Yarım Yüzyıllık Bir Uzay Kalıntısı Dünya’ya Geri Dönüyor
Sovyetler Birliği'nin 31 Mart 1972 tarihinde Venüs’e iniş yapmak üzere fırlattığı Kosmos 482 uzay kapsülü, görevini tamamlayamadan Dünya yörüngesinde sıkışıp kalmıştı. 500 kilogramdan fazla ağırlığa sahip olan bu kapsül, o dönemin teknolojisine göre Venüs’ün aşırı basınçlı atmosferine dayanacak şekilde üretildi. Ancak taşıyıcı roketindeki bir arıza nedeniyle hedefine ulaşamadı ve Dünya’nın etrafında dönmeye başladı.
Yıllar boyunca yavaş yavaş irtifa kaybeden kapsülün, kontrolsüz bir şekilde Dünya atmosferine girmesi bekleniyor. Bu da, hem havacılık güvenliği hem de yerleşim alanları açısından dikkatle takip edilmesi gereken bir durum yaratıyor.
Türkiye Dahil Geniş Bir Bölgede Düşme İhtimali Var
Uzmanlar, kapsülün 7-13 Mayıs 2025 tarihleri arasında Dünya’ya düşebileceğini belirtiyor. Düşüş bölgesi tahmini oldukça geniş: 52° kuzey ile 52° güney enlemleri arasında kalan tüm kara parçaları risk altında. Bu da Avrupa, Asya, Afrika, Kuzey ve Güney Amerika’nın yanı sıra Türkiye gibi ülkeleri de kapsıyor.
İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerin de bu kuşakta yer alması, kamuoyunun dikkatini bu yöne çekmiş durumda. Her ne kadar Dünya’nın %70’inin okyanuslarla kaplı olması nedeniyle denize düşme ihtimali daha yüksek olsa da, kapsülün düşebileceği yer tam olarak hesaplanamıyor.
Kosmos 482 Neden Tehlikeli?
Venüs’e ulaşmak üzere tasarlanmış olan Kosmos 482, aşırı ısı ve basınca dayanıklı bir yapıya sahiptir. Bu nedenle Dünya atmosferine girdiğinde diğer uzay çöplerinin aksine tamamen yanarak parçalanmama olasılığı bulunuyor.
Hollandalı uzay bilimci Marco Langbroek, kapsülün 10 Mayıs civarında Dünya atmosferine girebileceğini tahmin ediyor. Eğer yapısı bozulmadan kalırsa, yaklaşık 242 km/saat hızla yeryüzüne çarpması söz konusu olabilir. Ancak bilim insanlarına göre, bir bireyin doğrudan etkilenme ihtimali oldukça düşük: yaklaşık 10 binde 1.
Uzay Çöpleri Giderek Daha Büyük Bir Risk Oluşturuyor
Kosmos 482 olayı, kontrolden çıkan uzay çöplerinin ne denli tehlikeli olabileceğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Dünya yörüngesinde binlerce kontrolsüz nesne bulunuyor ve her biri potansiyel bir tehlike oluşturuyor. Bu olay, hem uluslararası uzay ajanslarının hem de kamuoyunun dikkatini, uzayda sürdürülebilirlik ve görev sonrası temizlik konularına çevirmiş durumda.
