Tarihî Kayıtlarda Geçen "Çerkistan" Neresidir?
Sosyal medyada dolaşıma giren bir belgeyle birlikte “Çerkistan” ifadesi yeniden gündeme geldi. Osmanlı arşivlerinde ve bazı nüfus kayıtlarında geçen bu ifade, birçok kullanıcıyı “Çerkistan nerede?”, “Hangi ülkeye ait?” ve “Doğru ifade Çerkistan mı, Çerkezistan mı?” gibi sorulara yöneltti.
Çerkistan ve Çerkezistan Aynı Yer mi?
“Çerkistan” ifadesi, esasen Osmanlı döneminde ve öncesinde Kafkasya’da yaşayan Çerkes halkının yaşadığı coğrafyayı tanımlamak için kullanılıyordu. Modern Türkçede ise bu bölgeye genellikle "Çerkezistan" denilmektedir. Her iki kelime de aynı bölgeyi işaret eder, ancak “Çerkistan” daha çok tarihî ve arşivsel bir söylemdir.
Coğrafi Konum: Çerkistan Nerede?
Çerkistan, günümüzde Rusya Federasyonu sınırları içinde yer alan Kuzey Kafkasya bölgesini kapsar. Bu bölge, Adigey, Kabardey-Balkar, Karaçay-Çerkes gibi özerk cumhuriyetleri içine alır. Osmanlı döneminde buradan Anadolu’ya yoğun bir Çerkes göçü yaşanmış, bu nedenle nüfus kayıtlarında "Çerkistan" doğum yeri olarak sıkça geçmiştir.
Sosyal Medyada Paylaşılan Kayıt Ne Anlatıyor?
Hayal Köseoğlu’nun paylaştığı belgede, 1800'lü yıllarda doğmuş kişilere ait doğum yerleri arasında “Çerkistan” ifadesi dikkat çekiyor. Bu da, Anadolu’ya göç eden Çerkeslerin bir kısmının doğdukları yerin resmi kayıtlara bu şekilde geçtiğini gösteriyor. Benzer şekilde “Batum” ve “Demirci” gibi coğrafi yer adları da kayıtlarda yer almakta.
Tarihî Bir Adlandırma
"Çerkistan", günümüz coğrafi haritalarında resmi olarak yer alan bir ülke değil; ancak tarihî ve sosyolojik bir tanımlamadır. Kafkasya’nın kuzeyinde yer alan bu bölge, Çerkes halkının anayurdu olarak kabul edilir ve tarihî belgelerde bu adla geçmeye devam etmektedir.
