TÜRKİYE MÜZİK ENDÜSTRİSİ DÜNYA 33.SÜ

Micheal KUYUCU 11 Nis 2021

Micheal KUYUCU
Türkiye'nin dijital streaming denilen, dijital müzik platformlarından müzik dinleme gelirlerine bakıldığında dünyada 31. sırada. Fiziki müzik satışında ise yani cd, plak ve benzeri basılı olan müzik satışlarında ise 42. sırada.

Uzun zamandır Türkiye’de müziğe yönelik ciddi şüphelerim vardı. Daha doğrusu ilgiden çok müziğe harcanan paraya yönelik şüphelerim vardı. Çünkü genelde müziği bir beleşe tüketme trendi olduğunu görüyorum. Bunda tabiiki sosyal medyanın, düşük abonelik ücretli dijital müzik platformları ve sabahtan akşama kadar aynı şarkıları çalan ve popüler hizmet tüketimine hizmet eden radyoların rolü büyük. Bunlara bir de pandemi eklenince müziğe harcanan para miktarı daha da düştü.

Tam bunları kafamda tartışırken elime bir rapor geçti. Raporun adı “Küresel Müzik Endüstrisi” raporu idi. IFPI tarafından yani Uluslararası Fonogram Endüstri Federasyonu tarafından hazırlanan resmi bir rapordu. Raporu inceledim ve aklımda olan şüphelerin gerçek olduğunu gördüm.

Çok düşük rakamlar

Rapora göre Türkiye’de hane başına yapılan müzik harcaması 0,76 dolar (yaklaşık 6 lira), fiziki ve dijital müzik satış geliri ise 0,57 dolarmış (yaklaşık 4 buçuk lira). Bu rakamlar geçen sene göre 0,2 dolar kadar yani 1,6 lira kadar artmış. Bu rakamlar çok komik. Şöyle düşünün Türkiye’de yılda bir evde müziğe 6 lira harcanıyor. Bu herhalde bir hanede yapılan en düşük harcama. Bir hanede yılda 6 liradan daha az harcaması olan bir şey var mı? Aklıma gelmedi. Sigaraya, içkiye, gezip tozmalara ve diğer sosyal aktivitelere dünya kadar paranın harcandığı Türkiye’de müziğe hane başı 6 lira harcanıyor.

Peki ya diğer ülkeler?

Bana “diğer ülkelerde durum nedir?” diye sorabilirsiniz. Mesela Almanya’da hane başına müziğe harcanan para 17,06 dolar (yaklaşık 136,5 lira). Ekonomik kriz olduğu iddia edilen ve AB’nin en yoksul ülkesi olan Yunanistan’da ise 3,09 dolar (yaklaşık 24,7 lira). Yani bizden kat ve kat fazla. Bu rakamlar ülkemizde müziğe harcanan paranın çok düşük olduğunu bir kez daha kanıtlıyor.

Fiziki satışlarda Avrupa’nın gerisindeyiz

Raporu daha da detaylı incelediğimde Türkiye’nin dijital streaming denilen, dijital müzik platformlarından müzik dinleme gelirlerine bakıldığında dünyada 31. sırada. Fiziki müzik satışında ise yani cd, plak ve benzeri basılı olan müzik satışlarında ise 42. sırada. Bu 42’incilik Türkiye’de albümlerin cd olarak basılmaması, plak şirketlerinin insanları sürekli dijitale yönlendirmesi, plakların çok pahalı olması gibi nedenlerden dolayı. Türkiye dijitale çok hızlı girdi ama bu gereksiz bir hız oldu. Diğer ülkelerde hala albümler cd ve plak olarak basılıp satılırken ve tabii ki müşteri bulurken Türkiye’de cd’ler basılmamaya başladı. Bunda hem müzik şirketlerinin kolay kar hırsının hem de D&R gibi Türkiye’nin en büyük perakendecisinin suçu var. D&R eğer müzik reyonlarını küçültme kararı olmasaydı bu fiziki albüm pazarı bu kadar düşmezdi. Hadi D&R yaptı diyelim, buna neden müzik şirketleri ve meslek birlikleri karşı çıkıp en azından müziğin yaşatılması için kurumdan müzik reyonlarını küçültmemesi ile ilgili bir rica da bulunmadı diye düşünmek lazım.

2020 yılında CD satışları yüzde 54,8 düştü. Bunda pandeminin de elbette rolü var. Spotify, Apple Music, Deezer gibi abonelik sistemlerinde 2020 yılında yüzde 80,6 oranında artış yaşandı.

2020 yılının en çok satan albümleri

Raporda 2020 yılının en çok fiziki (cd veya plak) olarak basılan ve en çok satan albümleri sıralaması da çok ilginç. Nerdeyse hiçbir popüler kültür albümü yok. İlk onda olan albümlerin tamamı belirli bir müzik türünde belirli bir müzikal kalitede olan albümler. Aralarında tematik ve özel konsept albümler var. Bu da dünyada olduğu gibi Türkiye’de de en çok satan albümler tematik albümler.

 1. Neşet Ertaş- Neşet Ertaş

2. Murathan Mungan / 2020 Model ½

3. Sıla – Acı Meşk Aslolan Heves

4. Nükhet Duru - Hikayesi Var

5. Atilla Özdemiroğlu Besteleri 1-2

6. Ferdi Özbeğen – 20 Yıl Şan Konseri

7. Selçuk Balcı – Vargit Zamanı

8. Mazlum Çimen – Benim İçin Söylenenler

9. Funda Arar - Doldur Yüreğimi

10. Kalben - Kalp Hanım

 Simge’den yazın hiti geliyor

Simge, 'Sevmek yüzünden' adlı şarkısını yayınladı. Sözü kariyerinde hep dirsek temasında olduğu Sezen Aksu’ya, müziği Simge, Ersay Üner ve Ozan Bayraşa‘ya düzenlemesi Genco Arı‘ya ait olan yeni şarkısını müzikseverlerin beğenisine sunan Simge, ‘Sevmek Yüzünden’ adını verdiği yeni şarkısıyla, bu yazın hitini yarattıklarını belirten Simge’nin imaj fotoğraflarını ve video klibini Seçkin Süngüç çekti.

Yastık zirveye yükseliyor

Ece Seçkin, kısa bir süre önce yayınladığı “Yastık” isimli teklisiyle dijital müzik listelerinde hızlı bir yükseliş yakaladı. En popüler ve hit Türkçe pop şarkılar arasında olan “Yastık” şarkısının klibi ise YouTube'da 7 milyona yakın izlenmeye ulaşarak beğeni topladı.

Bu zamana kadar yayınladığı şarkılar arasında en çok dinlediği şarkısının “Yastık” olduğunu söyleyen Ece Seçkin, kariyerinin dönüm noktalarından biri olarak gördüğü bu şarkı ve pandemi sürecinde baştan sona değişerek her anlamda yeni bir Ece'nin doğduğunu dile getiriyor. Hem müzikal anlamda hem de fiziksel anlamda değişime uğradığını söyleyen Ece Seçkin, fit görünümü, iddialı tarzı, yaşam biçimi ve hit şarkılarıyla bir ikon olmaya aday.

Oğuzkan Koç neye zor dedi?

Oğuzhan Koç, dikkatleri çeken şarkısı “Hepsi Geçiyor”un ardından, yeni single çalışması “Bence De Zor”u müzik marketlere sundu.

Sözü ve müziği Oğuzhan Koç & Çağrı Telkıvıran ‘a ait olan şarkının aranjesi de Çağrı Telkıvıran imzası taşımakta. Yönetmenliğini Mali Ergin’in üstlendiği klip çekiminde, Oğuzhan Koç’a çocuklar eşlik etti.

Aşka dair hesaplaşmalar bu kitapta

Aslı Perker, hüzünle kara mizahı harmanladığı yeni romanı “Ayrılığın İlk Günü” ile Epsilon Yayınevi’nden yayınladı. Âşık olduğu adamdan ayrılmış bir kadının kalp ağrılarıyla dolu ilk gününü saat, ustalıkla kaleme aldığı romanında Perker okurlarını, aşka ve ilişkilere dair büyük bir hesaplaşmaya sürüklüyor.

Alt metninde güçlü feminist argümanlar taşıyan “Ayrılığın İlk Günü”, popüler kültür göndermeleriyle ise gülümsetiyor. Kadınlığın içsesiyle aşkın evrensel sancılarını buluşturan “Ayrılığın İlk Günü”, zamana karşı yarışan ama zamana yenik düşmeyecek bir roman olmaya aday.

Pandemide durmadı

Can Bonomo, pandemi döneminde üretmeye ve ürettiklerini dinleyicileri ile paylaşmaya devam ediyor.

Son teklisi “Yine Karşılaşırsak” hala sıcaklığını korurken, 16 Nisan’da “Kaplan” adlı yeni şarkısı ve şarkının video klibi müzik dünyasına sunacak. “Kaplan”ın aranjörü olan Can Saban yönetmenliğinde kamera karşısına geçecek olan Can Bonomo, sosyal medyadan paylaştığı kapağı ile de dikkatleri çekti. Şarkı ile hazırlanan kapak tasarımı; Öykü Karayel imzası taşıyor.

İsimsiz Çocuklar Ülkesinden geliyor

Dilhan Şeşen’in yeni single çalışması “İsimsiz Çocuklar Ülkesi”ni Sony Music etiketiyle yayınladı. Daha önce yayımlanan “Acıtır Yara” ve “K a ç t ı m” adlı solo çalışmalarıyla da dikkatleri üzerine çeken Dilhan Şeşen yeni şarkısı “İsimsiz Çocuklar Ülkesi” ile dinleyicileri farklı bir müzik yolculuğuna çıkarmayı hedefliyor.

Almanya’dan Türkiye’ye gelen şöhret

Yayınladıkları üç albüm ile Almanya albüm listelerinde 2. sıraya kadar yükselen ikili Yung Kafa ve Küçük Efendi’ye “Kanatlar” adlı yeni şarkılarında Cem Adrian eşlik etti. Gökyüzünün güzelliklerini konu edinen “Kanatlar” şarkısı geçen Cuma dijital müzik platformlarında yayınlandı.

Ezhel, Gringo, Xatar, SSIO ve Dardan gibi birçok sanatçı ile stüdyoya giren Yung Kafa ve Küçük Efendi, Almanya basını tarafından son zamanların en heyecan veren yeni isimlerden biri olarak dikkatleri çekti. YKKE olarak da bilinen ikili, dikkat çeken başarılarının sonucunda Redbull ve Vype gibi önde gelen mecralarla da iş birliği yapmanın yanı sıra Almanya’nın önemli müzik ödüllerine de aday gösterildi.

Sekiz rapçi bir araya geldi

Türk Rap sektöründe başarılı organizasyonlara imza atan Özbulut sekiz sanatçısını bir araya getirerek COnnection adında toplu bir proje hazırladı. Cihad Özbulut projeyle ilgili; "Toplu Projelere farklı bir soluk getireceğine inandığımız şarkı, Türkçe Rap camiasına hayırlı olsun. Devamında bir sinema filmi gelebilir " ifadelerine yer verdi.

Klip çekimleri pandemi kurallarına uygun bir şekilde İstanbul'da 23 Saat, Almanya'da ise 4 Saat süren "COnnection" adlı şarkı COnnection etiketiyle tüm dijital platformlarda ve VeletMusic Youtube kanalında müzikseverlerle buluştu.

Profesörler geçidi

Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Süleyman Doğan tarafından kaleme alınan, “Profesörler Geçidi” kitabı Akıl Fikir yayınları tarafından yayınlandı. 342 sayfadan oluşan kitapta 33 profesör akademisyen yer aldı. Kitabın titiz bir akademik çalışma ürünü olduğunu belirten Doğan, “Bu alanda yapılmış en orijinal çalışmalardan biri” dedi.

“Profesörler Geçidi”: “Bilim, Tarih, Felsefe, Edebiyat ve Toplum Söyleşileri” isimli bu kitapta; eğitimden kültüre, YÖK’ten yükseköğretime, medyadan müziğe, felsefeden sosyolojiye, tarihten coğrafyaya, Türk Dünyasından Batı’ya, sağlıktan otizme, sanattan sinemaya, İslami bilimlerden oryantalizme ve Akşemseddin’den Ayasofya’ya kadar farklı perspektiflere sahip 33 profesör bilim insanı ile akademik çalışmalara dair meseleleri masaya yatırarak tartıştığımız söyleşiler yer alıyor. Kitabı yazan Süleyman Doğan hedefini kısasa şu cümle ile özetledi: “Bu akademik söyleşiler özellikle sosyal konulara bütüncül bir yaklaşımla bir nebze de olsa çözüm ve öneriler getirmeye vesile olabilirse kitap hedefine ulaşmış olacaktır.”