ALIŞVERİŞİN EN KARA GÜNÜ

Yonca ORTAN 01 Ara 2019

Yonca ORTAN
Tüm Yazıları
Kara Cuma ABD'de başlayan bir alışveriş kampanyasıdır ve globalleşme sonucu Türkiye'ye de bulaşmış bulunmaktadır.

Yılbaşı ve Noel öncesi alışveriş döneminin başlangıç günü düşüncesi insanlarda 1932 yılından beri vardır. Ancak günü özel bir isimle adlandırmak akıllarına ilk kez 1961 yılında gelmiştir. Bu özel güne 1961 yılından itibaren Kara Cuma denmeye başlanmıştır.

Şükran Gününden sonraki ilk Cuma gününde, ABD’deki marketler erken saatlerde açılır ve geç saatlere kadar kapanmaz. İndirim kampanyalarının da işin içine girmesiyle bugünde alışveriş çılgınlığı daha da artmıştır.

Bu indirim günü insanların ceplerine rahatlık getirmek dışında kötü sonuçlar da doğurmuş ve bu doğurduğu sonuçlar dolayısıyla Black Friday adını almıştır. 1961 yılında indirimlerden en yüksek miktarlarda faydalanmaya çalışan bir sürü Amerikalı birey alışverişleri esnasında birbirlerine zarar verecek seviyelere gelmişler ve bir insanlık dramının yaratılmasına adeta sebebiyet vermişlerdir. Bu alışveriş gününe Kara Cuma denmesinin sebebi 1961 yılında Philadephia’da yaşanan yoğunluktur. Trafik sebebiyle araçların hareket edemediği, mağazalarda insanların birbirinin üzerine çıktığı bu tarih, Black Friday olarak anılmaya başlanmış, ABD’den sonra İngiltere ve Kanada gibi ülkelere de sirayet etmiştir. İnsanların düşüncesiz davranışları sonucu oluşan izdihamlar ve bu izdihamlar sonucu ortaya çıkan sakatlık ve yaralanmalardan sonra bu kültürel ve bir o kadar da ticaret amaçlı alışveriş günü. Şükran Günü sonrası cuma gününe denk gelmektedir.

İndirimler ve kampanyalar sayesinde dükkanlar yüksek karlar elde etmiş ve bu yüksek kazançlarından faydalanabilmenin doruklarına ulaşmak amacıyla sabah erken saatlerde dükkanlarını açıp gece geç saatlere kadar çalışmışlardır. Bu durumdan yararlanmak amacıyla sadece çalışma saatlerinde değil fiyatlarda da yüksek miktarlarda cezbedicilik içeren değişiklikler görülmüş ve insanları ihtiyaçlarından fazlasını almaya ve para harcamaya itmiştir.

Son yıllarda Türkiye’de de bazı mağazalar Kara Cuma etkinlikleri adı altında büyük indirimler yapmaktadır. Ancak ülkemizde Black Friday’e Kara Cuma değil başka isimler koyulmaktadır. Cuma gününün kutsallığı bugüne kara tanımlamasının hoş olmadığı da aşikardır! Kara Cuma, adından da kolayca anlaşılabileceği üzere doğrudan ülkemiz kültürü ile ilgili özel günlerinden biri değildir. Aslında Kara Cuma şu anda Türkiye’de tam anlamıyla uygulanmamaktadır. Ancak AVM sayılarının artması Kara Cuma kampanyalarının da artmasına neden olmuştur. Açıkçası bu kavram ülkemizin geriden takip ettiği bir akımdır bile denilebilir. Bunun yaşanma sebebi ise globalleşen ve birbiriyle yararlı yararsız birçok bilgiyi paylaşan günümüz dünyasında birçok etkinlik dünya çapına yayılmaktadır. Bunun dışında dolayısıyla market temelli bir gün olan Kara Cuma aslında markaların insanları avlamak için geliştirdiği günümüz etkinliklerinden biridir. İnsanların ihtiyaçlarını ve zevklerini daha ucuza elde etmelerini sağlayarak fazlasıyla popülerliğe bile ulaşmış bir gündür. Her şeyden önce bu gibi günler dünyanın tüm ülkelerinde farklı günlerde farklı isimlerde ekonomiyi ve sektörleri canlandırmak için farklı bahanelerle yapılıyor. Ancak Black Friday küresel çapta uygulanan nadir örneklerdendir ve kısaca ticari bir tuzaktır!