AVRUPA PARLAMENTOSU VE TÜRK ADAYLAR

Ozan CEYHUN 17 May 2019

Ozan CEYHUN
Tüm Yazıları
Avrupa Parlamentosu seçimleri bazı ülkelerde 7 gün sonra başlayacak ve bazı ülkelerde de 10 gün sonra da yani 26 Mayıs 2019 günü gerçekleşecek. 23 ve 26 Mayıs 2019 günlerinde yeni Avrupa Parlamentosu seçilmiş olacak.

İlginçtir, Avrupa Parlamentosu Avrupa’da çok sayıda Türkiye kökenli seçmen olmasına rağmen en az Türkiye kökenli milletvekilinin olduğu parlamento konumunda oldu bugüne kadar. Her dönem en fazla iki ya da üç Türkiye kökenli milletvekilinin yer aldığı Avrupa Parlamentosu son döneminde de Bulgaristan haricinde tüm geriye kalan AB ülkelerinden seçilen sadece bir Türkiye kökenli milletvekilinin olduğu bir parlamento olarak göze çarpmakta.

İki dönem görev yaptığım parlamentoda benim olduğum zaman da sayımız ikiyi geçmedi. 

Oysa Türkiye kökenli seçmenlerin sayıca yüksek olduğu AB üyesi ülkelerde (bir tek Fransa hariç) yerel politikada, eyaletler düzeyinde ve ulusal düzeylerde onlarca Türkiye kökenli milletvekili meclislerde aktif bir şekilde çalışmaktalar. Aşırı sağcı popülist olmayan her partiden seçilmiş Türkiye kökenli milletvekiline rastlamak mümkün.

Hollanda, Belçika ve Almanya bu açıdan sayıca Türkiye kökenli politikacıların en yoğun olarak bulunduğu ülkeler. En başta yerel politikada oldukça kalabalık bir grup oluşturmaktalar. Belçika ve Almanya’da eyalet meclislerinde çok sayıda Türkiye kökenli milletvekili var. Almanya’da federal parlamentoda da (Bundestag) Türkiye kökenli milletvekillerinin olmasına herkes alışmış durumda.

Elbette acı bir gerçek var. AB üyesi ülkelerde Türkiye kökenli olup da sosyal demokrat, Hristiyan demokrat, yeşil, liberal ya da sol partiden seçilecek bir sırada aday olmak için “Türkiye’ye karşı olmak” ya da en azından “Türkiye konusunda tek olumlu söz söylememek” yazılı olmayan ama “olmazsa olmaz” bir şart.

Fikir özgürlüğü konusunda kendisini örnek gösteren Avrupa Birliği’nde “Türkiye dostuyum”, “Türkiye haksız eleştirilere maruz kalıyor” ya da “Türkiye’ye yönelik birçok iddia gerçek dışı” diyen bir Türkiye kökenli politikacı seçilme şansına sahip değil. Daha da kötüsü eğer bir Türkiye kökenli politikacı “Türkiye’yi destekliyorum” derse partisinden “afaroz” edilmekte. “Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı takdir ediyorum” diyenin ise hiçbir düzeyde politika yapmasına izin verilmiyor. Kısacası fikir özgürlüğü alanında Türkiye kökenli politikacılar için “özgürlük” bir lüks.

Elbette tek tük istisnalar var. Görüşlerini açıklamadan “Türkiye sevgisini” yitirmeden çabalayan çok ama çok az sayıdaki Türkiye kökenli milletvekiline saygımız büyük. Çünkü gerçekten de işleri zor. Dünyanın her köşesinde “fikir özgürlüğünü” savunan AB’de onlar için “fikir özgürlüğü” politika yaşamlarını sonu demek. Acı ama gerçek!

İşte bu koşullarda 23 ve 26 Mayıs 2019 Avrupa Parlamentosu seçimlerine aday olan Türkiye kökenli seçmenler ilk defa 751 kişilik parlamentoda sayıca eskiye oranla daha çok olacak gibiler.

Seçilmesi garanti olan ya da büyük ihtimalle seçilecek dediğimiz en çok adayın olduğu ülke Almanya. Almanya’da her geçen gün eriyen ve sürekli milletvekili sayısı azalan sosyal demokrat partiden (SPD) İsmail Ertuğ iki dönem milletvekilliği yaptığı parlamentoda üçüncü dönemde de yer alacak. SPD listesinin 10. sırasında ve bu yer seçilmesi garanti bir sıra. Üç dönem Avrupa Parlamentosu’nda olmak yani 15 yıl boyunca milletvekili olmak bir Türkiye kökenli için başarı. En uzun süre milletvekili olan isim Almanya’da Bundestag’ta nerdeyse 20 yıldır yer alan Yeşil milletvekili Ekin Deligöz’ün rekoruna yaklaşmış durumda İsmail Ertuğ.

Onun haricinde Almanya’da Sol Parti’den kesin olarak seçilecek olan Özlem Alev Demirel partisinin birinci sırasında. Aynı partinin 10. sıra adayı Murat Yılmaz’ın da seçilme şansı var. Bir başka seçilmesi çok büyük bir ihtimal olan aday ise Engin Eroğlu. Engin Eroğlu “Freie Waehler (Serbest Seçmenler” listesinde ikinci sırada. Kamuoyu yoklamalarına göre partisi yüzde 2,5 - 3 arası oy alacak ve bu durumda o da milletvekili olacak.

Hollanda’da DENK Partisi adayı Ayhan Tunca’nın seçilmesi kesin gibi gözüküyor. DENK Partisi Hollanda’da oldukça başarılı ve iddialı. Fransa’da da Agnes Evren için seçilme şansı olduğu söyleniyor. Ayrıca Kıbrıs Rum Kesimi’nde de AKEL isimli partinin adaylarından Kıbrıs Türkü Niyazi Kızılyürek de seçilme ihtimali olanlar arasında.

Bulgaristan’da Türk azınlığı Avrupa Parlamentosu’nda temsil eden üç milletvekili vardı. Bakalım bu sefer kaç olacak? Bulgaristan’da yine üç ya da dört milletvekili seçilirse ve Engin Eroğlu ile Ayhan Tunca’yı da sayarsan Avrupa Parlamentosu’nda en fazla Türk kökenli milletvekilinin yer alacağı meclis grubu da ALDE (Liberaller) olacak. Alman Sol Parti’den aday olanlar ve AKEL adayı seçilirlerse GUE/NGL grubunda da üç kişi olacaklar.

Göreceğiz. 

Her halükarda yeni Avrupa Parlamentosu’nda bugüne kadar olduğundan daha çok Türk ve Türkiye kökenli milletvekili olacağı kesin.