LİBYA'DA GEÇİCİ SÜREÇ BAŞLADI

Güngör YAVUZASLAN
Tüm Yazıları
Libya'da geçici süreç ve seçimlere götürmek için BM girişimi LSDF devam ediyor.

Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde İsviçre'de toplanan Libya Siyasi Diyalog Forumu (LSDF) üyelerinin yaptığı seçimlerde oylamalar sonucunda, 24 Aralık 2021'de yapılmasına karar verilen seçimlere kadar Libya'yı yönetecek geçici yürütme otoritesi belirlendi. Libya'da farklı kesimleri ve bölgeleri temsil eden 74 delegenin katıldığı oylamada, Başkanlık Konseyi Başkanlığına Muhammed Menfi, Başbakanlığa ise Abdulhamid Dibeybe seçildi.

Libya'da geçici süreç ve seçimlere götürmek için BM girişimi LSDF devam ediyor. Birleşmiş Milletler (BM) Libya Destek Misyonu-UNSMIL tarafından, Libya'da birçok kesimi ve bölgelerini temsilen delegasyon olan 75 kişinin yürüttüğü Libya Siyasi Diyalog Forumu'nun oturumları, UNSMIL Temsilcisi ve BM Genel Sekreteri Libya Özel Temsilci Vekili Stephanie Williams başkanlık ediyor. LSDF'nin en görevlerinden biri, Libya krizinin siyasi çözümü için ülkeyi Başkanlık ve Parlamento seçimlerine götürerek Libyalıların oylarıyla ülkede yeni bir yönetim oluşmasını sağlamak. Diyalog Forumu kapsamında seçilen geçici yürütme otoritesi, devlet kurumlarını birleştirmek ve ilan edilen tarihte ülkeyi seçimlere hazırlamakla görevlendirildi. Türkiye’nin yanı sıra AB ülkeleri ile ABD gelinen nokta BM sürecine destek açıklamaları geldi. Mısır ve Rusya ise sessizliğini koruyor.

HAFTER CEPHESİ

Hafter'in milislerinin sözcüsü Ahmed el-Mismari, geçici yönetimin seçilmesini memnuniyetle karşıladıklarını açıkladı. Libya'nın doğusundaki Hafter'e bağlı paralel hükümet, BM himayesinde seçilen yeni yönetimin Parlamento tarafından kabul edilmesi şarta bağlayacaklarını söylese de asıl Hafter’in süreçte alacağı pozisyon önemli.

TÜRKİYE İÇİN SÜREÇ NE OLACAK?

Libya'nın yeni Başbakanı Dibeybe, dost ve müttefik Türkiye ile dayanışma içinde olacaklarını söyledi. Dibeybe, Türkiye için şöyle konuştu: "Türk halkı ve devletiyle çok büyük dayanışmamız olacak. Türkiye, müttefik, dost ve kardeşimizdir. Ayrıca Libyalıların gerçek hedeflerine ulaşmasında onlara destek olmak için büyük imkanlara sahip. Türkiye bizim için gerçek ortağımızdır." diyerek "Türkiye, sadece Libya'da değil dünyada kendini göstermiş bir ülke. (Savaş döneminde) Libyalıların serbestçe gidebildiği, havaalanını açan, Trablus'taki Büyükelçiliğini açık tutan tek ülke Türkiye'ydi. Türkiye ve Libya halkı arasında ekonomik alanda büyük bir dayanışma olacağına inanıyorum. Bu dayanışmayı geliştirmeyi ve ticaret hacmini arttırarak en yüksek seviyelere çıkarmayı umuyorum."

PETROL SAHALARI NE OLACAK?

Libya’da 2020 Ocak ayında petrol kuyularının ve ihracat limanlarının Hafter yanlısı silahlı unsurlar tarafından kapatılmasıyla petrol üretim kapasitesinin düşmesi nedeniyle, ülke ekonomisi 5 milyar dolar zarara uğradı. Libya'nın doğusunda, Akdeniz sahil şeridinde Sidre'den Bingazi'ye kadar 350 km uzanan ve "Petrol Hilali" olarak adlandırılan bölgede Sidre, Ras Lanuf, Briga ve Zuveytine gibi ülkenin en büyük petrol ve doğal gaz tesisleri var. Petrol Hilali Libya’daki tüm petrol ihracatının yüzde 60'ını oluşturuyor. Rakamlara göre, bölgedeki rafinerilerden Sidre 350 bin, Ras Lanuf 220 bin, Zuveytine 100 bin ve Briga 8 bin varil günlük üretim kapasitesine sahip. 24 Aralık 2021'de yapılacak seçimlere kadar petrol gelirlerinin kontrolü ve paylaşımı asıl süreci şekillendirecek. Hala alanda eli silahlı binlerce milis unsur var. Bunların kontrolü ve alanların yönetimi ve atanacak yöneticiler diğer bir sorunsal olarak geçici otoritenin önünde duran sorunlar.

ABD’de Biden dönemi sahaya nasıl yansıyacak? Türkiye askeri varlığına devam edecek mi? İki ülke arasında yapılan anlaşmalar uygulanmaya devam edecek mi? Tüm bu sorular ileriki günlerde cevap bulacak olsa da “LİBYALILAR TÜRKİYESİZ ASLA” diyorlar.