ki güneşin can verdiği renkler olsun etrafınızda. O masmavi gökyüzünün bitmesine izin vermeyen ormanların arasında, soluduğunuz havayı düşünün. İçtiğiniz suyun tadını düşünün. Tam merkezindeyken doğanın, kendinizi düşünün… Tam üstünüzden bir leylek süzülsün ve konsun üstünüze.. Ve bırakın ve sadece yaşayın… İşte Sındırgı’dasınız…
Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde yıllardır özlemi duyulan sıcak suya 15 yıl öncesinden başlayan çalışmalar sonucunda 13 Ekim 2014 yılında kavuştu. 90 derece sıcaklıkta çıkan, 24 km mesafeden gelen ve 50 km’lik dağıtım ağına sahip olan Jeotermal su ile konut ısıtma sistemi Türkiye’nin önemli illerinden olan Balıkesir’in doğal şehir diye anılan Sındırgı ilçesi’ne gidip gördüğünüzde ne demek istediğimi daha iyi anlayacağınız bu güzel ilçede sevinç yaratmış. Sındırgı yemyeşil doğa örtüsü, doğal kaynak suları, hayvancılık, tarım, çalışkan kadınları ile bozulmayan doğal yapısı ile şimdilerde yeniden geri göç almaya başlayan bir yer olmuş.
Birkaç ay önce ben de 17. Sındırgı Yağcı Bedir Halı Kültür ve Sanat Günlerinin sunumu için davet almıştım belediye başkanı Ekrem Yavaş’tan. Sındırgı başta zeytin, lavanta olan çeşitli kolonyaları ile de anılır oldu. Sındırgı’da gördüğüm ata yadigarı bütün örf adetler korunuyor. At üstünde hala bir düğün görebilirsiniz, cirit sporunu yapan atlılar ile her an karşılaşabilirsiniz. İncirin en güzelini, zeytinin en doğalını bulabilirsiniz. Doğal şehir Sındırgı’nın Belediye Başkanı Ekrem Yavaş şehrin lakabına yakışır doğal bir insan. ‘Sındırgı’yı marka şehir yapmak için çalışıyoruz. Bir taraftan Yağcı Bedir, bir taraftan Sındırgı’nın termalini inşallah hep birlikte dünya markası yapacağız. Sındırgı’nın çok büyük zenginlikleri var, bu zenginlikleri ülkemize ve dünyaya tanıtmak için elimizden geleni yapıyoruz’ diyen Balıkesir Sındırgı Belediye Başkanı Ekrem Yavaş ile konuştuk.
Sındırgı’da bulunan jeotermal hakkında konuşalım, nedir durum?
Türkiye’de yirmi bir tane jeotermal bulunuyor bunların en büyüğü Afyon ve Balçova’da. Diğerleri ilçe bazında Sındırgı jeotermal 2 bin 200 konut yararlanıyor. Temiz ve çevreci enerji. Türkiye’nin en uzun isale hattı 24 km’den sıcak su geliyor ve 90 derece de çıkıyor.
Nasıl bir enerji jeotermal?
Ekonomik bir kaynak, çevreci ve kendi öz kaynalarımızdan oluşan bir enerji üretiyoruz. Hem doğalgazdan çok ucuz. Hem de dışa bağlı olmuyoruz. Devlet yenilebilir enerji sıfatına koymuyor. Genelde elektrik enerjisi üretmeye endeksli bu da çevresel sıkıntılara neden oluyor. Konut ısıtması yereller için önem arz ediyor. Elektrik enerjisi yapılan yerlerde turizm geliştirme şansı kalmıyor. Sındırgı’da turizm çok önemli, oteller bu sıcak suyu kullanıyor. Devlet yasaları çıkarırken yerelleri gözönüne almıyor sadece elektrik enerjisini baz alıyor. Ama bunu yaparken turizmi öldürüyorsunuz bu bizim problemimiz. Sarayköy Denizli çok sıkıntı çekti bu nedenle devlet ve yerel idare karşı karşıya geldi.
Sındırgı’da var mı böyle bir durum?
Evet biz mahkemeye gittik ve kazandık şimdi temyize gitti dava. Sındırgı’da biz turizmi öne çıkarmaya çalışıyoruz. Turizm ve konut ısıtması bizim için çok önemli, suyun otellerde kullanılması da, müşteri geliyor. Şehrin dinamiklerini etkileyen bir durum bu. Yedi yıl turizmin önünü kapatmış olduk. Turizmle biz büyümeyi hedeflerken devlet burada sıcak su bulduysa elektrik üreteceğim diyor başka bir şey demiyor. Kanun da ona göre yapıyor. Teşviki de ona göre veriyor, maalesef yereli yok sayıyor.
AK Partili bir belediye başkanıyım , yapanda AK Parti hükumeti maalesef böyle olunca derdimizi anlatamadık. Sındırgı 2006 yılında termal turizm alanı ilan edildi. Şu an ruhsat bekleyen şirketler var, bu sorun olmasaydı çok daha fazla otel açılırdı.
Yani hem turizm hem jeo termal birlikte hem de elektrik enerjisi üretilemez mi, bunun başka bir yolu yok mu?
Elbette yapılabilir ama elektrik enerjisini üretiminden devlet daha büyük paralar kazandığı için buradaki konut ısıtmayı, turizmi göz ardı ediyor. Oysaki taş yerinde ağıdır. Büyüyebilmek için Afyon buna en güzel örnek. AFJET firması bunu yapıyor. Afyon Türkiye’nin büyüme modeli olamalıdır. Türkiye’de şu anda en planlı Jeotermal işi Afyon’da yapılmaktadır. Yirmibeşbin konut ısıtılmakta bununla birlikte elektrik enerjisi de üretiliyor. Turizm de yapıyor, sera da yapıyor.
‘Sadece işimize odaklandık’
Biz beş yıldır büyük işler yapıyorsak sadece geleceğe baktığımız şehrimizin geleceğini düşündüğümüz içindir. İşimize odaklıyız. Sıcak suyun şehrimize gelmesi bir hayaldi, gerçekleştirdik. Ve belediyenin cebinden tek kuruş çıkmadan yapılan projemizdir. 60 trilyonluk bir projedir. Projeyi yap işlet devret ile başlatıp şimdi belediyemizin bünyesine aldık. Türkiye’de bir ilki gerçekleştirdik.
Jeotermale örnek İzlanda
Dünyada örnekleri var gidip gördüm. İzlanda bir örnek tamamen jeotermal ile ısınıyor. Gaiser denen su çıkışının olduğu bir yer var oraya giriş paralı bundan para kazanıyor suyun 15 sn fışkırdığını görmek için 40 euro ödüyorsun.
Sizde yapın burada. Türkiye’de turizmde adınızı duyurun, farklı bir şey ile neden yapmıyorsunuz?
Devlet bize engel oluyor şu anda bunu yapamıyoruz. Geldiler buraya elektrik enerjisi için bir özel şirket, su sondajı yapacağız dediler ben vallahi yaptırmam dedim ne gerekiyorsa bütün protestoları gerekirse çıplak yürürüm dedim yaptırmam yine de dedim. Ben engel olmasam burada çalışmaya başlayacaklardı.
Siz ne yapıyorsunuz bunlara karşı?
Beş yıldır bunlarla uğraşıyorum. Bu sürede enerjimizi işimize verebilseydik yeni oteller açılabilirdi. Hem yerin kalkınma modeli ayrı olmalı oranın yerel dinamikleri ile konuşarak plan yapılmalı. Ankara’dan masa başından karar verilmemeli. Burası Pamukkale vari bir yer. Burayı JeoPark yapmak istiyorum. Türkiye’de Kula’da var sadece insanlar gelsin görsün jeotermal yeryüzüne nasıl çıkıyor. Devlet bunu görmüyor sadece paraya bakıyor. Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan’a doğru anlatılsa eminim destek olur şehrimize.
Madem aynı enerji Afyon bu kadar büyürken, Balıkesir neden bu anlamda geri kalıyor?
Afyon’da destek var ve işlerini odaklanıyorlar. Balıkesir işine odaklansa zeytinyağı var, halısı var, jeotermali, sütü, peyniri, eti, denizi, kumu her şeyimiz var.
Jeotermal ısıtmalı TOKİ konutları Sındırgı’da yapıldı
Türkiye genelinde ilçeler arasında en fazla konut Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde yapıldı. Sındırgı ilçesinde TOKİ tarafından yapılan konutlar aynı zamanda her iki alanda Türkiye’de ilk olma özelliği taşıyor. Yapılan konutlarda vatandaşların rahatlığına yönelik her türlü konfor ve güvenlik düşünüldü. 140 dönümlük bir alanda inşaa edilen 2. Etap TOKİ konutları Jeotermal Isınma sistemine sahip olması ve 2+1 – 3+ 1 konutların aynı bina içerisinde yer alması ile Türkiye’nin ilk ve örnek projesi olma özelliği taşıyor. Projede ev sahibi olanlar arasında dar gelirli ailelerin yanında dışarıda yaşayan Sındırgı nüfusuna kayıtlı çok sayıda vatandaş var. Emekli olup da ilçeye dönmek isteyen vatandaşlar da TOKİ vasıtası ile ev sahibi oluyorlar. Bu sayede de ilçenin nüfusunda da artış başladı.
