Türkiye’de bazı meslekler, yasal olarak ağır iş kapsamında değerlendiriliyor. 5510 sayılı Kanun’un 40. maddesi gereği bu işlerde çalışanlar için fiili hizmet süresi zammı uygulanıyor. Bu sistemde çalışanlara, her 360 gün için 60, 90 veya 120 gün ek prim hakkı veriliyor.
Bu ek primler yalnızca toplam prim gününü artırmakla kalmıyor, aynı zamanda emeklilik yaşını da öne çekiyor. Örneğin, 10 yıl boyunca her yıl 120 gün fiili hizmet süresi zammı kazanan bir çalışan, toplamda 1.200 gün yani yaklaşık 3,5 yıl ek prim kazanıyor. Aynı zamanda emeklilik yaşı da 3,5 yıl geriye çekiliyor. Bu avantaj, özellikle maden, inşaat, demir-çelik ve fabrika işçileri için büyük bir fırsat sunuyor.
ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN ANNELER İÇİN ERKEN EMEKLİLİK ŞANSI
Türkiye’de engelli çocuğu olan annelere de büyük bir hak tanınıyor. 5510 sayılı Kanun’un 28. maddesi kapsamında, ağır engelli çocuğu olan kadın sigortalılar erken emeklilik hakkı elde ediyor.
1 Ekim 2008 sonrası ödenen primlerin dörtte biri doğrudan prim günlerine ekleniyor ve aynı süre emeklilik yaşından düşülüyor. Örnek vermek gerekirse, 6.000 prim günü bulunan bir annenin, 1.500 gün ek prim kazanma ve yaklaşık 4 yıl daha erken emekli olma hakkı bulunuyor. Üstelik bu hak, SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı ayrımı gözetmeden tüm sigorta kollarında geçerli.
ERKEN EMEKLİLİKTE PLANLAMA ÇOK KRİTİK
Erken emeklilik fırsatlarını değerlendirmek için doğru bir planlama şart. Çünkü sigorta türü, işe başlama tarihi ve prim gün sayısı gibi detaylar kişinin emeklilik yaşını doğrudan etkiliyor. SGK’nın e-Devlet üzerinden sunduğu “Ne Zaman Emekli Olabilirim” uygulaması, çalışanlara bu konuda yol gösteriyor. Ayrıca profesyonel bir danışmandan destek almak, tüm süreçleri daha sağlıklı yönetmeye yardımcı oluyor.
BAŞVURU ŞARTLARI VE SÜREÇLER NASIL İŞLİYOR?
Fiili hizmet zammından yararlanmak isteyen çalışanların, belirlenen ağır işlerde fiilen çalışıyor olması gerekiyor. Başvuru, çalışılan işyerine veya doğrudan SGK’ya yapılabiliyor.
Engelli çocuğu olan annelerin ise çocuklarının ağır engelli olduğuna dair sağlık kurulu raporu sunmaları gerekiyor. Bu raporun çocuğun sürekli bakıma muhtaç olduğunu belgelemesi şart. Tüm bu adımlar tamamlandığında, erken emeklilik için 5 yıla kadar avantaj elde etmek mümkün.