Suriye’de yıllardır süren iç savaşın tarımı yerle bir ettiği biliniyor. Harap olmuş altyapı, yetersiz üretim kapasitesi ve artan gıda krizleri bölgede halkın en temel ihtiyacına ulaşmasını engelledi. Ancak Türkiye’nin desteğiyle bu karanlık tabloya umut ışığı doğdu. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın Şam’daki temasları, sadece bir diplomatik ziyaret değil, aynı zamanda bölge tarımının geleceğini şekillendirecek kapsamlı bir stratejinin parçası oldu.
Suriye Tarım Bakanlığı ile birlikte hazırlanan ve takvime bağlanan tarımsal kalkınma yol haritası, hem bitkisel hem de hayvansal üretimi kapsayan geniş ölçekli projeler içeriyor. Gıda arz güvenliğinin sağlanması, çiftçi kayıt sisteminin geliştirilmesi ve şap hastalığıyla mücadele gibi temel alanlarda atılacak adımların çerçevesi netleşti.
13 yıl sonra ilk kez somut projeler devrede
İç savaşın patlak verdiği 2011’den bu yana tarımsal faaliyetlerde ciddi bir duraksama yaşanan Suriye’de, Türkiye uzun süredir insani ve teknik destek sağlıyordu. Ancak şimdi bu destek ilk kez kurumsal yapıya kavuştu. Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, "Harap altyapının getirdiği sorunlarla birlikte ileriye dönük ciddi faaliyetlerde bulunmamız gerekiyor" diyerek sürecin artık kalıcı projelerle yürütüleceğini belirtti.
Afrin başta olmak üzere farklı bölgelerde uygulamaya konulan gıda güvenliği projeleri, bundan böyle Suriye geneline yayılacak. Yumaklı’nın açıklamalarına göre, 50 bin metrekarelik alanda kurulacak 20 blokluk sera projesi, yerel üreticilere hem istihdam hem de sürdürülebilir gıda kaynağı sağlayacak.
Ortak komiteyle yürütülecek çalışmalar hız kazanacak
Nisan ayında Suriye Tarım Bakanı’nın Türkiye’ye yaptığı ziyaretle birlikte kurulan iki ülke ortak komitesi, tarımsal iş birliğini sadece teknik düzeyde bırakmıyor. Aynı zamanda sosyal ve ekonomik boyutları da göz önünde bulunduruyor.
Yumaklı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın "kazan-kazan" ilkesi doğrultusunda bu iş birliğinin sadece Suriye’ye değil, Türkiye’ye de ekonomik fayda sağlayacağını vurguladı. Bu yaklaşım, sadece tarım alanında değil, ticari ilişkilerde de yeni bir dönemi işaret ediyor.
Hayvancılık ve aşılama desteği Suriye sınırına taşındı
Türkiye'nin tarım desteği sadece üretimle sınırlı değil. Şap hastalığıyla mücadele kapsamında, sınır illerinden başlayarak Suriye topraklarında aşılama yapılması için gerekli şap aşıları gönderildi. Bu adım, hem Suriye’nin hayvancılık potansiyelini yeniden ayağa kaldırmayı hem de bölgesel salgın riskini azaltmayı hedefliyor.
Ayrıca, tarımsal envanter sistemleri ve çiftçi kayıt destekleri ile üreticilerin sistematik şekilde izlenmesi ve desteklenmesi planlanıyor. Bu sistematik yaklaşım, sadece mevcut sorunları çözmekle kalmayıp gelecekteki krizlere karşı da dirençli bir yapı oluşturmayı amaçlıyor.
Tarımda sınır ötesi vizyon: Türkiye-Suriye iş birliği güçleniyor
Tarımsal kalkınma artık sadece bir üretim meselesi değil; aynı zamanda bir barış ve istikrar stratejisi olarak değerlendiriliyor. Türkiye’nin bu yaklaşımı, savaşla yıkıma uğramış komşu coğrafyada kendi güvenliğini ve ekonomik çıkarlarını da gözeten yapıcı bir rol üstlenmesini sağlıyor.
Yumaklı'nın ifadesiyle bu iş birliği, "kardeşlik ve komşuluk hukuku" çerçevesinde ilerliyor. Ortak vizyon, iki ülke arasındaki ticareti genişletmenin yanında, bölge halkının refahını artırmayı ve sosyal dokuyu onarmayı hedefliyor.
