Yeni Birlik Gazetesi
Yeni Birlik Gazetesi Galeriler Teknoloji Günün erken saatlerinden 3 yeni yapay zeka gelişmesi

Günün erken saatlerinden 3 yeni yapay zeka gelişmesi

Yapay zekalı tarayıcılarda gizlilik sorunları, bir ses kaydı ile kanser teşhisi ve yapay zekalı e-postaların güven testinde sınıfta kalışı... Sabahın öne çıkan üç yapay zeka başlığı sizlerle.

MUHABİR: Bülent Çolakoğlu
Günün erken saatlerinden 3 yeni yapay zeka gelişmesi 1

1) AI tarayıcıları “özel” alanları da görüyor: GDPR alarmı

Birleşik Krallık ve İtalya’dan araştırmacıların incelediği 10 popüler yapay zekâ destekli tarayıcı asistanı ChatGPT, Copilot ve Chrome eklentileri dâhil özel sitelerdeki işlemler sırasında dahi hassas verileri toplayıp paylaştığına dair bulgular verdi. Ekip, kamuya açık alışveriş sayfalarından üniversite sağlık portallarına kadar farklı ortamlarda test yaptı ve trafik akışını gerçek zamanlı çözüp verinin nereye gittiğini izledi.

Bazı eklentiler, kullanıcı özel alanlara geçtiğinde kaydı durdurmadı; ekranda görünen sayfa içeriğinin tamamını sunucularına aktardı. Bir vakada, banka bilgileri, akademik/sağlık kayıtları ve hatta ABD’de girilen sosyal güvenlik numarası sunucuya taşındı. Başka araçlar, kullanıcının girdiği komutları ve IP adresini analitik servisleriyle paylaşıp siteler arası izleme ve hedefli reklamcılığa kapı araladı.

Bazı platformlarda asistanlar, birden çok oturum boyunca kullanıcı hakkında yaş, cinsiyet, gelir, ilgi alanı gibi çıkarımlarla kişiselleştirme yaptı. Bir tarayıcıda ise tüm sohbet geçmişinin arka planda saklandığı tespit edildi. Uzmanlar, bu tabloyun hem ABD’deki sağlık verisi düzenlemeleriyle hem de Avrupa’daki GDPR ile çelişebileceğini vurguluyor. Son söz net: “Tarayıcı veriniz bir kez toplandığında onunla ne yapıldığını bilmenin yolu yok.”

1 / 3
Günün erken saatlerinden 3 yeni yapay zeka gelişmesi 2

2) Kısa bir ses kaydı ile gırtlak kanserine erken teşhis mümkün olabilir

Frontiers in Digital Health’te yayımlanan çalışmaya göre yapay zekâ, birkaç saniyelik ses kayıtları üzerinden ses tellerindeki anormallikleri yakalayabilir. Ekip, Kuzey Amerika’dan 306 kişiye ait 12.500 kaydı analiz etti; perde (pitch), ses şiddeti ve harmonik-temel gürültü oranı gibi akustik ipuçlarına baktı. Bulgular, erkeklerde sağlıklı, iyi huylu lezyonlu ve erken evre gırtlak kanserli sesler arasında belirgin farklar olduğunu gösterdi. Kadınlarda istatistiksel farklılık çıkmaması, araştırmacılara göre küçük veri kümesi ile ilgili olabilir.

Neden önemli? Gırtlak kanserinde erken tanı, sağkalımı dramatik biçimde etkiliyor; buna karşın mevcut yöntemler (nazal endoskopi, biyopsi) invaziv, konforsuz ve her merkezde erişilebilir değil. Hızlı bir ön tarama aracı, riski olan kişileri daha çabuk uzmanlara yönlendirebilir. Araştırma ekibi, daha büyük ve profesyonel etiketli veri kümeleri ile klinik doğrulama sonrası, benzer araçların birkaç yıl içinde pilot uygulamalara girebileceğini öngörüyor.

2 / 3
Günün erken saatlerinden 3 yeni yapay zeka gelişmesi 3

3) Patron e-postasında AI dokunuşu güveni zedeliyor

Uluslararası İşletme İletişimi Dergisi’nde yayımlanan bir araştırma, 1.000+ tam zamanlı çalışanın, AI yardımıyla yazılan e-postaları nasıl algıladığını test etti. Katılımcılar, ya kendi yazdıkları ya da üstlerinden geldiği söylenen tek bir e-postayı gördü; mesajlar düşük, orta ve yüksek AI desteği seviyelerine göre değerlendirildi.

Genel tablo: AI destekli metinler etkin ve profesyonel bulunsa da konu yöneticiler olunca tolerans düşüyor. Yüksek düzeyde AI kullanılan yönetici e-postalarında samimiyet algısı %40’a inerken, düşük destekli mesajlarda bu oran %83 oldu. Bilgi veren, salt enformatif mesajlarda AI’a bakış daha olumlu; ilişki kurma ya da motivasyon amaçlı mesajlarda ise tepki belirgin biçimde negatif. Araştırma, tek senaryo ve algıyı etkileyebilecek güç ilişkisi nedeniyle sınırlı olsa da, işyerinde AI kullanımının itibar ve güven üzerinde ölçülebilir etkileri olduğuna dair önceki bulgularla örtüşüyor.

3 / 3