Bağışıklık sisteminizin normal fonksiyonunun korunmasına yardımcı olan D vitamini, son dönemlerde en çok konuşulan vitaminler arasındadır.

D vitamini, vücudunuzun enfeksiyon ve hastalıklara karşı ilk savunma hattı olan bağışıklık sistemimizin düzgün çalışması için gereklidir ve bağışıklık tepkisini teşvik etmede kritik bir rol oynar. Hem anti-enflamatuar hem de immün düzenleyici özelliklere sahiptir ve bağışıklık sistemi savunmalarının aktivasyonu için çok önemlidir.

D vitamininin, vücudunuzu patojenlere karşı koruyan T hücreleri ve makrofajlar dahil olmak üzere bağışıklık hücrelerinin işlevini artırdığı bilinmektedir ve düşük D vitamini seviyeleri enfeksiyona, hastalığa ve bağışıklık ile ilgili bozukluklara karşı artan duyarlılıkla ilişkilendirilmiştir. Özellikle Tüberküloz, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve ayrıca viral ve bakteriyel solunum yolu enfeksiyonları düşük D vitamini seviyelerine sahiptir.

Aynı zamanda sağlıklı dişler ve kemikler için kalsiyum kadar gereklidir. D vitamini, kalsiyumun ve fosforun normal emilimine katkıda bulunur ve kan kalsiyum düzeyinde de rol oynar. Bununla birlikte D vitamininin hücre bölünmesinde de görevi vardır. Kas güçsüzlüğüne bağlı duruş bozukluğu riskini azaltır. D vitamini çocuklarda normal büyüme ve kemik gelişimi için gereklidirFormun Üstü

Formun Altı

Araştırmalar; 40 yaşın üzerindeki hastalarda, yeterli D vitamini düzeyine sahip olanların, D vitamini eksikliği olan hastalara kıyasla, bilinç kaybı, hipoksi ve ölüm gibi olumsuz sonuçlara sahip olma olasılığı yüzde 51,5 daha düşük bulunmuştur. 

D vitamini yetersizliği ve obezitenin değerlendirildiği çalışmalarda, obez bireylerde D vitamini yetersizliği daha yüksek bulunmuştur. Bu durumda, obezite mi D vitamini yetersizliğine yol açıyor yoksa D vitamini yetersizliği mi obeziteye yol açıyor sorusu hala net değildir. Obez bireylerin zayıf bireylere göre daha az güneş ışınına maruz kalması ve obez bireylerde vitaminin yağ dokusunda birikmesi nedeniyle kanda D vitamini seviyesi daha düşüktür. Ve yetersizliğinin vücutta yağ depolanmasını arttırarak obeziteye neden olabileceği de belirtilmektedir.

Kovid-19’lu hastalar üzerinde yapılan çalışmalarda, hastalığa kapılan insanların büyük bir kısmının D vitamini eksikliğine sahip olduğu ve D vitamini takviyelerinin, Kovid-19 gibi solunum yolu hastalıkları geliştirme riski en yüksek olan yaşlı yetişkinlerde ölüm oranını azalttığı da gösterilmiştir. Aktif olarak hastalığı geçirmekte olan kişilerde D vitamini takviyesi vermenin hastalığın seyrini hafifletebileceği gösterilmiş. Bu nedenle araştırmacılar, D vitamini eksikliğinin ciddi Kovid-19 komplikasyonları riskini artırabileceğini ve ayrıca D vitamini takviyesinin Kovid-19'lu kişilerde sitokin fırtınaları ve kontrolsüz iltihaplanma ile ilgili komplikasyonları azaltabileceğini varsaymaktadır.

Mutlaka D vitamini seviyenizi kontrol ettirin

D vitamininin en iyi kaynağının güneş olduğunu duymuşsunuzdur. D vitamininin yaklaşık yüzde 80-90’ı ultraviyole ışınları sayesinde derimizde sentezleniyor. Araştırmalar, Türkiye’de nüfusun yüzde 60-90’ında D vitamini eksikliği olduğunu gösteriyor. D vitamini eksikliği sadece ülkemizde değil, dünya üzerinde de sık görülen yetersizliklerden biri. Özellikle güneşlenmeden yoksun kalan ülkelerde ve koyu ten renkli bireylerde daha sık görülmektedir. Derinin D vitamini üretebilmesi için güneş ışınlarını doğrudan alması gerekir. Camın arkasında deriye ulaşan güneş ışığı ile D vitamini sentezi gerçekleşmemektedir. Güneş koruyucuları D vitamini sentezini azaltmakta olup, 30 koruyucu faktör içeren güneş kremleri ile D vitamini sentezi yüzde 99 oranında azalabilmektedir.

D Vitamini hangi besinlerde bulunur?

D vitamini çok az besinde doğal olarak bulunan ve bazı besinlere ilave edilen bir vitamindir. Somon balığı, ton balığı, uskumru gibi balıklar ve balık yağı doğal D vitamini içeren besinlerdendir. Sığır karaciğeri, peynir, yumurta sarısı, çok az miktarda D vitamini içermektedir. Besinlerin çok az miktarda D vitamini içermesi, dengeli bir beslenmeyle bile yeterli miktarda D vitamini elde etmeyi zorlaştırmaktadır. Zenginleştirilmiş besin ve içecekler gereksinime katkıda bulunsa da, yeterli miktarı sağlamak mümkün değildir.

D vitamini takviyesi kullanılmalı mı?

Ülkemizde, 5 yaş altı çocuklarda, üreme çağındaki kadınlarda, adölesanlarda ve yaşlılarda D vitamini yetersizliğine bağlı problemler karşımıza çıkmaktadır. Güneş ışınlarından uygun miktarda yararlanamama ve zenginleştirmenin olmadığı durumlarda D vitamini desteğinin kullanılması önerilmektedir. Supleman önerileri kan tahlillerine bakılıp uzmanına danışılarak belirlenmeli ve takibi yapılarak gereksiz yüksek doz vitamin takviyesi kullanımından kaçınılmalıdır.

Mutlu hafta sonları…