Tasarımın yalnızca estetik değil, medeniyetle doğrudan ilişkili bir alan olduğuna dikkat çekilen etkinlikte, yerli üretimin fikir ve özgünlük boyutu öne çıktı. Yapılan değerlendirmeler, savunma sanayisinden dijital bilgi kaynaklarına uzanan geniş bir perspektif sundu.
Tasarımda kimseye benzememek
Selçuk Bayraktar, Kültür Medeniyet Vakfı tarafından Haliç Üniversitesi’nde düzenlenen “Tasarım İşi” etkinliğinde yaptığı konuşmada, Baykar’ın tasarım anlayışının temelinde taklitten uzak durma ilkesinin yer aldığını söyledi. Bu yaklaşımın aykırılık amacı taşımadığını vurgulayan Bayraktar, özgünlüğün doğal bir tercih olduğunu dile getirdi.
Balık formunun hikâyesi
Bayraktar, babasından aktardığı bir sözle Baykar’ın tasarım felsefesini şu ifadelerle anlattı:
“İnsanlar uçağı yaptığında kuşa benzer ama Laz uçak yapınca balığa benzer. Baykar’ın hikayesinde, özünde kimseye benzememek var. Bu kimseye benzememe bir reddiye ya da aykırı olmak için mi? Tam bu değil.”
Bu yaklaşımın, doğaya farklı bir pencereden bakmanın sonucu olduğunu belirtti.
Üretimde fikir sorunu
Türkiye’nin güçlü bir üretim ülkesi olduğuna dikkat çeken Bayraktar, pek çok alanda fikrin ve tasarımın dışarıda kalmasının ciddi bir sorun oluşturduğunu söyledi. “Fikir ve tasarım dışarıda olduğunda siz ancak takipçi olabiliyorsunuz, asla yön verici veya lider olamıyorsunuz.” sözleriyle bu duruma işaret etti.
Köklerden beslenen vizyon
“Köklerden göklere” ifadesini medeniyet perspektifiyle açıklayan Bayraktar, doğadaki ağaç örneği üzerinden köklerin önemini anlattı. Kökleri güçlü olmayanın göğe uzanamayacağını belirten Bayraktar, tarihsel süreçte köklerle bağın zayıflamasının büyük bir kopuşa yol açtığını ifade etti. İslam medeniyetinin bilim ve teknik alanında güçlü bir geçmişe sahip olduğunu vurguladı.
Özgünlük ve inanç vurgusu
Geleceğe yürüyebilmek için farklı olmanın şart olduğunu dile getiren Bayraktar, inanç olmadan başarının mümkün olmayacağını söyledi. “Şampiyon olabileceğine inanmayan bir takımın, şans eseri de olsa şampiyon olması mümkün değil.” ifadeleriyle özgünlük ve özgüven arasındaki ilişkiye dikkat çekti.
Dijital bilgide hakikat arayışı
Bayraktar, KÜRE Ansiklopedi çalışmalarına değinerek, dijital ansiklopediler ve yapay zekâ destekli bilgi kaynaklarında doğruluk sorunu yaşandığını anlattı. Yapay zekânın hızlı ve düzgün cevaplar verdiğini ancak bu cevapların önemli bir bölümünün hatalı olabildiğini belirterek, hesap sorulabilirliğin eksikliğine vurgu yaptı.
Yanlış bilgi örneği
Kendi doğum yeriyle ilgili dijital ansiklopedilerde yer alan yanlış bilgiyi örnek gösteren Bayraktar, resmî belgeler sunulmasına rağmen düzeltme yapılmadığını söyledi. Bu durumun, hakikat kavramının insanlar için ne kadar hayati olduğunu ortaya koyduğunu ifade etti.
Endüstriyel tasarımın savunma sanayisindeki yerine de değinen Bayraktar, veri terminallerinden ikmal sistemlerine kadar pek çok alanda tasarımcıların kritik katkı sunduğunu belirtti.
