Stratejik Ham Madde Krizi: Avrupa Çin'e Bağımlılığın Bedelini Ödüyor
Avrupa otomotiv sektöründe adeta bir tedarik fırtınası yaşanıyor. Avrupa Otomotiv Yan Sanayicileri Derneği (CLEPA), Çin'in nadir toprak elementlerine (NTE) getirdiği son ihracat kısıtlamalarının, Avrupa’daki otomotiv üreticilerini derinden etkilediğini açıkladı.
CLEPA’nın yayınladığı resmi bildiride, Nisan 2025’ten bu yana Çin’e yapılan yüzlerce ihracat lisansı başvurusunun yalnızca dörtte birinin onaylandığına dikkat çekildi. Geri kalan başvuruların büyük çoğunluğunun ise prosedürel engellerle karşılaştığı vurgulandı. Bu durum, Avrupa’daki bazı üretim hatlarının şimdiden kapanmasına ve ilerleyen haftalarda stokların tükenmesiyle daha ciddi üretim durmalarına yol açabileceğine işaret ediyor.
Çin’in Kısıtlamaları Küresel Dengeleri Zorluyor
Çin Ticaret Bakanlığı’nın 4 Nisan 2025 itibarıyla uygulamaya aldığı yeni ihracat düzenlemeleri, samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum ve itriyum gibi stratejik metaller ile bu elementleri içeren mıknatısları kapsamına aldı. Artık bu hammaddelerin ihracatı yalnızca Çin hükümetinin onayıyla gerçekleştirilebiliyor.
Bu karar, özellikle otomotiv, savunma ve havacılık sanayii gibi stratejik sektörleri hedef alarak, Batı'nın üretim gücüne ciddi bir darbe vurmuş durumda. Çin gümrüklerinde ise şüpheli sevkiyatlara el konulabileceği belirtilerek, kontrol mekanizması daha da sertleştirildi.
Nadir Topraklarda Çin'in Tartışmasız Üstünlüğü
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu’nun verilerine göre, Çin 44 milyon tonluk rezervle dünya genelindeki toplam nadir toprak rezervlerinin yaklaşık %49’una sahip. Küresel üretimin ise %69’u Çin tarafından sağlanıyor. Bu yüksek bağımlılık, Avrupa'nın üretim kabiliyetlerini doğrudan etkiliyor.
Yerli Üretimle Çözüm: Türkiye İçin Tarihi Fırsat!
Bu gelişmeler, Türkiye’nin son yıllarda attığı yerli üretim adımlarının ne kadar isabetli olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Türkiye, savunma sanayiinden otomotive kadar birçok stratejik alanda dışa bağımlılığı azaltma hedefiyle yürüttüğü projelerde kararlılıkla ilerliyor. Çin’e olan bu bağımlılık krizinin Avrupa’yı zorlarken, Türkiye’nin milli üretim hamlesi ve maden arama faaliyetleri, ülkemizi bölgesel bir tedarik üssü haline getirebilir.