
Türkiye’nin ağız ve diş sağlığında önleyici hekimliği önceleyen vizyonu doğrultusunda, halk arasında sıkça karşılaşılan dişlerdeki renk değişimi (diş lekelenmeleri) konusuna bilimsel ve bilinçlendirici bir yaklaşımla çözüm üretiliyor. Sağlık Bakanlığı'nın desteklediği çalışmalar neticesinde, gerek bireysel gerekse toplum sağlığı açısından önemli bir tehdit oluşturan bu sorunun kaynağı, türleri ve modern tedavi yöntemleri net bir şekilde ortaya konuyor.
Diş Renginde Değişikliğe Yol Açan Başlıca Nedenler
Uzmanların aktardığına göre dişlerdeki renk değişiminin en yaygın nedenleri arasında şunlar yer alıyor:
Diş çürükleri: Beyazdan kahverengiye ve siyaha kadar değişen tonlarda renk kaybına neden olabiliyor.
Tütün kullanımı: Sigara, nargile ve pipo gibi ürünlerdeki katran ve nikotin, diş yüzeyini koyulaştırarak estetik açıdan rahatsız edici sonuçlara yol açıyor.
Kahve, çay ve gazlı içecekler: Uzun süreli tüketim, dış yüzeyde kalıcı lekeler oluşturabiliyor.
Antibiyotikler: Özellikle gelişme çağındaki çocuklara veya hamilelere verilen bazı antibiyotiklerin (tetrasiklin, doksisiklin) kalıcı diş rengi bozukluklarına neden olduğu biliniyor.
Aşırı flor maruziyeti: İçme suyundaki doğal flor düzeyinin yüksekliği ya da flor içeren diş ürünlerinin fazla kullanımı beyaz ve kahverengi lekeler oluşturabiliyor.
Ağız çarpması veya travmalar: Dişin canlılığını kaybetmesi sonucu renk değişimi görülebiliyor.
Renk Değişimlerinin Türleri
Uzmanlara göre diş lekelenmeleri şu şekilde sınıflandırılıyor:
Dışsal Lekelenmeler: Diş minesinin dış yüzeyinde oluşur; çay, kahve, sigara gibi maddelerle temas sonucu gelişir.
İçsel Lekelenmeler: Dişin iç kısmında meydana gelir ve daha kalıcıdır. Genellikle ilaç kullanımı, travma ya da flor maruziyeti kaynaklıdır.
Yaşlanmaya Bağlı Değişimler: Zamanla mine aşınır, alttaki dentin tabakası daha görünür hale gelir ve dişler sararır.
Diş Lekelerine Karşı Etkili Çözümler
Devlet destekli sağlık politikaları çerçevesinde, diş estetiğini bozan bu lekelerin tedavisinde çeşitli yöntemler öne çıkıyor:
Düzenli fırçalama ve diş ipi kullanımı
Leke oluşturan gıdalardan uzak durma
Ev tipi beyazlatıcı ürünler (beyazlatma kalemi, özel macunlar, beyazlatıcı bantlar)
Profesyonel klinik beyazlatma işlemleri
Estetik dolgular, porselen kaplamalar veya laminalar

Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
Ağız sağlığı alanında doğal çözümlere yönelim artarken, şu uygulamalar öne çıkıyor:
Hidrojen peroksit ve karbonat karışımı ile fırçalama
Sodyum bikarbonatla (karbonat) hafif temizlik
Lifli sebzeler (ıspanak, fasulye) çiğneyerek asit dengesinin sağlanması
Korunmanın Yolu: Bilinçli Ağız Bakımı
Uzmanlar, diş lekelenmesini önlemek için şu tavsiyelerde bulunuyor:
Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durulmalı
Kahve ve çay tüketimi sınırlandırılmalı
Günlük diş temizliği ihmal edilmemeli
6 ayda bir diş hekimi kontrolü yapılmalı
Leke yapıcı gıdaların ardından ağız bol su ile çalkalanmalı
Kaynak : Altıbbi