Bankacılık sisteminin dışında faaliyet gösteren mali kuruluşlar için yeni bir sayfa açılıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), finansal kiralama, faktoring, finansman ve varlık yönetim şirketlerine yönelik kapsamlı değişikliklere imza attı. Bugün itibarıyla Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenlemeler, sektörün işleyişini hem yapısal hem de denetimsel olarak yeniden şekillendiriyor.
Özellikle son yıllarda banka dışı mali kuruluşların ekonomideki ağırlığının artması, BDDK'yı bu alanda daha sıkı ve katılım esasına uygun bir yapı oluşturmaya yöneltti. Yapılan değişiklikler yalnızca teknik güncellemeler değil; sektörün yönünü ve kurallarını değiştirecek derin etkiler barındırıyor.
katılım esaslı yapıya geçiş hız kazanıyor
Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişiklikler, bu şirketlerin katılım finans ilkelerine göre faaliyet göstermelerine imkân tanıyor. Artık bu şirketler, faizsiz finansman modeline uyum sağlayarak katılım esasına dayalı ürün ve hizmetler geliştirebilecek.
Bu adım, özellikle İslami finans sistemine entegre çalışmak isteyen yatırımcılar ve kurumlar açısından önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Ayrıca, bu kuruluşların ortaklık kurma ve iştirak etme alanları da yeniden tanımlandı. Yalnızca kredi kuruluşu ve finansal kuruluşlarla sınırlı ortaklık yapısına geçilmesi zorunlu hale getirildi.
varlık yönetiminde denetim ve etik iletişim öne çıkıyor
Varlık Yönetim Şirketleri için hazırlanan düzenlemeler ise daha radikal nitelikte. Artık bu şirketler, katılım esaslı faaliyet gösterebilecek ve bilgi sistemlerini bağımsız denetime açmak zorunda kalacaklar. Böylece hem iç denetim mekanizmaları güçlenecek hem de sektör daha şeffaf bir yapıya kavuşacak.
En dikkat çeken değişikliklerden biri ise, devralınan alacaklar karşılığında edinilen iştiraklerin üç yıl içinde elden çıkarılması zorunluluğu. Bu kural, şirketlerin alacak tahsili dışında başka alanlarda faaliyet göstermesini engellemek ve piyasadaki dengeleri korumak amacıyla getirildi.
Ayrıca, BDDK'nın kontrolündeki kaynak kuruluşların, bağlı oldukları ya da kontrol ettikleri varlık yönetim şirketlerine ihale dışı yöntemle alacak devri yapmaları tamamen yasaklandı. Bu sayede, içeriden bilgiyle avantaj sağlanmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
finansal tüketici hakları için iletişim kuralları güncellendi
Varlık yönetim şirketlerinin, takibe düşmemiş alacaklar arasından yalnızca 60 günden az gecikmesi olanları devralmaları da yasaklandı. Bu adım, sağlıklı kredi işleyişinin korunması ve erken müdahale mekanizmasının devre dışı bırakılmaması için büyük önem taşıyor.
Tüketici haklarına yönelik olarak da dikkat çeken bir düzenleme yapıldı. Varlık yönetim şirketlerinin, borçlularla iletişim kurabilecekleri gün ve saat aralıklarında değişikliğe gidilerek, tüketicinin özel hayatına daha fazla saygı duyulması sağlandı. Bu değişiklik, finansal stres altındaki bireylerin psikolojik yükünü azaltmayı hedefliyor.
finans sektöründe şeffaflık ve etik yaklaşım güçleniyor
BDDK’nın yeni düzenlemeleriyle birlikte banka dışı mali kuruluşlar artık yalnızca büyümeyi değil, aynı zamanda şeffaflık, etik ve katılım ilkeleri doğrultusunda bir dönüşümü de yaşamak zorunda. Yapılan her değişiklik, sistemin daha kapsayıcı, denetlenebilir ve güvenilir bir yapıya evrilmesine hizmet ediyor.
Önümüzdeki süreçte bu düzenlemelerin finansal sistemde rekabeti artırması, tüketici lehine koruma mekanizmalarının güçlendirilmesi ve uluslararası standartlara uyum açısından büyük etkiler yaratması bekleniyor.
