Küçük Esnafa Büyük Değişim Kapıda
Türkiye'de milyonlarca küçük esnafı yakından ilgilendiren vergi düzenlemesi Resmi Gazete’de yayımlandı. Taksi şoföründen lokantacıya, tamirciden minibüsçüye kadar birçok sektör, 1 Ocak 2026 itibarıyla artık basit usul yerine gerçek usulde vergilendirilecek. Karar, özellikle büyükşehir statüsündeki illerde ve nüfusu 30 binin üzerindeki ilçelerde faaliyet gösteren mükellefleri kapsıyor.
Hangi Esnaflar Gerçek Usule Geçecek?
Yeni düzenlemeye göre, büyükşehir belediyesi statüsüne sahip illerde, nüfusu 30 bini aşan ilçelerde çalışan esnaf artık gerçek usul kapsamında vergilendirilecek. Bu kapsama giren sektörler arasında:
- Motorlu taşıt bakım ve onarımı
- Lokanta, kafe ve benzeri işletmeler
- Şehir içi yolcu taşımacılığı (taksi, dolmuş, minibüs)
- İnşaat ve emlak işleri
- Eğlence ve dinlenme yerleri
- Her türlü emtia alım-satımı ve imalatı
gibi birçok faaliyet alanı yer alıyor.
Basit Usul ile Gerçek Usul Arasındaki Fark Ne?
Basit Usul Vergilendirme:
- KDV ve geçici vergi beyanı yok
- Defter tutma zorunluluğu bulunmuyor
- Gelir vergisinden kısmi muafiyet
- Vergi yükü daha hafif
Gerçek Usul Vergilendirme:
- KDV, gelir vergisi, geçici vergi ve stopaj ödemeleri var
- Giderler belge ile ispatlanıp matrahtan düşülebiliyor
- Defter tutma zorunluluğu getiriliyor
- Finansmana erişimde daha güçlü mali görünüm sağlıyor
Kimler Etkilenecek?
Türkiye genelinde yaklaşık 3 milyon vergi mükellefi bulunurken, bunların yaklaşık 1 milyonu basit usulde vergilendiriliyor. Yeni düzenleme ile bu kesimin büyük bir kısmı gerçek usule geçmek zorunda kalacak. Bu da hem işletme yönetiminde hem de muhasebe süreçlerinde ciddi bir dönüşüm anlamına geliyor.
Yeni Uygulama Ne Zaman Başlayacak?
Söz konusu değişiklik 1 Ocak 2026 itibarıyla resmen yürürlüğe girecek. Bu tarihe kadar esnafların muhasebe altyapılarını oluşturması, gider belgelerini arşivleme süreçlerini düzenlemesi ve mali müşavir desteğiyle çalışmaya başlaması gerekecek.
Düzenlemenin Olası Etkileri
Vergi Gelirlerinde Artış: Gerçek usule geçişle birlikte devletin vergi tahsilatında artış bekleniyor.
Kayıt Dışılıkla Mücadele: Esnafın daha şeffaf bir mali yapıya geçmesi, kayıt dışı ekonomiyi azaltabilir.
Esnafa Ek Maliyet: Özellikle küçük işletmeler için muhasebe ve danışmanlık maliyetleri artacak.
Finansmana Erişim Kolaylaşacak: Gerçek usuldeki esnaflar, mali tabloları sayesinde bankalardan kredi almakta daha avantajlı hale gelecek.