"Birlikte Gelişmek: Sorumluluklar, Eylemler ve Çözümler" temasıyla Hilton İstanbul Bomonti Hotel & Conference Center'da bu yıl 7'ncisi düzenlenen "TRT World Forum 2023" kapsamında "Jeopolitiğin Geri Dönüşü: Yeni Yüzyılda Rekabetler ve Yeniden İttifaklar" başlıklı açık oturum düzenlendi.
Güncel jeopolitik gelişmelerin ele alındığı oturumda, eski Portekiz Avrupa İlişkileri Devlet Sekreteri Bruno Macaes, Georgetown Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Charles A. Kupchan ve John Hopkins Üniversitesi İleri Uluslararası Çalışmalar Okulu Dekanı Vali Nasr konuşmacı olarak yer aldı.
Eski Portekiz Avrupa İlişkileri Devlet Sekreteri Macaes, İsrail'in tüm eylemlerinin arkasında duran ABD'nin, mevcut düzen ve kuralların garantörlüğünü üstlenmesine rağmen söz konusu kuralları kendisinin ihlal ettiğini söyledi.
ABD Başkanı Joe Biden'ın, İsrail savaş kabinesinin toplantısına katıldığını hatırlatan Macaes, ABD'nin Orta Doğu'da arabuluculuk rolü üstlenmediğinin ve Rusya-Ukrayna Savaşı'ndaki kuralların Gazze'de geçerli olmadığının altını çizdi.
Macaes, ayrıca Çin’in "Kuşak ve Yol Girişimi"nin, demir yolları, kara yolları ve limanlarla ticari ağlar kurmaktan ibaret olmadığını ve Çin'in teknoloji transferi ve tedarik zincirlerinin akışını değiştirerek küresel dünyadaki tesirini arttırdığını kaydetti.
Georgetown Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kupchan ise Rusya-Ukrayna Savaşı ve Orta Doğu'daki gelişmeler göz önüne alındığında, dünyanın çok kutupluluğa yöneldiğini vurguladı.
Soğuk Savaş dönemindeki dünya düzenine geri dönülemeyeceğini savunan Kupchan, iklim değişikliği, göç ve nükleer silahların yaygınlaşması gibi sorunların ele alınmasında küresel jeopolitik ve ideolojik sınırların rafa kaldırılarak işbirliğinin güvenceye alınması gerektiğine dikkati çekti.
Kupchan, Rusya-Ukrayna Savaşı'nı sürdürmek ve Çin'e karşı tutumun belirlenmesi yönünde NATO ülkelerinin ortak bir karar alması gerektiğini ifade etti.
John Hopkins Üniversitesi İleri Uluslararası Çalışmalar Okulu Dekanı Nasr da Türkiye, Suudi Arabistan, İran ve Mısır gibi ülkelerin, Pekin veya Washington'dan talimat almak yerine durumun gerektirdiği şekilde davranmayı tercih ettiğini ve söz konusu ülkelerin kendi aralarında yeni bağlar kurmasının gelişimin önemli bir parçası olduğunu kaydetti.
Orta Doğu'da bir "Fetret Dönemi"nin yaşandığını söyleyen Nasr, bölgedeki ülkelerin Çin ve ABD'yi birbirine karşı kullanarak avantaj elde etmeye çabaladığını ve bu süreçte ABD politikalarının tahmin edilemez bir gelişme gösterdiğini savundu.
