İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ (İBB), İstanbul’un en değerli yerlerinden olan Üsküdar sahil yolundaki kaçak yapıları yıkıp halka açma girişimi, AKP’li Üsküdar Belediyesi, kaymakamlık ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği il müdürlüğünün engeline takıldı.
İBB, imar planında meydan düzenleme ve park alanı olarak gözüken parseldeki kaçak kafe rantına son vermek için yıkım işlemi başlattı. Kafeler hakkında yıllar öncesine ait olan İstanbul Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurullarının (KVKBK) yıkım kararları da olmasına karşın yıkımlar bir türlü yapılamıyor.
KAFELER İÇİN KARAR
İBB, Üsküdar sahilde bulunan 10 kaçak kafe hakkında yıkım kararı aldı. Kafelerden dördü hakkında yıkım kararları uygulanırken altı kafe hakkındaki yıkım karar çeşitli gerekçelerle uygulanamadı. Bahsi geçen kafeler hakkında KVKBK’nin aldığı yıkım kararları da söz konusu.
İBB’nin kaçak olduğu gerekçesiyle yıkmak istediği Salacak Harem Sahil Yolu üzerinde bulunan bir kafe hakkında, İstanbul 3 Numaralı KVKBK, 12 Mart 1977 tarih kararı ile aynı kurulun 22 Ağustos 1996 tarihli kararı ile tespit edilen Rumi Mehmet Paşa Camisi ve Ayazma Camisi çevresinin, “kentsel sit alanı”nda kaldığı belirlendi. İBB’nin yıkım kararı aldığı Salacak Harem Sahil Yolu üzerinde bir diğer kafe hakkında ise 25 Eylül 2019 tarihli tescilli “anıt” olduğu belirtilen Şemsi Paşa Camisi ve külliyesinin duvarlarının kafe tarafından ortak olarak kullanıldığı tespit edildiğinden suç duyurusunda bulunulduğu ve ilgili belediye tarafından izinsiz ve aykırı uygulamaların kaldırılmasına karar verildi.
‘PARSELLER KALDIRILSIN’
Üsküdar Salacak Harem Sahil Yolu’nda bulunan başka bir kafe hakkında da 3 Ekim 2019 tarihli İstanbul 6 Numaralı KVKBK Müdürlüğü, söz konusu parsellerdeki izinsiz uygulamalar için suç duyurusunda bulunulmasını istedi. Yine Salacak’taki farklı bir kafe için de İstanbul 4 Numaralı KVKBK’nin 11 Haziran 2020 tarihli kararı ve İstanbul 3 Numaralı KVKBK’nin 25 Haziran 1992 tarihli kararı ile parseldeki izinsiz uygulamaların altı ay içerisinde ilgili belediye tarafından kaldırılmasına karar verildi.
USULSÜZ RUHSAT
Yıllar öncesine ait yıkım kararları olmasına karşın edinilen bilgiye göre altı kafe hakkındaki yıkım kararları çeşitli gerekçelerle uygulanamadı. İBB Emlak Müdürlüğü Üsküdar Kaymakamlığı’ndan söz konusu işgal edilen alanların tahliyesini talep etmesine karşın Üsküdar Kaymakamlığı bugüne kadar herhangi bir işlem yapmadı. İBB encümeninin aldığı yıkım kararına karşı idare mahkemesi tarfından verilen yürütmeyi durdurma kararının ardından Üsküdar Belediyesi, işletmelere usulsüz bir şekilde geçici işletme ruhsatı verdi.
YÜRÜTMEYİ DURDURMA
İBB, ilk olarak kaçak yapılara ilişkin Gecekondu Kanunu’na göre yıkım kararı aldı. Kafe sahipleri, yargıya giderek kararı iptal ettirdi. Mahkeme kararının ardından bu defa da İBB, İmar Kanunu’na göre encümen kararıyla yıkım kararı aldı. Kafe sahipleri bu kez de encümen kararı hakkında idare mahkemesine başvurdu. Mahkeme, kafelerin imar planında meydan düzenleme ve park alanı olarak gözüken ve mülkiyeti İBB’ye ait olan bazı parseldeki yerlere, kafelerin kaçak olarak yapıldığını tespit etmesine karşın İBB encümeninin aldığı yıkım kararı hakkında yürütmeyi durdurma kararı verdi.
‘ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN RET’
İBB ayrıca Üsküdar Salacak’ta yine kaçak yapı durumunda olan kafelerin tahliyesi için Üsküdar Kaymakamlığı’na başvurdu. Kaymakamlık, yapıların bulunduğu alanların bir kısmının doğal sit alanı içerisinde yer alması nedeniyle yetkinin Çevre Bakanlığı’nda olduğu yanıtını verdi ve durumu bakanlığa sordu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nüden gönderilen yazıda ise tahliye ve yıkım işlemlerinin uygun görülmediği bildirildi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü Üsküdar Kaymakamlığı’na gönderdiği yazıda gerekçe olarak, “Yapı Kayıt Belgelerinin aktif olduğu sürece yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamalarına kadar geçerli olduğu” ifadelerine yer verdi.
