Komodo ejderi, dünyanın en büyük yaşayan kertenkelesi ve en ölümcül avcılarından biri. 3 metreye kadar uzayabilen bu dev sürüngen, sadece Endonezya'nın 5 adasında yaşıyor.
Tek ısırıkla 40 kiloluk hayvanları etkisiz hale getirebilen Komodo ejderleri, 5 farklı toksin içeren zehir sistemiyle avlarını öldürüyor. Ancak bu efsanevi yaratık türü tehlike altında.
Dişlerinde demir var
2024 yılında Nature dergisinde yayımlanan araştırma, Komodo ejderlerinin dişlerinde turuncu renkli demir kaplamalar keşfetti. Bu demir tabaka dişlerin keskinliğini koruyarak yüzde 9 sertlik artışı sağlıyor.
Her 40 günde bir yeni diş üretimi gerçekleştiren Komodo ejderleri, böylece demir kaplamalı keskin dişlerini sürekli yeniliyor. Bu özellik sürüngenlerde son derece nadir görülüyor.
Bilim insanları bu bulgunun, Komodo ejderlerinin büyük avları etkisiz hale getirme kapasitesini açıkladığını belirtiyor.
Derisi zırh gibi
Komodo ejderleri erkek bireylerde 3 metreye kadar boylanabiliyor ve 136 kiloya ulaşabiliyor. En büyük doğrulanmış rekor 3,13 metre ve 166 kilogram olarak kayıtlarda.
Dişi bireyler 2,5 metre ve 70 kiloya kadar büyüyebiliyor. Erkek ve dişi arasındaki boy farkı yüzde 20, ağırlık farkı ise yüzde 94,3 olarak ölçülmüş.
Zırh gibi derili pulları, sarı çatallı dilleri ve keskin pençeleri ile benzersiz fiziksel özelliklere sahipler. Yavrular canlı renkli iken yetişkinler gri-kil rengine dönüşüyor.
Zehir sistemi de teknoloji harikası
Komodo ejderlerinin a ağzında 5 farklı toksin türü bulunuyor. AVIT, CRISP, Kallikrein, Natriüretik ve PLA2 adlı bu toksinler farklı etkilere sahip.
1 mililitre depolama hacmi olan zehir sistemi 150 miligram protein içeriyor. Bu miktar 40 kiloluk bir avı etkisiz hale getirmeye yetiyor.
Popüler inanışın aksine Komodo ejderleri bakteriyel enfeksiyondan değil, bu sofistike zehir sisteminden faydalanıyor. Kan basıncını düşürme, kan pıhtılaşmasını engelleme gibi etkiler yaratıyor.
Sadece 5 adada yaşıyor ama tehlikede
Komodo ejderleri sadece Endonezya'nın 5 adasında bulunuyor: Komodo, Rinca, Flores, Gili Motang ve Nusa Kode adaları. Toplam 700 mil karelik alanda yaşıyorlar.
2024 verilerine göre toplam populasyon 3.500 birey. Bunun sadece 1.400'ü yetişkin ve 400'ü üreme çağındaki dişi. IUCN tarafından 2021'den beri "Tehlike Altında" kategorisinde.
