Toplumsal riskleri önceden belirleyen bir yaklaşım olmadan kalıcı sonuçların alınamayacağını vurgulayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Ankara’da düzenlenen “Hayat Boşluk Kabul Etmez Uluslararası STK Zirvesi”nde bağımlılıkla mücadelede izlenen stratejileri detaylandırdı.
Yılmaz, bağımlılığın yalnızca tek bir madde ya da davranışla sınırlı görülmesinin büyük bir yanılgı olduğunu söyleyerek, devletin bu alandaki politikalarının geniş bir risk yelpazesini aynı anda gören bir çerçeve üzerine kurulduğunu ifade etti.
Bağımlılık tek boyutlu bir sorun değil
Konuşmasında bağımlılığın çoğu zaman fark edilmesi güç küçük davranışlarla başladığını belirten Yılmaz, bireyin özgürlüğünü adım adım törpüleyen bu sürecin hem toplumsal düzen hem de ülkenin geleceği için ciddi sonuçlar doğurduğunu dile getirdi.
STK’ların sahadaki katkısının mücadeleyi güçlendirdiğini söyleyen Yılmaz, “Devlet, kamu, akademi ve sivil toplum aynı masada buluştuğunda etkinlik katlanıyor” dedi.
Risk odaklı politika: Erken tespit belirleyici oluyor
Eğitim kurumlarından yerel yönetimlere kadar tüm yapının risk haritası çıkarılarak çalışıldığını anlatan Yılmaz, dijital çağın ortaya çıkardığı yeni tehditlerin de bu stratejiye dahil edildiğini belirtti.
Türkiye genelinde kurulan Bağımlılıkla Mücadele Yüksek Kurulunun, bakanlıklar ve ilgili kurumlarla birlikte düzenli olarak risk analizleri yaptığını aktaran Yılmaz, “2019’dan bu yana alınan 91 kararın yüzde 93’ü sahada karşılık buldu” dedi.
Uyuşturucuya erişimi azaltan adımlar
Yılmaz, uyuşturucuyla mücadelenin hem sağlık hem güvenlik meselesi olduğunu vurguladı. Çöküntü alanlarında kullanılan 137 bini aşkın metruk yapının tespit edildiğini, bu yapıların yüzde 88’inin kontrol altına alındığını açıkladı.
Tedavi kapasitesinin de önemli ölçüde arttığını belirten Yılmaz, AMATEM ve ÇEMATEM merkezlerinin 144’e, yatak kapasitesinin 1582’ye çıkarıldığını söyledi. Ancak rehabilitasyon süreçlerinde başarının artırılması gerektiğinin altını çizdi.
Sigara bırakma hizmetleri yaygınlaşıyor
Son bir yılda açılan 478 yeni poliklinikle sigara bırakma merkezi sayısının 1016’ya ulaştığını belirten Yılmaz, ücretsiz ilaç desteğiyle bugüne kadar 1 milyon 600 bin vatandaşın hizmet aldığını aktardı.
ALO 171 hattının bu yıl 339 binin üzerinde çağrıya yanıt verdiğini söyleyerek hattın en hızlı danışmanlık kanallarından biri haline geldiğini ifade etti.
Dijital bağımlılık risklerine karşı yeni modüller
Yılmaz, internet, oyun ve sosyal medya kullanımının çocuklar üzerindeki etkilerine dikkat çekerek dijital riskleri tanıtan yeni eğitim modüllerinin devreye alındığını açıkladı.
Öğretmen, veli ve öğrencilere yönelik bu çalışmalarla erken müdahale kapasitesinin artırıldığını, güvenli dijital ortam uygulamalarının yaygınlaştırıldığını söyledi.
Yasa dışı bahis için özel eylem planı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla hazırlanan yasa dışı bahis ve kumarla mücadele eylem planının, teknik müdahaleden finansal izlemeye kadar geniş bir alanı kapsadığını belirten Yılmaz, MASAK’ın bu süreçte kritik rol üstlendiğini ifade etti.
Plan kapsamında 7 öncelik belirlendiğini söyleyen Yılmaz, bu önceliklerin elektronik haberleşmeden toplumsal farkındalığa kadar uzanan güçlü bir yapıya sahip olduğunu kaydetti.
Sivil toplumun sahadaki etkisi güçleniyor
Yılmaz, Türkiye’nin dayanışma kültürünün bağımlılıkla mücadelede belirleyici olduğuna dikkat çekerek, gönüllü kuruluşların gençlere ve ailelere dokunan çalışmalarının kamu politikalarını sahada tamamladığını söyledi.
Farkındalık eğitimlerinden rehabilitasyon sonrası sosyal uyuma kadar pek çok başlıkta yürütülen çalışmaların ülke genelinde ciddi karşılık bulduğunu ifade etti.
Süreklilik vurgusu ve küresel işbirliği
Zirvenin farklı ülkelerden uzmanları buluşturduğunu söyleyen Yılmaz, bu ortak zeminin iyi uygulamaların paylaşılmasına katkı sunduğunu belirtti.
“Bağımlılıkla mücadelenin süreklilik talep eden bir süreç olduğunun bilincindeyiz” diyen Yılmaz, güçlü işbirlikleriyle daha etkili sonuçlara ulaşacaklarına inandığını dile getirdi.
Zirvede akademisyenler, STK temsilcileri ve bağımlılıkla mücadelede başarı hikayeleri de yer alırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un programa tebrik telgrafı gönderdiği bildirildi.
Dijital bağımlılıkta yeni döneme işaret eden uyarı
Dijital risk modüllerinin devreye alınması, Türkiye’nin bağımlılık politikasında davranışsal bağımlılıkları artık “eş düzey bir tehdit” olarak ele aldığını gösteriyor. Çocuk ve gençlik politikaları alanında çalışan akademisyenler, sosyal medya kullanım sürelerinin son 5 yılda iki katına çıktığını, erken yaşta oyun bağımlılığının ise özellikle büyük şehirlerde yükseliş eğiliminde olduğunu belirterek, geliştirilen eğitim modüllerinin sahadaki ihtiyacı karşılayan önemli bir adım olduğunu ifade ediyor.
