Obruk Tehlikesi Giderek Yayılıyor
Türkiye'nin buğday, arpa ve mısır gibi temel ürünlerinin üretiminde başı çeken Konya Ovası, şimdi de doğal bir tehlike ile karşı karşıya: obruklar. İklim değişikliği, kontrolsüz yer altı su kullanımı ve doğal çözünme süreçleriyle tetiklenen obruklar, özellikle Karapınar, Çumra ve Cihanbeyli gibi tarımsal yoğunluklu bölgelerde her geçen yıl daha sık görülüyor.
Son bir yılda sadece Konya'da 12 yeni obruk tespit edilirken, bu sayı Karaman, Aksaray, Sivas, Afyonkarahisar ve Eskişehir gibi çevre illeri de kapsayacak şekilde toplam 20'yi bulmuş durumda. Konya'da AFAD verilerine göre 642 obruk resmi olarak kayıt altına alınmış durumda.
Bahar Yağışları Riski Artırıyor
Konya Teknik Üniversitesi Obruk Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, 2025 yılı bahar döneminin yağış açısından son yılların en yoğun sezonlarından biri olduğunu ve bu durumun zemin ağırlığını artırarak obruk oluşumlarını hızlandırabileceğini ifade etti.
“Toprakta ağırlaşma tek başına neden olmasa da, altta zaten çökmeye hazır bir yapı varsa bu süreci tetikleyebiliyor,” diyen Arık, yağışların bu yıl geçtiğimiz yıla göre neredeyse iki kat fazla olduğunu vurguladı.
Ayrıca, son dönemde görülen obrukların büyük çoğunluğunun "örtü çökmesi" şeklinde oluştuğu ve yer altındaki boşlukların üst katmanda ani çöküntülere neden olduğu belirtildi.
Karapınar’daki Dev Obruk Genişliyor
2009 yılında Karapınar-Konya yolu yakınlarında oluşan ve "Yarımoğlu Obruğu" olarak bilinen dev çukur, tehlikenin büyüklüğünü gözler önüne seriyor. İlk oluştuğunda çapı 55 metre olan bu obruk, zamanla kenarlarından çöken topraklar sebebiyle 64 metreye kadar genişledi. Derinliği ise 80 metreden 57 metreye geriledi.
Prof. Dr. Arık, bu obruğun zamanla içinin dolduğunu ve su seviyesinin çekilmesiyle birlikte sulu görünümünü kaybettiğini belirtti. Bu örnek, obrukların yalnızca oluştuğu anda değil, uzun vadeli etkileriyle de tarım alanları için tehdit oluşturduğunu gözler önüne seriyor.
