SELİM ERCAN / ANKARA
Her yıl yaklaşık 1 milyon 800 bin hanenin elektrik ihtiyacını tek başına karşılayan Keban Hidroelektrik Santrali (HES) enerjideki yerli teknoloji atağının da merkezine dönüştü. Milli Enerji ve Maden Politikası kapsamında yerli enerji ve yerli teknoloji adımlarına bir yenisi daha eklendi. Türkiye’nin en büyük hidroelektrik santrallerinden olan Keban HES’te üçüncü yerli jeneratör devreye girdi. Türk mühendislerin yerli imkanlarla ürettiği jeneratörler Keban’da elektrik üretimine başladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) tarafından 3 yıldır sürdürülen projeyle Keban HES’teki 8 jeneratörden 3’ü yerlileşti.
YERLİ JENERATÖRLERLE 36 MİLYON DOLAR TÜRKİYE’DE KALDI
Keban’da devreye giren yerli jeneratörlerle 35 milyon dolar tasarruf edildi. Her biri 12 milyon dolara ithal edilen jeneratörler yerli imkânlar ve Türk mühendisler tarafından 250 bin dolara üretildi. Böylece Türkiye üretilen üç yerli jeneratörle 36 milyon dolar tasarruf etmiş oldu.
Yüksek teknolojiye sahip yerli jeneratörlerle verimlilikte ünite başı yaklaşık yüzde 10’lara varan artış yaşanırken, yerli teknolojiyle devreye alınan üçüncü jeneratörün kapasitesi ise 150 megawatt’tan 175 megawatt’a yükseldi. Böylece yerli teknolojiyle daha ucuza ve daha fazla elektrik üretim potansiyeli ortaya çıktı. EÜAŞ tarafından işletilen santrallerdeki yerlileştirme tamamlandığında toplam 180 megawatt kapasite artışı hedefleniyor.
Başka hidroelektrik santrallerindeki jeneratörlerin de tıpkı Keban'daki gibi yerli üretim olması için de çalışmalar sürüyor.
BÖLGE EKONOMİSİNİN LOKOMOTİFİ
İlk olarak 1974’te elektrik üretimine başlayan Keban’da 1983’te jeneratör sayısı 8’e yükseldi. Yıllık 6 bin 600 gigawatt saat üretim yapabilen Keban’da 2020’de 5 bin 514 gigawatt saat elektrik elde edildi. Bölgenin kalkınmasında lokomotiflik eden Keban HES’ten yaklaşık 1 milyon 800 bin hanenin elektrik ihtiyacı karşılanabiliyor. Türkiye’nin en büyük üçüncü hidroelektrik santrali olma özelliğine sahip Keban’da 290 kişi istihdam ediliyor.
4. JENERATÖR ÜRETİMİ SÜRÜYOR
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ikinci jeneratörün devreye alındığı sırada yaptığı açıklamada, ilk jeneratörden elde edilen bilgi ve tecrübeyle ikinci yerli jeneratörün 4 ay gibi kısa bir sürede tamamlandığını açıklamıştı. Bakan Dönmez, Keban HES’te dördüncü jeneratörün üretimine başlandığını da müjdelemişti.
