25 KURUŞA SİMİT YOK!

Serpin ALPARSLAN 15 Eyl 2018

Serpin ALPARSLAN
85 numaralı kararda alım satım işlemleri ile ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan, "25 kuruşa simit yok" dedi. Herkes bunu konuşuyor.

25 kuruşa simit nasıl olacak?

Yerli ve milli ürünün yanı sıra yerli paranın da altı çiziliyor. 

Öncelikle 85 numaralı karar neydi? 

“13 Eylül 2018 Tarihli ve 30534 Sayılı Resmî Gazetede Türk Parası Kıymetini Korumu Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair 85 nolu Cumhurbaşkanlığı kararı ile döviz cinsinden işlemlere yasaklar getirilmektedir.” 

Dünkü Resmi Gazete’de yayımlanan karar ise şöyle;

“Türkiye’de yerleşik kişilerin, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dâhil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamaz.

Buna göre, Türkiye’de yerleşik kişilerin, kendi aralarında (Bakanlıkça belirlenen haller dışında)

1- Menkul ve gayrimenkul alım satım,

2- Taşıt ve finansal kiralama dâhil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile

3- İş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamaz.”

Yukarıda belirtilen 85 no.lu karar aynen Resmi Gazete’de yayımlanan gibidir.

Peki yabancı yatırımcı bu hallerde ne yapacak? Yabancı yatırımcı ülkemize bu şartlarda gelecek mi?

Döviz üzerinden faiz oranları daha düşük olduğundan kredi çeken yerli yabancı yatırımcılar ne yapacak? Hangi kurdan sabitlenecek? Enflasyon etkisini nasıl çözecekler ve bilançolarını nasıl tutturacaklar?

İşte böylesi deli sorular geliyor.

Öncelikle Merkez Bankasının aldığı 625 Baz Puan artırımı, bana kalırsa tamda yerinde oldu. Yoksa döviz şişmeye devam edecekti. Bu karar yabancı piyasalarca da olumlu karşılandı öyle ki hep MB bağımsızlığı tartışılırken bağımsız olup olmadığı da ortaya çıktı.

Kurun yukarı yönlü ilerlemesinin en önemli nedeni Suriye politikasında yalnız kalmamız ve en önemli etkenlerden, diğeri ise yatırım ve kalkınma politikamızı hukukun üstünlüğünü gösteren sistem ile orta vadeli programda teknolojik gelişmelerle dünyaya göstermemiz lazım.

Ki faizler bundan böyle aşağıya doğru inişe geçsin.

Elbette Türkiye’nin kırılganlıkları hassas noktaları var ancak 2020 yılına daha somut adımlarla Türkiye planını açıklamak zorunda özellikle 20 Eylül’de açıklanacak OVP‘de piyasalar mali pozisyonu ile güvenilir Türkiye ye yatırım yapılabiliri ikna olmalı, OVP’de tahminim öncelik enflasyon ve faizle mücadele olacaktır.

Diğeri ise 85 no.lu karardan yola çıkacak olursak yabancı yatırımcı Almanya’dan veya İspanya’dan pek çok ülkeden yatırım amaçlı gayrimenkul alan yabancı bilinen 2 kurdan yani dolar ve euro üzerinden yatırım yaptığında ne kazanacağını biliyor ama TL olarak kur yerinde durmadığından güvenmiyor çünkü bilmiyor. O halde bu tip yatırımcıları da kaçırmış oluruz bunlar için bir çözüm yapılmalı buradaki oynaklığı nasıl azamiye düşürebiliriz.

Yerli veya yabancı yatırımcılar dolar faizi ile TL faizi arasında uygulanan faiz farklı olduğundan yani TL faizine göre dolar faizi daha düşük olduğundan dolar faizine göre kredi çekip yatırımlar yapıldı. Bu faizler kur olarak kaçtan fikslenecek enflasyona bakacak olursak yüzde 19’larda, ancak bu geçen yıla göre mi alınacak yoksa dolar kontratlarına göre bilançolar nasıl toparlanacak, bunun da netleşmesi gerekecek.