Uluslararası kayıt sistemi, "Misafir Anne" uygulaması ve personel güçlendirme önerildi
Türkiye’de çok sayıda yenidoğan bebeğin ölümüne yol açan ve kamuoyunda “Yenidoğan Çetesi” olarak bilinen yapıları mercek altına alan Meclis Araştırma Komisyonu, yaklaşık 420 sayfalık kapsamlı bir taslak rapor hazırladı. Raporda, bu yapıların personel eksikliği, denetim yetersizliği ve teknik donanım zafiyetleri nedeniyle ortaya çıktığı vurgulanırken, anne ve bebek ölümlerini önlemeye yönelik dikkat çekici öneriler sıralandı.
Uluslararası kayıt sistemi önerisi
Komisyonun önerileri arasında, Türkiye genelinde yenidoğan ölümlerinin nedenlerinin sistematik biçimde analiz edilebilmesi amacıyla uluslararası bir kayıt sisteminin kurulması ilk sırada yer aldı. Böyle bir sistemin, hem ulusal sağlık politikalarının geliştirilmesine hem de olası ihmallerin erken tespitine katkı sağlayacağı belirtildi.
"Misafir Anne" programı yaygınlaştırılmalı
Raporda, bebek ölümlerinin yüksek olduğu illerde riskli gebeliklerin daha yakından izlenebilmesi için hali hazırda uygulanan “Misafir Anne” programının yaygınlaştırılması tavsiye edildi. Bu program kapsamında, gebeler evlerinden sağlık ekipleri tarafından alınarak güvenli şekilde sağlık kuruluşlarına naklediliyor, doğuma kadar hastanede misafir ediliyor ve doğum sonrası tekrar evlerine ulaştırılıyor.
Anne sütü teşviki ve mama düzenlemesi
Komisyon, formül mamaların erişilebilirliğini sınırlandıracak yeni düzenlemeler yapılmasını, bu ürünlerin satış ve dağıtım kanallarının sıkı şekilde denetlenmesini önerdi. Ayrıca, anne sütünün teşvik edilmesine yönelik politikaların artırılması gerektiği ifade edildi.
Yoğun bakım hizmetleri yeniden yapılandırılmalı
Raporda, ülke genelinde yoğun bakım hizmetlerine dair standartların netleştirilmesi gerektiği vurgulandı. Yoğun bakım yatış ve taburculuk kriterlerinin belirlenmesiyle, endikasyon dışı yatışların önüne geçilmesi ve yatış sürelerinin rasyonelleştirilmesi hedefleniyor. Mevcut yoğun bakım cihazlarının da taramadan geçirilerek işlevini yitirmiş olanların yenilenmesi öneriler arasında yer aldı.
Doğu ve Güneydoğu için özel önlemler
Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde çocuk sağlığı uzmanı ve asistanı istihdamının artırılması gerektiğine dikkat çekilen raporda, bu bölgelerdeki sağlık personeli eksikliğinin acilen giderilmesi gerektiği belirtildi. Ayrıca, bu bölgelerde doğuştan kalp hastalıkları ve metabolik hastalıklar için tanı ve tedavi merkezleri kurulması da önerildi.
Neonatolog ve çocuk uzmanı sayısı artırılmalı
Türkiye genelinde yenidoğan uzmanı (neonatolog) ve çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı sayısının artırılması gerektiği de raporda vurgulandı. İnsan kaynağının yetersizliği, bebek ölümleriyle doğrudan ilişkili bir faktör olarak değerlendirildi.
Denetim mekanizması güçlendirilmeli
Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde hizmet kalitesinin artırılması amacıyla kamu ve özel sağlık kuruluşlarında sürekli ve çok boyutlu bir denetim sisteminin hayata geçirilmesi önerildi. Klinik standartlara uyum, sevk zinciri, faturalandırma süreçleri ve insan kaynağı planlaması gibi alanların sistematik biçimde izlenmesi gerektiği ifade edildi.
SGK ödeme sistemi yeniden düzenlenmeli
Son olarak, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) ödeme tarifelerinin, sağlık hizmetlerinin nitelikli, kesintisiz ve güvenli sunumunu destekleyecek şekilde revize edilmesi gerektiği belirtildi. Sağlık Uygulama Tebliği’ndeki (SUT) birim fiyatlarının da mevcut tıbbi teknoloji ve klinik ihtiyaçlarla uyumlu hale getirilmesi önerildi.
