IRAK SİYASETİNDE SİSTANİ DEPREMİ
29 Kasım Cuma hutbesinde Irak'ın karar-ı mercii ve Irak'ın en büyük dini otoritesi olarak kabul edilen Ayetullah Ali Sistani, Kerbela'da Temsilcisi Seyyid Ahmea Safi aracılığı ile hutbe sonrasında mesaj yayınlattı. Sistani gösteriler konusunda hükümetin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmediğini belirterek, meclise "şeffaf ve özgür seçim" çağrısında bulundu. Bunun üzerine Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi istifa edeceğini açıkladı. Abdulmehdi “Yüce dini merceiyetin hutbesini dikkatle dinledim. Orada ülkenin içinde bulunduğu zorlu şartlara ve kurumların geçen ay yaşanan şiddet olaylarında halkın kanının dökülmesini önleyemediğine dikkat çekildi ve parlamentodan seçeneklerini gözden geçirmesi; Irak’ın menfaatleri ve Irak’ın evlatlarının kanı göz önünde bulundurularak karışıklığın ve daha fazla yıkımın önlenmesi için adım atılması istendi. Dolayısıyla bu talebi dikkate alarak ve bunun acilen gerçekleştirilmesini sağlamak için en kısa sürede resmi bir programla başbakanlıktan istifamı parlamentoya sunacağım” dedi. Ama ülkede sular durulmuyor. Şiilerin yoğun yaşadığı güneydeki Basra, Kerbela, Samara, Necef ve Nasıriye'de gösteriler sürüyor. Necef ve Nasıriye'de sokağa çıkma yasağını protestocular deliyor. Yine Sünni aşiretlerin yaptığı çağrı üzerine Musul kentinde de gösteriler düzenleniyor. Sünni halkın da katılması ile Irak hükümetinin üzerindeki istifa baskısı daha da arttı. Zorlu bir süreç.
Irak Meclisindeki en büyük kitle olan Sairun bloğunun lideri olan Mukteda Sadr, istifa kararını “Irak devriminin ilk; ama son olmayacak meyvesi” olarak nitelendirerek başbakan adayının referandumla belirlenmesi için gösterilerin yapıldığı meydanlara seçim sandıkları dağıtılmasını önerdi. Sadr Abdulmehdi’nin istifa edeceğini açıklamasını “Bu Irak devriminin ilk meyvesi, ama son meyvesi olmayacak” ifadesiyle değerlendirdi.
Irak belirsizlik ile devrim arasında “arafta”
Irak'ta gelinen nokta da siyasi belirsizlik ile devrim arasında arafta bir durum ortaya çıktı. Meydanlarda yaşananlar İran ile ABD kavgası olarak nitelendirilse de işsiz, umutsuz ve yarınsız kalan gençler ülkelerini geri istiyorlar. 1 Ekim'de başlayan olaylara gençler “Ekim Devrimi” olarak adlandırılıyorlar. Mecliste görev yapan vekillerin yenilenmesini, yolsuzlukların üzerine gidilmesi ve hesap sorulmasını istiyorlar. Iraklılık kimliği ile Irak onuru ön plana çıkıyor. Petrol zenginliğini refahını gençler istiyor. Iraklılar öfkeli ve halen meydanlardalar.
Irak Kuzeyi ve Kerkük
Olayların başladığı günden itibaren kuzeyde bulunan Irak Bölgesel Kürt Yönetimi içindeki partiler tekrar Kerkük'ü Abdulmehdi’ye verilen desteğin pazarlığı olarak masaya koydular. Olayların seyri sırasında birlik ve istikrar vurgusu kuzeydeki Irak Bölgesel Kürt Yönetimi aktörlerinden gelmedi. Irak Türkmenlerinin kalbi olan ve petrol zengini Kerkük'te ne kadar az olay yaşansa da tedirgin bir bekleyiş var. Özellikle kuzey hattında PKK ve DEAŞ gibi terör örgütlerinin varlığı ortada iken Irak'ta belirsizlik devam ediyor.
Devlet ile devletsizlik arasında sıkışmış olan Irak şimdi meydanlardan yükselen öfkeli ses ile karanlık bir tünelden çıkmaya çalışıyor.
