2012 yılı Kurban Bayramı’nda Kırım’da Akmescit’te Kırım Türklerinin yol başçısı Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ile bir röportaj gerçekleştirmiştim. Kırımoğlu o zaman Rus tehlikesinin altını çizmişti. Unutulan Kırım izlenimlerimi sizinle paylaşacağım…

Ukrayna´ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti´nde nüfusun yüzde 13´ünü oluşturan yaklaşık 300 bin Kırım Tatar Türkü bulunuyor. Kırım’ın dışında başta Özbekistan olmak üzere Orta Asya’nın değişik ülkelerinde 150 bin Kırım Tatar Türkü bulunuyor.

Yaşayan bir kahramanları var “KIRIMOĞLU”

Tatar Millî Meclisi (Kırım Tatarca: Qırımtatar Milliy Meclisi), anayurtları Kırım´da yaşayan Kırım Türklerinin Kırım Tatarları´nın en yüksek temsil ve yürütme organıdır. 26 Haziran 1991 tarihinde Akmescit´de II. Kırım Tatar Millî Kurultayı´nın I. Toplantısı´nda alınan kararla kurulmuştur. Bu toplantıda Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanlığı´na seçilen Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, halen bu görevini sürdürmektedir. Kırım Tatar Milli Kurultayı tarafından seçilen 33 üyeden teşekkül eden Kırım Tatar Millî Meclisi, Kırım Tatar Türkleri´nin haklarını, Ukrayna Merkezi Hükümeti, Otonom Kırım Yönetimi ve tüm Uluslararası Toplum Örgütleri nezdinde temsil etmektedir. 30 Haziran 1991´de Kırım Tatarları üzerindeki egemenliğini ilan eden Kırım Tatar Milli Meclisi, Kırım Ulusal Marşı´nı (Ant Etkenmen) ve Kırım Ulusal Bayrağı´nı kabul etmiştir. Kırım Tatar Türklerinin 15 milli okulu var bunlar; Büyük Onlar Milli Mektebi, Mayskoye Milli Mektebi, Almatarkan Milli Mektebi, Eski Kirim Milli Mektebi, Karasubazar Milli Mektebi, Zuya Milli Mektebi, Icki Milli Mektebi, Kentugan Milli Mektebi, Kamaci Milli Mektebi, Kamenka Milli Mektebi, Sari Bas Milli Mektebi, Viktorofka Milli Mektebi, Bahçesaray Milli Mektebi, İsmail Bey Milli Mektebi, Sudak Milli Mektebi’dir. Kırım Devlet Üniversitesi´nde 1991 yılında Tatar Türkçesi ve Edebiyatı Bölümü açıldı. 1995 yılına kadar bu bölüme her yıl 50 öğrenci kabul ediliyordu. Ancak, 1996 yılından itibaren sayı düşürülerek 30 öğrenci kabul edilmeye başlandı. 1994 yılında Kırım Tatar Entellektüeller ve Halk Hareketi ile Kırım Devlet Sanayi Pedagoji Enstitüsü açıldı. Bu enstitüde 1300 öğrenciden 722´si Kırım Tatarlarından oluşmaktadır. Çalışan 100 öğretmenden 70´i ve Rektör Tatardır. Yaklaşık 200´ün üstünde Kırım Tatar öğrenci de Türkiye´de üniversite eğitimine devam etmektedir.

 KENDİNİZDEN BİR ŞEYLER BULACAKSINIZ

2012 yılının Kurban Bayramı’nı Osmanlının izlerini hâlâ taşıyan Kırım’da yaşayan kahraman Kırım Türkleri’nin lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu (Mustafa Aga), Kırım Müftüsü Emir Ali, Sürgün’de Kırım’da doğan 1944 yılında 5 yaşında sürgüne gönderilen Rüstem Süleymanaoğlu, sürgün dönüşü 1984 yılında yolda dünyaya gelen Eldar Veliullayev, 44 sürgünü öncesi savaştan kaçarak Romanya’nın Köstence şehrinde dünyaya gelen 3 ülke vatandaşı Kudrettin Şanay’ın gözyaşlarını şahit olduk. Kırım’ın Bahçesaray kentinde Han Saray’ı gezerken Osmanlı bizi kolumuzdan tuttu, gök kubbenin altında ezan sesinde gözyaşlarımızı tutamadık. Giray Hanedanı’nın yaşadığı Han Saray’da Kırım Ruslarından öğretmen Asia Listova mükemmel Türkçesiyle size merhaba, iyi bayramlar der. İsmail Gaspıralı’nın müzesini ziyaret ederek Elmira ve Selvina ile Tercüman Gazetesini sayfalarında ‘’dilde, fikirde, işte birlik’’ yazılarını okursun. Zincirli Medrese’ye varır, Salacık’ta Zeynep Mamaudova ile kurban bayramını konuşursun. Sonra seni Cengiz Dağcı tutar buralarda yeğeni Diyara Dağcı çok az gördüğü dayısını anlatır sana. Kırım Türkleri dernekleri, Türkiye Diyanet Vakfı, Almanya Türk Federasyon gibi yardım dernek ve vakıfları aracılığıyla 19 yıldır Kırım’da kestirirken Avrupa’dan Türk Federasyonundan Fatih Oğul, Mümir Korkmaz, Cumali Korkmaz, Düzce Kırım Türkleri Derneğinden Osman Kesen, Aslan Kesen seni kolundan tutar tekbirlerle kurban kesmeye götürür. Karasubazar’da Kırım Tatar Milli Mektebinin 15. Yılında Tatlıses, güler yüzlü Kırım Kızı Raziye Seyitablayava’nın türküleriyle sürgünün acısını hissedersin. Kara Göl’de kurban kesiminde şehir meclisi başkanı Enver Hüseyin size eski Kırım’ı anlatır. Akmescit’te Kırım Çiğ böreğinin mutfağına girer Rıdvan, Feruze, Zülfiye ile hamur yoğurur, Pazar yerinde Emine İdris, Emir Hamid ile ekonominin nabzını tutarsın. Akmescit’te, Bahçesaray’da dolaşırken Kemal Çapraz gelir elinde fotoğraf makinesiyle zor günleri anlatır tekrar. Sonra seni Payitaht geri çağırır gel anlat diye gördüklerini de Simferopol havaalanında Kırım Türkü 78 yaşında Ediyava Asanova sarılır sana 48 süren sürgün hayatının derin yaralarıyla ve ilk defa İstanbul’a girmenin ilk heyecanıyla ve uçağımız kalkar payitaht ’da doğru Giray Hanların ülkesinden Osmanlı’nın izine doğru ve Kırım’da bir başkadır bayram.