Vlad Tepeş Kimdir?
Gerçek adı Vlad III Drăculea olan Kazıklı Voyvoda, 15. yüzyılda bugünkü Romanya topraklarında hüküm süren Eflak (Wallachia) Prensliği'nin lideridir. Babası Vlad II Dracul'un lakabından gelen "Drăculea" ifadesi, Latince "ejderha" anlamına gelirken, oğluna da bu unvan miras kalmıştır.
Tarih sahnesinde en çok tanındığı isim ise "Vlad the Impaler" (Kazıklı Voyvoda) olmuştur. Bu unvanı, düşmanlarını ve suçluları kazığa oturtarak idam etmesiyle almıştır.
Vlad Ne Zaman Yaşadı?
Doğum Yılı: Tahmini olarak 1428 veya 1431
Doğum Yeri: Sighișoara, Transilvanya (bugünkü Romanya)
Ölüm Yılı: 1476 ya da 1477
Vlad, hayatı boyunca üç farklı dönem Eflak tahtına oturmuştur:
1448 (kısa süreli)
1456 – 1462 (en uzun süreli)
1476 (çok kısa süreli)
Vlad Tepeş’in Osmanlılarla Olan Mücadelesi
Genç yaşta Osmanlılara rehin verilen Vlad, Edirne’de eğitim almış, Fatih Sultan Mehmed ile birlikte sarayda bulunmuştur. Ancak ilerleyen yıllarda Osmanlılara karşı büyük bir düşmanlığa dönüşen bir tutum geliştirmiştir.
En çok bilinen eylemleri arasında:
Tuna Nehri üzerindeki Osmanlı üslerine ani baskınlar
On binlerce esir Türk ve Bulgar'ı kazığa oturtarak öldürtmesi
1462 yılında Osmanlı ordusuna karşı düzenlediği Târgovişte Gece Baskını yer almaktadır.
Bu saldırılar sırasında, Osmanlı askerlerinin moralini bozan, psikolojik savaş unsurlarını kullanan Vlad, bazı tarihçilere göre yaklaşık 20 bin kişiyi kazığa geçirmiştir.
Vlad’ın Tarihteki Yeri ve Mirası
Vlad Tepeş’in tarihteki yeri oldukça tartışmalıdır. Bazı kesimler onu barbar ve işkenceci bir diktatör olarak görürken, özellikle Romanya'da bir ulusal kahraman olarak anılmaktadır. Çünkü o, Eflak topraklarını dış tehditlere karşı savunmuş ve merkezi otoriteyi sert yöntemlerle de olsa kurmayı başarmıştır.
Avrupa kaynaklarında ise Vlad, korkutucu bir despot ve acımasız bir lider olarak tasvir edilmiştir.
Vlad Tepeş ve Dracula Efsanesi
İngiliz yazar Bram Stoker, 1897 yılında yayımladığı meşhur "Dracula" romanında Vlad Tepeş’ten esinlenmiştir. Her ne kadar kitaptaki karakter vampir olsa da, bu karakterin arka planında Vlad’ın karanlık ve kanlı geçmişi yer alır.
Zamanla, Vlad’ın kurbanlarının kanını içtiğine dair söylentiler yayılmış ve bu da vampir efsanesinin temel taşlarını oluşturmuştur.
Sürgün, Ölüm ve Sonrası
Vlad, 1462 yılında Osmanlılara karşı yenildikten sonra Macaristan’a sığındı. Ancak kısa süre sonra tutuklanarak 12 yıl boyunca hapsedildi. 1476 yılında tekrar tahta çıkmak üzere serbest bırakıldı, fakat aynı yıl Osmanlı ordusuyla girdiği savaşta hayatını kaybetti. Kesik başı, öldüğünün kanıtı olarak İstanbul’a, II. Mehmed’e gönderildi.
Cenazesi, 1461 yılında inşa ettirdiği Comana Manastırı’na defnedildi.
Günümüz Kültürüne Etkisi ve Popülerliği
Vlad Tepeş’in şatosu olarak bilinen Poenari Kalesi, Romanya’da turistlerin ilgi odağıdır.
2007 yılında Romanya tarafından adına anı pulu basılmıştır.
TRT 1 ekranlarında yayınlanan "Mehmed: Fetihler Sultanı" dizisinde karaktere Ertan Saban hayat vermektedir.
Vlad’ın soyundan geldiği iddia edilen birkaç kolun günümüzde hâlâ yaşadığı düşünülmektedir.
Sonuç: Tarihin Gölgesinden Efsanenin Kalbine
Vlad Tepeş, tarihin hem korkulan hem de hayranlık duyulan figürlerinden biridir. Yöntemleri acımasız olsa da, hem bölgesel direnişin sembolü olmuş hem de dünya edebiyatına Dracula gibi ikonik bir karakterin ilham kaynağı olmuştur.
