1992 yılının 25 Şubat’ını 26 Şubat’a bağlayan gece, Ermeni birlikleri ve 366. Motorize Piyade Alayı desteğiyle Hocalı’ya saldırdı. Kasabanın giriş ve çıkışlarını kapatan Ermeni güçleri, Azerbaycan resmi kaynaklarına göre 613 sivili katletti. 487 kişi ağır yaralanırken, 1275 kişi rehin alındı ve 150 kişiden haber alınamadı.
Sivil katliam
İnsan Hakları İzleme Örgütü, bu saldırıyı Karabağ Savaşı’nın en büyük sivil katliamlarından biri olarak nitelendirdi. Eski Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, İngiliz araştırmacı Thomas De Waal’a verdiği demeçte, Hocalı’daki olayın Azerbaycanlılara "Ermenilerin şaka yapmadığını göstermek" amacı taşıdığını ifade etti.
Hocalı’nın Stratejik Önemi
Dağlık Karabağ’ın önemli noktalarından biri olan Hocalı, Hankendi ve Ağdam arasında kritik bir konumda bulunuyordu. Bölgede tek havalimanına ev sahipliği yapan kasaba, Azerbaycan güçleri tarafından askeri bir üs olarak kullanılıyordu. Bu nedenle Ermeni kuvvetleri tarafından sık sık hedef alındı. 1991 yılının sonlarından itibaren kasaba Ermeni ablukası altına girdi ve ulaşım yolları kesildi. Kasaba halkı aylardır süren bombardıman nedeniyle elektrik ve gazdan mahrum bırakıldı.
Uluslarası tepkiler
Hocalı Katliamı, dünya genelinde birçok ülke ve kuruluş tarafından kınandı. Azerbaycan Parlamentosu 1994 yılında Hocalı'da yaşananları "soykırım" olarak ilan etti. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin 31 üyesi, Ermenilerin Hocalı’da bir soykırım gerçekleştirdiğini belirten 324 numaralı bildiriyi yayımladı. 2011 yılında ise Meksika Cumhuriyet Senatosu, Hocalı olaylarını resmen soykırım olarak tanıdı.
