Ukrayna liderinden diplomasi sinyali
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, uzun süredir keskin bir çizgide ilerleyen savaşın geleceğine dair dikkat çekici bir mesaj verdi.
Güvenlik garantileri konusunda ilerleme sağlanması halinde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile doğrudan görüşmeye açık olabileceğini ifade etti.
Açıklama, sadece çatışmanın değil, diplomasinin de hâlâ masada olduğunun işareti olarak değerlendirildi.
Zelenski, olası görüşme için ülke ismi de verdi. İsviçre, Avusturya ve Türkiye'nin böyle bir zirveye ev sahipliği yapabilecek güvenilir ülkeler olduğunu vurguladı.
Her üç ülke de daha önce hem tarafsızlık ilkesi hem de diplomatik kanalların açık tutulması konularındaki pozisyonlarıyla biliniyor.
Güvenlik garantileri: barış yolunda ilk adım olabilir mi?
Zelenski’nin açıklamasında öne çıkan temel unsur, güvenlik garantilerinin sağlanması şartı oldu.
Ukrayna, savaşın başından bu yana kendi toprak bütünlüğünü ve bağımsızlığını esas alan uluslararası güvenceler talep ediyor.
Zelenski’ye göre, bu konuda somut ve bağlayıcı ilerlemeler olmadan Kremlin’le doğrudan temas mümkün değil.
Bu güvenlik garantilerinin içeriği henüz kamuoyuyla net şekilde paylaşılmasa da, olası görüşmenin başlıkları arasında NATO ilişkileri, doğu sınırlarının korunması, enerji altyapısı ve sivillerin korunmasına yönelik düzenlemeler olacağı tahmin ediliyor.
Uzmanlara göre, bu tür garantiler barış görüşmelerine kapı aralayabilir; ancak bunun için tarafların tutumlarında ciddi esneklik gerekiyor.
Olası zirve adresleri: neden Türkiye, İsviçre ve Avusturya?
Zelenski’nin önerdiği üç ülke – Türkiye, İsviçre ve Avusturya – jeopolitik dengeler açısından dikkat çekici tercihler.
Türkiye, savaşın başından bu yana hem Ukrayna hem de Rusya ile diyalog kurabilen az sayıdaki ülkeden biri oldu. Tahıl koridoru anlaşması ve esir değişim süreçlerinde aktif rol oynayan Ankara, uluslararası arenada arabulucu rolünü güçlendirdi.
İsviçre ise tarafsızlığıyla bilinen bir ülke olarak daha önce pek çok uluslararası görüşmeye ev sahipliği yaptı.
Avusturya da Avrupa’nın merkezindeki konumu ve NATO’ya doğrudan üyeliğinin bulunmaması nedeniyle diplomatik zemin açısından güvenli kabul ediliyor.
Bu ülkelerin herhangi birinde gerçekleşecek olası zirve, dünya kamuoyunun da dikkatle takip edeceği bir gelişme olacak.
Ancak kesin bir görüşme tarihi ya da resmi planlama henüz açıklanmadı.
Putin cephesinden yanıt bekleniyor
Zelenski’nin bu açıklamaları sonrası gözler şimdi Moskova yönetiminin vereceği tepkiye çevrildi.
Kremlin’den henüz doğrudan bir yanıt gelmemiş olsa da, daha önce yapılan açıklamalarda Rusya tarafı, görüşmelere açık olduklarını ancak Batı’nın etkisinden arındırılmış bir diplomatik zeminde ilerlemek istediklerini dile getirmişti.
Ukrayna'nın güvenlik garantileri beklentisi ile Rusya'nın siyasi talepleri arasında halen büyük farklar bulunuyor. Bu nedenle olası görüşme, sadece tarafların iradesine değil, uluslararası aktörlerin diplomatik yönlendirmelerine de bağlı hale gelmiş durumda.