Türkiye'de trafik güvenliğini artırmaya yönelik kapsamlı bir adım daha atıldı. Artık IQ seviyesi 79'un altında olan bireyler, sürücü belgesi alamayacak. Uygulama, hem sürücülerin hem de vatandaşların can güvenliğini önceleyen bir sağlık tarama sürecini beraberinde getiriyor.
Zekâ Geriliği, Demans ve Kalıcı Ruhsal Bozukluklar Ehliyete Engel
Yeni yönetmelikte sadece düşük IQ değil; bunama, dikkat ve bilinç bozuklukları ile duygusal dengesizliğe neden olan kalıcı hastalıklar veya ilaç kullanımları da sürücü belgesi alımına engel teşkil edecek.
“Herkese IQ Testi Uygulanmayacak”
Kamuoyunda oluşan “herkese IQ testi yapılacak” şeklindeki iddiaların ardından, Sağlık Bakanlığı’ndan açıklama geldi. Bakanlık, her sürücü adayına IQ testi yapılmasının söz konusu olmadığını net bir dille ifade etti. Yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Zeka testi, sadece muayene sırasında hekim tarafından ağır akıl hastalığı, demans, kişilik bozukluğu veya uyuşturucu madde bağımlılığı gibi bir durum tespit edilirse gündeme gelir. Aile hekiminin sevki ve psikiyatri uzmanının gerekli görmesi durumunda IQ testi yapılabilir. Test sonucu 79 ve altında çıkarsa, kişi ehliyet alamaz.”
Bu çerçevede, toplumda huzursuzluk oluşturmaya yönelik spekülatif haberlerin ve sosyal medya paylaşımlarının gerçekliği yansıtmadığı netleşti. Bakanlık, vatandaşların resmi kaynaklardan bilgi almasının önemine dikkat çekti.
Epilepsi Hastalarına Müjde
Yönetmelikte yalnızca IQ seviyesiyle sınırlı kalmayan düzenlemeler dikkat çekiyor. Son beş yıl içinde nöbet geçirmemiş epilepsi hastalarına artık sürücü belgesi verilebilecek. Bu durum, binlerce vatandaş için umut kaynağı oldu.
Yeni düzenlemeye göre ehliyet alacak her birey değil, yalnızca doktorun gerekli gördüğü durumlarda IQ testi yapılacaktır. Herkesin değil, yalnızca sağlık açısından riskli adayların testi zorunlu hale getirilecektir.
Ancak, sinir sistemine metastaz yapmış kötü huylu tümör hastaları için sürücü belgesi alınması artık mümkün olmayacak. Daha önce yalnızca metastaz yapmayan vakalara sınırlı ehliyet verilebiliyordu.
Sinir Sistemine Metastaz Yapan Tümörlere Sürücü Belgesi Verilmeyecek
Daha önce sadece metastaz yapmayan tümör vakalarına B ve F sınıfı ehliyet verilebiliyordu. Yeni düzenlemeyle sinir sistemine metastaz yapmış kötü huylu tümör hastalarına sürücü belgesi verilmeyecek.
Göz Sağlığı Şartlarında yeni Kriterler
Yeni düzenleme, görme ile ilgili şartlarda da ayrıntılı kriterler getirdi:
- Birinci grup sürücüler için her iki göz toplamda en az 1.0 görme keskinliği şartı aranacak.
- İkinci grup için az gören gözde 0.6, iyi gören gözde ise 0.8 oranında görme şartı istenecek.
- Renk körlüğü, sürücülük için engel sayılmazken; gece körlüğü olanlara yalnızca gündüz araç kullanma izni verilecek.
Muayeneler Yetkili Kurumlarda Yapılacak
Sürücü ve sürücü adaylarının sağlık raporları, Sağlık Bakanlığına bağlı devlet hastaneleri, üniversite hastaneleri, aile sağlığı merkezleri ve ruhsatlı özel sağlık kuruluşları tarafından verilecek.
Emniyet ve Jandarma personeli içinse kurum tabiplikleri yetkilendirildi. Raporlarda doktorun kaşe ve imzası zorunlu olacak.