Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından gerçekleştirilecek olan, Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) için süre yaklaştı. Sınav kaygısı güden öğrenci ve veliler için İstanbul Rumeli Üniversitesi’nin Uygulama Hastanesi olan REYAP Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Aslı Hilal Çiftçi, bu süreci daha sağlıklı atlatmak ve sınav kaygısı ile baş etmek için önerilerde bulundu.
Düşüş varsa kaygı var
“Sınav kaygısı, öğrenilen bilginin sınav sırasında etkili biçimde kullanılmasına engel olan başarının düşmesine neden olan yoğun kaygı durumudur” diyen Uzman Klinik Psikolog Aslı Hilal Çiftçi, “Bireyin ve ailelerinin sınava yüklediği anlamlar, zihinde oluşturulan imajlar, sınav sonrası elde edilecek kazanımlar ve başarıya çok önem verilmesi sınav kaygısının başlıca sebepleridir. Sosyal çevrenin baskısını da unutmamak gerekir. Mükemmeliyetçi ve rekabetçi kişilik yapısı olanlarda daha sık görülür. Başarıda belirgin düşüş varsa, ders çalışmayı erteleme, sınav hazırlığı hakkında konuşmayı reddetme, soru sorulmasından rahatsız olma, dikkat dağınıklığı, odaklanmada güçlük, çok çalışmaya karşın performans düşüklüğü kaygıyı gösterir” dedi.
Kaygının etkileri var
Fiziksel yakınmalarda da dikkat çeken bir artışın gözlenebildiğini ifade eden Çiftçi, “Karın ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi, titreme veya terleme, iştahsızlık veya aşırı yeme, mutsuz bir ruh hali görülebilir. Kaygının yönetilememesi, aşırı yaşanması durumunda bedensel kasılmalar ve yoğun düşünceler sebebi ile uyku problemleriyle de karşılaşılabilir. Birey uykuya dalmada ve uykuyu sürdürmede sorun yaşayabilir” diye konuştu. “Kaygının duygusal, bedensel, zihinsel etkileri vardır” diyen Çiftçi, “Düşünceleri organize etmekte zorluk, konsantrasyon güçlüğü, dikkatte azalma, öğrenileni aktaramama, okuduğunu anlamama, anlayamamadan kaynaklı üst üste tekrarlama ancak sonuç alamama, kendisine odaklanma, zihinsel becerilerde zayıflama, enerji azlığı, fiziksel şikayetler sınav kaygısının başlıca etkileridir” ifadelerini kullandı.
Motivasyonunuzu artırın
Öğrenciler için motivasyon arttırıcı düşünceler hakkında da bilgi veren Çiftçi, “ ‘Başarırsam hayatımın önemli bir dönüm noktasını aşacağım. Başarısız olmam tembel ve beceriksiz olduğum anlamına gelmez. Eksiklerimi tamamlamam anlamına gelir’, ‘Zamanı kendi yararıma kullanmak benim elimde’, ‘Yapabildiğimin en iyisini yapabilirim’ ve ‘Bu sınavda başarısız olmak dünyanın sonu değil, telafisi var’ gibi alternatif cümleler geliştirmek sınav kaygısı ile mücadele için çok önemlidir. Böylece motivasyonunuzu da arttırmış olursunuz” dedi.
Yanıtlayabileceği sorulardan başlayın
Bireyin kontrolün kendisine olduğunu unutmaması gerektiğini de sözlerine ekleyen Çiftçi, “Olumsuz düşüncelere alternatif açıklamalar getirme, zamanı iyi kullanma, beslenme ve uykuya dikkat etme, sınava yönelik çalışmaları son güne bırakmamak, yanıtlayabileceği sorulardan başlamak önemlidir. Dikkat artırma teknikleri, nefes egzersizleri ve gevşeme egzersizleri gibi sınav esnasında kaygıyı azaltmaya yönelik teknikler kullanabilir” diye konuştu.
Yaklaşan üniversite sınavı için öğrencilere önerilerde bulunan Uzman Klinik Psikolog Aslı Hilal Çiftçi, “Dikkat artırma teknikleri, nefes egzersizleri ve gevşeme egzersizleri gibi sınav esnasında kaygıyı azaltmaya yönelik teknikler kullanabilir” dedi.
