İmralı, artık yalnızca bir cezaevi değil; Türkiye’nin toplumsal belleğinde önemli yer edinen bir simgedir. Adanın adı, yıllar içinde birçok politik olayla birlikte anılmış ve uluslararası gündemde de sıkça yer bulmuştur. Türkiye’nin Alcatraz’ı olarak adlandırılan İmralı, hem coğrafi konumu hem de taşıdığı siyasi anlamla dikkat çeker.
İmralı Adası Nerede?
İmralı Adası, Türkiye'nin Marmara Denizi'ndeki en dikkat çekici adalarından biridir. Bursa iline bağlı olan bu ada, Mudanya kıyılarına yaklaşık 19 kilometre uzaklıkta yer alır. Yaklaşık 10 kilometrekarelik yüzölçümüne sahip olan ada, şekil itibarıyla kum saatini andırır ve coğrafi olarak Armutlu Yarımadası ile Bozburun arasında konumlanır. Bugün askeri yasak bölge statüsündedir ve sivil erişime tamamen kapalıdır.
Adanın Tarihi?
İmralı'nın tarihi oldukça derindir. Bizans döneminde Kalolimnos ismiyle bilinen bu ada, 1308 yılında Osmanlı donanmasının öncülerinden Emir Ali Bey tarafından fethedilmiştir. Zamanla halk arasında bu isim İmralı'ya dönüşmüştür. Osmanlı döneminde Mudanya'ya bağlı küçük bir yerleşim birimi olan ada, Rum köyleri, manastırları ve tarımsal faaliyetleriyle öne çıkmıştır.
Ancak, 1923 yılında gerçekleşen nüfus mübadelesi sonrası Rum halk Yunanistan’a göç etmiş ve ada uzun süre sessizliğe bürünmüştür. Bu dönem, İmralı’nın yeni bir kimlik kazanmasının ilk adımı oldu.
Tecritli Hapishane statüsü Olması
1933 yılında bir tarım kolonisi olarak değerlendirilmesi planlanan ada, 1935 yılında İmralı Cezaevi'nin kurulmasıyla bambaşka bir anlam kazandı. Harabe durumdaki eski bir kilise koğuşa dönüştürüldü ve İstanbul ile Bursa cezaevlerinden getirilen 50 mahkumla cezaevi faaliyete geçti. Bu mahkumlar, adada tarım ve hayvancılıkla uğraşarak hem üretime katılıyor hem de kendi geçimlerini sağlıyordu.
Teröristbaşı öcalan'ın yerleştirilmesi
1999 yılı, İmralı Adası için bir dönüm noktası oldu. PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan, Kenya’da yakalanarak Türkiye’ye getirildi ve İmralı’ya yerleştirildi. Bu olay sonrası ada, tamamen yüksek güvenlikli F Tipi cezaevine dönüştürüldü. İlk yıllarda adada tek başına kalan Öcalan, 2009 yılında başka hükümlülerin de adaya nakledilmesiyle yalnızlıktan çıkarıldı. Bugün, adada yalnızca terör suçlarından hüküm giymiş mahkumlar tutulmaktadır.
adaya özel izinle gidiliyor
Günümüzde İmralı Adası, tamamen askeri kontrol altında olan bir bölgedir. Sivil vatandaşların adaya girmesi kesinlikle yasaktır. Mudanya’dan kalkan özel askeri deniz araçları dışında hiçbir ulaşım aracı adaya yanaşamaz. 2018 yılında alınan bir kararla, ada ikinci derece hava askeri yasak bölge ilan edilmiştir; bu da İmralı'nın hem kara hem hava yoluyla erişimini sınırlandırmıştır.
Adaya dair turistik ya da konaklamaya yönelik hiçbir olanak bulunmaz. Yerleşim yeri yoktur, sadece devlete bağlı askeri ve cezaevi personeli burada konaklayabilir.
