Uzmanlardan Kritik Uyarı: Şarbon Riskine Karşı Çiğ Et Tüketiminden Kesinlikle Kaçının
Türkiye genelinde hayvan sağlığı ve halk sağlığı alanında artan farkındalık çalışmaları kapsamında uzmanlar, hayvanlardan insanlara bulaşabilen ölümcül bakteriyel enfeksiyonlardan biri olan şarbon (Anthrax) hastalığına karşı ciddi uyarılarda bulundu. Hastalık, Bacillus anthracis adlı bakteri nedeniyle ortaya çıkıyor ve çoğunlukla enfekte hayvanlarla temas, kontamine etlerin tüketimi veya toprak ve hava yoluyla bakteri sporlarının vücuda girmesiyle insana bulaşıyor.
Özellikle sıcak havaların etkisiyle hayvansal ürünlerde bozulma riskinin arttığı yaz aylarında, gıda güvenliği kurallarına uyulmadan tüketilen çiğ veya az pişmiş etlerin insan sağlığı açısından büyük tehdit oluşturduğu belirtildi.
Hastalık Nasıl Bulaşır?
Şarbon bakterisi, doğada uzun süre canlı kalabilen dayanıklı sporlar şeklinde bulunur. Bu sporlar;
Enfekte hayvanların etlerinin çiğ olarak tüketilmesiyle,
Kesim sırasında hayvanın derisine, kanına ya da iç organlarına temas edilmesiyle,
Hayvan ölülerinin uygun koşullarda imha edilmemesi durumunda çevreye yayılan sporların solunmasıyla,
Kontamine toprakla temastan sonra ağız yoluyla vücuda alınmasıyla bulaşabilir.
Bu nedenle özellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşan kişiler, kasaplar, veterinerler ve mezbaha çalışanları yüksek risk grubunda yer alıyor.
Kuluçka Süresi ve Belirtiler
Şarbonun kuluçka süresi genellikle 1 ila 7 gün arasında değişmekle birlikte, özellikle solunum yoluyla bulaşmalarda bu süre 60 güne kadar uzayabiliyor. Enfeksiyon, bulaşma yoluna bağlı olarak üç farklı formda kendini gösterebilir: cilt şarbonu, akciğer (inhalasyon) şarbonu ve bağırsak (gastrointestinal) şarbon.
Cilt şarbonu, en sık rastlanan formdur. Kaşıntıyla başlayan kızarıklık, kısa sürede içi sıvı dolu kabarcıklara dönüşür. Daha sonra ortası siyahlaşan, çevresi ödemli yara (eschar) oluşur.
Akciğer şarbonu, yüksek ateş, solunum sıkıntısı, göğüs ağrısı ve öksürükle seyreder. Erken tedavi edilmezse ölüm riski çok yüksektir.
Bağırsak şarbonu ise bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı ve bazen kanlı dışkı ile kendini gösterir.
Korunma ve Önleyici Tedbirler
Sağlık ve tarım otoriteleri tarafından yapılan açıklamalarda, bireylerin ve işletmelerin şu önlemleri alması gerektiği vurgulandı:
Etlerin kaynağının güvenilir ve veteriner kontrolünden geçmiş olması gerekir.
Pişirme işlemleri yeterli sıcaklıkta ve sürede yapılmalı, çiğ ya da az pişmiş et kesinlikle tüketilmemelidir.
Hayvansal ürünlerle çalışan kişilerin eldiven, maske, gözlük gibi koruyucu ekipman kullanmaları gerekir.
Eller ve kullanılan aletler işlem sonrası uygun şekilde dezenfekte edilmelidir.
Hayvan ölümleri şüpheli görüldüğünde, temas edilmeden yetkililere haber verilmelidir.
Ayrıca, hayvan aşılamalarının aksatılmaması ve düzenli veteriner kontrollerinin yapılması, hayvanlardan insana bulaşabilecek hastalıkların önlenmesinde kritik rol oynamaktadır.
Yetkililer Ne Diyor?
Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı yetkilileri, geçmiş yıllarda bazı kırsal bölgelerde sınırlı şarbon vakalarının görüldüğünü ve bu olaylardan ders çıkarılarak hayvan hareketlerinin kontrol altına alındığını, mezbahalarda denetimlerin artırıldığını ifade etti. Yetkililer ayrıca, halkın şüpheli durumlarda en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak vakaların hızlıca kontrol altına alınmasında rol oynaması gerektiğini hatırlattı.
kaynak : Vejthani Hospital
