İlkeli insandan gelişmiş insana... İyi yurttaş, iyi kentliden sivil topluma
Bu tür konuları birkaç defa tekrarlamıştım. Yıllar önce Gürpınar İMKB Meslek Lisesinde aile birliğinde görev yapan derneğimiz üyesi Gülseren Aktürk ile tüm öğrencileri defalarca toplayıp verdiğimiz, İnsan Hakları, Şiddet ve Çevre konulu konferanslarda, çocuklarımızı bilgilendirmiştik. Sonra onları o günlerin valisinin desteği ile doğa kamplarına götürdük. Çocuklar doğa ile çok güzel dost olmuşlardı. Yirminci yüz yıl, bize daha rahat, daha uygar yaşamak için birçok olanaklar sağlıyor. Cumhuriyetin sağladığı kazanımları daha bilinçli kullanıp, yeni becerilerle geliştirip zenginleştirmek için yurttaşlık bilincine sahip olmak gerekiyor. 35 yıllık askerlik hayatında çoğu yıllar senelik iznini bile tam kullanmamış bir babanın öğretileri ile büyüdüm.
Hep iyi bir yurttaş olmak, vatan sevgisini ana baba sevgisinden önde düşünmek öğretildi bana. İyi bir yurttaş bilincine sahip olabilmek için de; Toplum nedir? Niçin vardır? Hak nedir? Hukuk nedir? Demokrasi nedir? Sivil Toplum nedir? Bunları bilmek, gereklerini yerine getirmek, yakınlarımıza anlatmak hepimizin görevi olmalı. Ben bildiklerimi öğretmek, becerilerimi insanlarla paylaşmak, vatan ve millet sevgisini hiçbir menfaatin üstüne koymamak şekliyle baba vasiyetini yerine getirmeye çabalıyorum.
Şimdi başlayalım.
Toplum nedir? İnsanlar yeryüzünde var olur olmaz doğayla bir takım ilişkilere girmişler. Ne var ki bu ilişkilerde gerekli araçlar diğer canlılardaki gibi doğuştan kendilerine verilmemiş. Hayvanlar yaşamlarını sürdürebilmek için gereksindiği her şeyi bedenlerinin bölümleri olarak üzerinde taşırlar. Tavşanın toprağı kazmak için patileri, aslanın avını yakalayıp parçalamak için pençeleri ve dişleri, birçoğunu soğuktan koruyan kürkü, kaplumbağanın sırtında taşıdığı evi bunlara örnektir. Oysa insanın bu türden pek az araç ve gereci vardır. Ama nesnelerle ilişkisini sağlayan elleri, konuşmasına imkân sağlayan ağız yapısı, bu ikisini iyi kullanmasına hükmeden beyni diğer canlılardan daha gelişmiştir. Bunun içinde insan, yaşamı için yararlı araç ve gereçlerini gün ve gün geliştirerek varlığını sürdürüp çoğalmıştır. Zaman içinde gereksinmelerini karşılayabilmenin en geçerli çözümü toplum biçiminde örgütlenme de bulmuştur. Herkes konuları paylaşmış kimi tarım, kimi makine, kimi ekmek, kimi giyim kuşam yaparak işi paylaşmış, yaşamlarını kolaylaştırmışlardır.
Kuvvet Birlikten Doğar sözünden yola çıkarak Büyükçekmece'de STK'lar yan yana, el ele olsun istedik. BÜSKİD (Büyükçekmece Sivil Toplum Kuruluşları İletişim Derneği) kuruluşuna destek verdik. Bu kuvvetle haklarımızı kullanarak, halkımızı bilinçlendirerek, daha güzel yarınlara ulaşabiliriz. Hak, Hukuk, Adalet konularına gelince. Yaşamın mutluluğu için en önemli şeydir bunlar. Toplumda birlikte yaşamak için kurallara ihtiyaç vardır. Yani hak, hukuk, yasalarla sorunsuz yaşanabilir. 21. Asırdayız hala girilmez yöne aracını süren, Toplu taşıma araçlarına binerken yaşlıları itekleyen bir toplumuz. Bir örnekle başlayalım. Çok eski çağlarda ilkel bir kabilenin iki avcısı birlikte avladıkları avı kendi mağaralarına götürmek istediklerini düşünelim. Bu iki avcı arasındaki ilişki nasıl çözüm bulur?
Doğa yasalarına göre, kuvvetli olan diğerini ortadan kaldırır. Ya da kendi isteğini diğerine zorla kabul ettirir. Buna karşın, avcıların ait olduğu toplum bir kural koysa "Şu, şu şekilde beraber avlanan iki avcı avlarını şu, şu şekilde bölüşürler" dese av paylaşılacak kavga olmayacaktır. Avdan pay almak iki avcının hakkıdır. Demek ki birbirlerini boğazlamadan avı paylaşmak için kurallara (Hukuk) ihtiyaç var. Payına düşen miktar avcıya Hukuk (Gelenek/Kural) tarafından tanınmış yetkidir. Yetkisini istediği gibi kullanabilir. Avcılardan birinin beyaz diğerinin siyah olması, bu farkı birinin diğerine üstün olmasını sağlamaz. İkisi de insandır. Kurallara uyarsak mutlu bir kitle oluruz. Sağlıklı kalmanız dileklerimle.
