Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) bağlı Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, halk arasında "kamkat" ve "altın portakal" olarak da bilinen kumkuatın ıslahı için 2012'de proje başlattı.
Müdürlüğün açık alanında ve seralarındaki ıslah çalışmalarının ilk aşamasında yeme kalitesinin artırılması ve reçel yapılmaya uygun hale getirilmesi amaçlanan kumkuatın, ikinci geliştirme aşamasında da üzerindeki meyve sayısının artırılarak süs bitkisi olarak kullanılması hedeflendi.
Uzmanların kapsamlı çalışmanın ardından ortaya çıkardığı 2 yeni tür, tescil için Bakanlığın Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğüne bağlı Tohum Tescil Sertifikasyon Müdürlüğüne gönderildi.
"Vitamin ve antioksidan bakımından çok yüksek değerlere sahip"
Enstitü Müdürü Doç. Dr. Davut Keleş, gazetecilere, kumkuatın önemli bir turunçgil türü olduğunu belirterek, "Kumkuatın iki tane önemli özelliği var. Biri kabuğuyla yenilebilen bir turunçgil türü olması, ikincisi ise süs bitkisi olarak da kullanılması. Meyvesi küçük, kabuğuyla yenilebiliyor. Turunçgillerin kabuğu oldukça faydalı çünkü vitamin ve antioksidan bakımından çok yüksek değerlere sahip. Kamkatın ikinci özelliği, saksıya aldığımızda istediğimiz gibi taçlandırabildiğimiz süs bitkisi olması. Biz de bu 2 özellikten dolayı ıslah projesi başlattık. Tescil aşaması yaklaşık 2 yıl sürecek." ifadelerini kullandı.
Kumkuatın diğer turunçgillere oranla soğuk havaya dayanıklı olduğunu aktaran Keleş, yetiştiricisi için önemli gelir kaynağı sağlayan meyvenin kilogramının pazarlarda 20 liradan satıldığını söyledi.
Keleş, yeni çeşit geliştirme çalışmalarına İtalya'nın da ilgi gösterdiğine dikkati çekerek, "Kumkuat ıslahı konusunda çalışan ender ülkelerden biriyiz. İtalya'daki Süs Bitkisi Kooperatifinden gelen yetkililer geliştirmiş olduğumuz çeşit adaylarımızı incelediler ve taleplerinin olduğunu sözlü ilettiler. Tescil süreci tamamlanmadığı için onların taleplerine cevap veremedik. Dış mekan süs bitkileri konusunda İtalya öne çıkan bir ülke. Bu ülkenin bizim çeşit adaylarımızı istemesi çok önemli." dedi.
Enstitünün turunçgil birimi sorumlusu ziraat yüksek mühendisi Ali Yılmaz da kumkuatın yüksek bir C vitamini kaynağı olduğunu vurgulayarak, "Kumkuat, yüksek kolesterolü dengelemede, diyabet hastalığını engellemede güçlü antioksidan olması özelliğiyle halkımız tarafından tercih edilebilirliği yüksek bir bitki haline gelmiştir. Kumkuatı süs bitkisi yetiştiriciliğinde de ilaç sektöründe de kullanabiliyorsunuz. Bunların yanı sıra evlerde turşu ve reçel yapımında tercih ediliyor." diye konuştu.
Yılmaz, saksıda süs bitkisi olarak yetiştirilen kumkuatın 3 kilograma kadar, fidan olarak dikildiğinde de 20 kilograma kadar meyve verebildiğini sözlerine ekledi.
