Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) bünyesinde, yüksek dayanıklılık gerektiren alanlarda kullanılmak üzere çevre dostu ve düşük maliyetli reaktif pudra betonu üretildi. Bu özel beton, ferrokrom ve geri dönüştürülmüş lastik liflerinden yararlanılarak hazırlandı.
İnşaat yüksek mühendisi ve jeofizik mühendisi İbrahim Atlı, SUBÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin İpek'in danışmanlığında, "Ferrokrom Atıkları ile Üretilen Geri Dönüştürülmüş Lif Takviyeli Yeşil Reaktif Pudra Betonlarının Balistik Özelliklerinin İncelenmesi" başlıklı doktora tezini tamamladı. Tez kapsamında, reaktif pudra betonunun maliyetinin düşürülmesi ve dayanıklılığının artırılması amaçlandı.
Betonun üretiminde, yüksek miktarda kullanılan krom, atık ferrokromdan temin edilirken, lifler ömrünü tamamlamış lastiklerden elde edildi. Atıkların değerlendirilmesiyle hem maliyetler düşürüldü hem de dayanıklılık artırıldı. Bu betonun kullanım alanlarında ise çalışmalar devam ediyor.
“Doğayla dost, yüksek performanslı beton üretmeyi başardık”
Prof. Dr. Metin İpek, yüksek performanslı betonların maliyetlerinin oldukça yüksek olduğunu belirterek, bu nedenle kullanımının sınırlı kaldığını ifade etti. Maliyetleri düşürmek ve çevre dostu beton üretmek amacıyla yaptıkları çalışmaların başarılı olduğunu söyleyen İpek, “Sonuçta, istediğimiz maliyetlerde doğa dostu ve yüksek performanslı beton üretebildik" dedi.
Reaktif pudra betonunun üretimi için yüksek kaliteli agregalar kullanıldığını ancak bunların pahalı olduğunu belirten İpek, Elazığ’daki ferrokrom üretimi sırasında çıkan atıkları değerlendirdiklerini söyledi. Ferrokrom atıklarının, içerdiği %2-3 oranındaki krom ile yüksek performanslı beton üretiminde etkili olduğunu vurgulayan İpek, bu atıkların sadece nakliye maliyeti gerektirdiğini belirterek çevresel katkı sağladıklarını ifade etti.
Ayrıca, betonlardaki çelik liflerin yerine, ömrünü tamamlamış lastiklerden elde edilen liflerin kullanıldığını belirten İpek, bu liflerin çelik liflere benzer özellikler taşıdığını ve maliyetleri önemli ölçüde azalttığını söyledi.
"Atık malzemelerle beton dayanımını arttırdık"
İbrahim Atlı ise yüksek maliyetli betonları daha uygun fiyatlarla üretmek için atık malzemeler kullandıklarını söyledi. Ferrokrom atığını, betonun içinde kullanılan kuvars malzemesi yerine kullandıklarını belirten Atlı, ömrünü tamamlamış lastiklerden elde ettikleri telleri ise betonun lif takviyesi olarak kullandıklarını ifade etti. Bu sayede betonun maliyetini %50 oranında düşürmeyi başardıklarını ve dayanımda yaklaşık C200 megapascal seviyelerine ulaştıklarını söyledi.
Reaktif pudra betonunun, savunma sanayisinde, askeri mevzi, sınır bölgeleri, cephanelik gibi dayanım ve uzun ömür gerektiren alanlarda kullanılabileceğini belirten Atlı, atık malzemelerin öğütülüp beton içinde kullanılacak boyutlara getirildiğini ifade etti. Ayrıca, TÜBİTAK SAGE’de yapılan balistik testler sonucunda betonun yüksek hızlı etkilere karşı dayanımının test edildiğini ve başarılı sonuçlar elde ettiklerini aktardı.
