TÜRKİYE'NİN, NEÇİRVAN BARZANİ FIRSATI

Faruk AKTAŞ 31 May 2019

Faruk AKTAŞ
Tüm Yazıları
Kuzey Irak'ta geçtiğimiz yılın Eylül ayında yapılan parlamento seçimlerinin üzerinden 7 ay geçtikten sonra Kürdistan Bölgesi nihayet başkanını seçebildi.

Bölgesel Hükümet’te 2012’den bu yana başbakan olarak görev yapan Neçirvan Barzani 111 sandalyeli parlamentoda 81 üyenin katıldığı oylamada 65 oyla başkan seçildi.

Neçirvan Barzani, bayramdan sonra parlamentoda yapılacak bir oturumda yemin ederek görevine başlayacak.

Neçirvan Barzani’nin, göreve başlamasının ardından hükümeti kurması için Güvenlik Konseyi Müsteşarı Mesrur Barzani’ye yetki vermesi bekleniyor.

Mesrur Barzani’nin oluşturacağı kabinenin parlamentoda güvenoyu almasının ardından yeni hükümet de göreve başlamış olacak.

Eylül 2017’deki referandumdan sonra Mesut Barzani’nin başkanlık görevini bırakmasının ardından ciddi sıkıntılar ve belirsizlik yaşayan Kürdistan Bölgesi için böylelikle yeni bir dönem başlamış olacak.

Başkanlık koltuğunda Mesut Barzani’nin yeğeni Neçirvan Barzani, başbakanlık koltuğunda da oğlu Mesrur Barzani olacak.

Başta ABD olmak üzere neredeyse tüm küresel ve bölgesel güçlerin “Kürt kartı” üzerinden hesaplar yapıp senaryolar hazırladığı, bu eksende sayısız oyunlar oynandığı bir dönemde Ankara-Erbil ilişkilerinin de Türkiye açısından tarihi dönemde olacağını düşünüyorum.

Zira “Kürt kartı” üzerinden yapılan hesaplar Türkiye’nin “beka” meselesiyle ilgili aynı zamanda.

Neçirvan Barzani, Kürdistan Bölgesi’nde Türkiye’ye en yakın isimlerin başında geliyor.

Ankara-Erbil ilişkilerinin bozulmasına neden olan bağımsızlık referandumu konusunda da “çekimser” bir yaklaşımı vardı.

Daha önce aktarmıştım.

Kürdistan Bölgesi’nde üst düzey bir yetkili, KDP’nin referandumu bir siyasi çıkış olarak gündeme getirdiğini ancak daha sonra çeşitli yönlendirmelerle referandumun tarihinin belirlenmesinin bir oldu-bittiye getirildiğini söylemişti bana.

Aynı yetkili, Erbil’de referandum tarihinin belirlendiği toplantının hemen ardından Neçirvan Barzani’nin kendisine, “Ankara bu kararı bizden duymalı acilen onlarla iletişime geçip bunun Türkiye’ye karşı bir durum olmadığına dair izahatta bulunmamız lazım” dediğini aktarmıştı.

Hatta referandumdan sonra basına açıklamalarda bulunan Neçirvan Barzani, bu konularda birçok kez Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmeye çalıştıklarını ancak iletişim kanallarında yaşanan tıkanıklık nedeniyle bunun gerçekleşmediğini aktarmış ve “Türkiye'nin bölgede Kürtler ve Kürdistan Bölgesi'nden daha iyi bir dostu yok. Hiçbir şeyin bu ilişkimizi bozmasına yol açmasını istemiyoruz” ifadelerini kullanmıştı.

Türkiye’nin referandum tepkisinin Kürdistan Bölgesi’nde yarattığı olumsuz atmosfere rağmen Neçirvan Barzani, hep Ankara ile ilişkilerin gelişmesinden yana bir tutum takındı.

Buna karşın Neçirvan Barzani’ye oranla Türkiye ile ilişkilere daha mesafeli yaklaşan Mesrur Barzani de şimdi başbakanlık koltuğuna oturacak.

Mesrur Barzani’nin arkasında güçlü bir Washington desteği var.

Hatta referandum sürecini de önemli ölçüde Mesrur Barzani ABD’nin Orta Doğu’yu dizayn etmeye çalışan ekipleri ile birlikte yürütmüştü.

ABD, alttan alta referandumu teşvik etmiş, sonrasında ise “niye böyle bir şey yaptınız” diyerek Kerkük ve çevresinin Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin elinden alınmasını sağlayarak onları cezalandırmıştı.

Mesut Barzani, birçok konuşmasında “ABD bizi hayal kırıklığına uğrattı” demişti.

Her ne kadar Mesut Barzani başkanlık koltuğunu bıraktıysa da hâlâ Kürdistan Bölgesi’nin en güçlü siyasi aktörü ve aynı zamanda KDP’nin genel başkanı.

Diğer parti ve siyasi oluşumları bir yana bırakacak olursak yeni dönemde Kürdistan Bölgesi’nde etkili üç isim olacak.

Kendilerini hayal kırıklığına uğratmış olması nedeniyle ABD’ye kızgın ve referanduma gösterdiği sert tepki nedeniyle Türkiye’ye ise kırgın olan Mesut Barzani, Türkiye’ye oranla ABD’ye çok daha yakın olan Mesrur Barzani ve kendileri için en yakın müttefik olarak Türkiye’yi gören Neçirvan Barzani.

Neçirvan Barzani’nin başkanlık koltuğundaki performansı, Erbil’in önümüzdeki dönemde nasıl bir yolda ilerleyeceği açısından da belirleyici olacak.

Neçirvan Barzani’nin başkanlık koltuğundaki performansını ise önemli ölçüde Ankara ile ilişkilerinin seyri belirleyecek.