Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla hayata geçirilen Aile Bazlı Vatandaşlık Maaşı modeli, 2026 yılı itibarıyla düşük gelirli hanelere düzenli ve sürdürülebilir gelir desteği sunacak. Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi kapsamında yürütülecek proje, aile gelirinin belirlenen yıllık eşik değeri altında kalması durumunda aradaki farkın devlet tarafından tamamlanmasını öngörüyor.
Bu yeni model; dağınık sosyal yardımları tek çatı altında toplayarak, ekonomik kırılganlığı yüksek kesimlere daha istikrarlı ve ölçülebilir bir destek sağlamayı hedefliyor. Hazırlık süreci Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı
(https://www.sbb.gov.tr) ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
(https://www.aile.gov.tr) tarafından ortak yürütülüyor.
Yeni Sistem Ne Getiriyor?
1. Gelir Açığı Devlet Tarafından Tamamlanacak
Belirlenecek yıllık gelir eşiğinin altında kazanç sağlayan hanelere, temel geçim seviyesine ulaşmaları için fark kadar ödeme yapılacak.
Örneğin:
• Gelir eşiği 20 bin TL
• Ailenin geliri 16 bin TL → Devlet 4 bin TL tamamlayacak.
2. Geliri Olmayan Ailelere Düzenli Vatandaşlık Maaşı
Geliri sıfır olan hanelere ise iş bulunana kadar belirlenen aylık destek rakamı ödenecek. Bu sayede ailelerin temel ihtiyaçlarını karşılayacak düzenli bir gelir güvencesi sağlanmış olacak.
Pilot İller Öncelikli: Deprem Bölgesi ve Dar Gelirli Kentler
Sistemin ilk aşaması pilot bölgelerde başlayacak. Bu iller:
Depremden etkilenen şehirler
Milli geliri düşük bölgeler
Büyük şehirlerde kent yoksulluğunun yoğunlaştığı ilçeler
Bu aşamada amaç, sistemin işleyişini sahada test etmek ve ülke geneline yaymadan önce daha verimli hâle getirmek.
Süreç Nasıl İlerleyecek?
Taslak Çalışma
Proje detayları önümüzdeki aylarda tamamlanacak.
Uygulama Takvimi
Model, 2026 yılı itibarıyla kademeli olarak hayata geçirilecek.
Gelir Eşiğinin Belirlenmesi
Gelir eşiği;
• Yoksulluk sınırı
• Asgari geçim tutarı
• Ekonomik kırılganlık göstergeleri
üzerinden hesaplanacak ve her yıl güncellenecek.
Ülke Geneline Yaygınlaştırma
Pilot süreçten elde edilen veriler doğrultusunda model tüm Türkiye’de uygulanacak.
Neden Önemli? Derinlik ve Arka Plan
Türkiye’de sosyal yardım sistemi uzun süredir çok parçalı bir yapıdaydı. Bu model, sosyal yardımları tek bir çatıda toplayarak:
Gelir eşitsizliğiyle mücadele etmeyi,
Aile refahını güçlendirmeyi,
Ekonomik kırılganlık yaşayan kesimlere düzenli bir gelir garantisi sunmayı,
Sosyal politikada daha izlenebilir bir çerçeve oluşturmaya odaklanıyor.
“Aile Bazlı Vatandaşlık Maaşı”, aslında OVP (Orta Vadeli Plan) içinde yer alan sosyal refah vizyonunun pratiğe dönüşmüş hâli. OVP’de bu modelin, işgücüne katılımı engellemeyecek şekilde tasarlanacağı özellikle vurgulanmıştı.
