Irak’ta merkezi hükümet ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında sağlanan yeni petrol anlaşması, enerji diplomasisinde dikkat çeken bir kırılma noktası yarattı. Bağdat ile Erbil hattında uzun süredir devam eden gerilim, yerini stratejik iş birliğine bırakırken; Türkiye’nin enerji koridorundaki kritik rolü yeniden gündeme geldi. 25 Mart 2023’te duran Kerkük-Ceyhan Boru Hattı’nda yeniden petrol akışının başlaması için umutlar yeşerdi.
Petrol Değil, Stratejik Ortaklık Anlaşması
Irak Bakanlar Kurulu'nun 17 Temmuz’daki kararıyla onaylanan anlaşma, sadece petrol satışını değil, bölgesel güvenlik ve ekonomik istikrarı da doğrudan etkileyen bir sürecin kapılarını aralıyor. Bu kapsamda IKBY, ürettiği tüm petrolü Irak’ın Devlet Petrol Şirketi SOMO’ya teslim edecek. Her varil için 16 dolar ön ödeme alınacak. Bu adım, enerji gelirlerinin devlet denetimine alınarak daha şeffaf ve güçlü bir yapı kurulması açısından tarihi önemde.
Türkiye’nin Enerji Koridorundaki Liderliği Güçleniyor
IKBY’nin günlük 230 bin varil petrolü Bağdat’a iletme taahhüdü, Kerkük-Ceyhan Boru Hattı’na hayat vermek için atılan en somut adımlardan biri oldu. Türkiye üzerinden gerçekleşecek ihracatın yeniden başlaması, sadece ekonomik değil; siyasi ve diplomatik dengeleri de değiştirecek. Türkiye, bu süreçte güvenilir enerji partneri kimliğini bir kez daha perçinleyecek.
Güvenlik Riski Masada: İHA Saldırılarına Karşı Önlem Şart
ORSAM Araştırmacısı Sercan Çalışkan’ın dikkat çektiği bir diğer kritik husus ise güvenlik. Özellikle IKBY sahalarında artan İHA saldırıları, enerji altyapısını tehdit ediyor. Bu bağlamda boru hattının sürdürülebilirliği için yalnızca siyasi değil, askeri ve güvenlik boyutunda da kapsamlı önlemler alınması gerekiyor.
ABD Desteği ve 2025 Irak Seçimleri: Hattın Kaderi Siyasi Dinamiklere Bağlı
Anlaşmanın zamanlaması tesadüf değil. Kasım 2025 seçimleri yaklaşırken, merkezi hükümet ile IKBY arasındaki bu yakınlaşma, seçim sürecinde yeni ittifakların temelini atabilir. ABD'nin de bu süreçte Bağdat’a Kerkük-Ceyhan Hattı’nın açılması yönünde baskı yaptığı biliniyor. Bu dış destek, anlaşmanın uygulama sürecini hızlandırabilir.
Siyasi Normalleşme, Enerji Rotasını Yeniden Belirliyor
IKBY ile merkezi hükümet arasında oluşan bu yeni enerji uzlaşısı, geçmişin gerilimlerini bir kenara bırakarak kalıcı iş birliği zeminini inşa ediyor. Taraflar arasında oluşan bu yumuşama ortamı, Kerkük-Ceyhan Boru Hattı’nın tekrar işler hale gelmesi için tarihi bir fırsat yaratıyor.
