Buğday Ekim Alanları Genişliyor
Ulusal Hububat Konseyi (UHK) tarafından düzenlenen 2025 Hasat Öncesi Hububat Kongresi’nde açıklanan tahminlere göre, Türkiye genelinde buğday ekim alanları son üç yılda önemli bir artış gösterdi. 6,8 milyon hektardan 7,6 milyon hektara yükselen buğday ekim alanları, özellikle ekmeklik buğday tarafında genişlemeye devam ediyor. Buna karşılık makarnalık buğdayda ekilişlerin azaldığı gözlemleniyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Toprak Mahsulleri Ofisi ile birlikte çok sayıda sivil toplum kuruluşunun katkısıyla gerçekleştirilen kongreye, sektörün önde gelen temsilcileri de katılım sağladı. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı başkanlığında hazırlanan sonuç bildirgesiyle, 2025 yılı hasat dönemine dair kapsamlı bir çerçeve çizildi.
İklim Koşulları Rekolteyi Aşağıya Çekti
Bu yıl Türkiye, son 65 yılın en kurak dönemlerinden birini yaşadı. Kurak geçen sonbahar ve düşük yağışlı kış mevsimi, mart ayındaki yetersiz yağışlarla birleşince buğday gelişimini olumsuz etkiledi. Özellikle 10-12 Nisan tarihleri arasında eksi 15 dereceye kadar düşen sıcaklıklar, bazı bölgelerde lokal don zararlarına yol açtı.
Ancak nisan ayının ilk yarısında görülen yağışlar, özellikle bazı bölgelerde bu olumsuzluğu telafi etmeye yardımcı oldu. Tüm bu değişken iklim koşulları neticesinde, buğday rekoltesinin 20 milyon ton olan uzun yıllar ortalamasının altında gerçekleşerek 18 milyon 650 bin ton seviyelerinde olacağı tahmin ediliyor.
Dünya Genelinde Buğday Üretimi Değişiyor
Global ölçekte değerlendirildiğinde, dünya genelinde buğday üretiminin 800 milyon tonu aşması bekleniyor. Ancak bu tablo içinde Rusya’da üretimin düşeceği, Ukrayna’da ise artacağı öngörülüyor. Bu durum, Karadeniz bölgesinde fiyatları da doğrudan etkiledi.
Güncel verilere göre, buğdayın ton başına fiyatı 255-260 dolar aralığında seyrederken, arpa ve mısır fiyatları da 235-240 dolar bandında işlem görüyor. Buğday, bölgedeki tarımsal ihracat dengeleri açısından stratejik önemini korumaya devam ediyor.
Un İhracatında Düşüş Eğilimi Sürüyor
Türkiye, son 10 yılda un ihracatında dünyada ilk sırada yer alırken, 2023 yılında 3,6 milyon tonluk rekor ihracat rakamına ulaşmıştı. Ancak 2024 yılı itibarıyla bu rakam 3 milyon ton sınırına kadar geriledi. Sektör yetkilileri, 2025 yılında da bu daralmanın sürebileceğini belirtiyor.
Un işleme kapasitesi de bu gerilemeyi destekler nitelikte. 2023 yılında 32,3 milyon ton olan işleme kapasitesi, 2024 yılında 28,4 milyon tona geriledi. Bu tablo, un ve unlu mamul ihracatında yeni stratejik planlamaların gerekliliğine işaret ediyor.
