Biden’in küresel itibarı
Askeri analistler ‘Savaşlar siyasi programlara göre yürütülmez‘ derler. Ancak Ukrayna’nın Rusya’ya karşı kesin bir darbe indirmesi için Batı’nın sabırsızlığı sadece duygusallıktan değil, siyasi hesaplardan kaynaklandığı apaçık. Endişe şu. ABD ve Batılı müttefiklerinin Ukrayna'yı ‘ne kadar sürerse sürsün‘ diyerek destekleyeceği sözlerine rağmen bir destek yorgunluğu gözlenmesi.
* * * *
Örneğin Ukrayna'nın en sadık müttefiklerinden Polonya'da dahi Ukraynalı mültecilere yönelik tutumun kötüleştiği anlaşılmış. Varşova Üniversitesi Ekonomi, Beşeri Bilimler Akademisi'nden araştırmacıların yaptığı ankete göre, son beş ayda mültecilere yardım etmeyi destekleyenlerin oranı yüzde 49'dan yüzde 28'e düşmüş.
* * * *
Savaş 480 günü geçti.. 5 Haziran günü 16 aylık savaşta kritik bir gündü. Çünkü Ukrayna o gün cephede birkaç noktaya birden saldırı gerçekleştirdi. Bu Ukrayna’nın karşı saldırısının başlangıcı kabul ediliyor. Ukrayna’nın kazanımları birkaç köyün geri alınmasıyla sınırlı kalırken, Rusya da Ukrayna’ya Batı’dan verilen bir dizi Batılı askeri aracı ele geçirdi veya imha etti.
* * * *
ABD ve Batlı müttefikleri ise domino etkisiyle olabilecek kesin çatışmayı hararetle bekliyorlar. Ancak cepheden gelen haberler karışık. Wall Street Journal, ‘Ukrayna‘ son günlerde saldırılara ara verdi. Ukraynalı komutanlar karşı taarruzun ilk iki haftasını büyük kayıplar vermeden nasıl ilerleneceğini analiz etti. Rusya'nın iyi hazırlanmış savunma hatlarını delmeye çalışan Ukrayna için zor bir başlangıç oldu‘ diyordu.
* * * *
ABD Avrupa Ordusu eski komutanı Ben Hodges, Avrupa Politika Analizi Merkezi için yazdığı yazıda, ‘Ukrayna, bugüne kadar, aşamalı olarak toprak kazanma, büyük risklerden kaçınma ve kayıpları mümkün olduğunca sınırlama şeklindeki muhafazakar stratejiyi izledi. Şimdi taarruz açıkça başladı, ancak bence ana saldırı başlamadı. Büyük zırhlı birliklerin taarruza katıldığını gördüğümüzde asıl taarruzun gerçekten başladığını anlayacağımızı düşünüyorum‘ diyordu.
* * * *
Savaşlar siyasi programlara göre yürümüyor ama Ukrayna için siyasi saat işliyor belli ki. Bunu ABD‘de ünlü Politico gazetesinde geçen hafta yayınlanan yazı gösteriyor. Ukraynalı milletvekillerine, ABD Dışişleri Bakanlığı ve Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilileriyle yapılan son görüşmelerde, gelecekteki taahhütlere ilişkin sorulara, taleplere, genellikle ‘karşı saldırının nasıl ilerlediğini görelim‘ şeklinde yanıtlar verilmiş. Böylece yüksek güvenlik ve ekonomik yardım sağlamanın zor olabileceği anlaşılmış.
* * * *
Beyaz Saray ve Pentagon çevrelerinden iyi haber aldığı/sızdırıldığı bilinen Politico şöyle yazıyordu. ‘Üst düzey ABD'li yetkililer, Ukrayna savaşına gelecekteki desteğin ve Başkan Joe Biden'ın küresel itibarının Ukrayna'nın karşı saldırısının başarısına bağlı olduğuna inanıyor. Başarılı olun, Batı'nın askeri ve ekonomik yardımı akacaktır. Beklentileri karşılayamama veya tökezleme durumunda, bu destek büyük olasılıkla kuruyarak hızlandırılmış bir diplomatik çözüm için artan çağrıları ateşleyecek, Beyaz Saray'ın uluslararası başarılarından birini engelleyecektir.‘
* * * *
Ukrayna, Rusya'ya karşı yürüttüğü 16 aylık savaşta ‚‘ya bitir‘ ‘ya da bitir‘ anlarından nasibini almış görünüyor. Başkan Biden "Ukrayna için ihtiyacımız olan finansmanı, ne kadar sürerse sürsün, bulacağımıza inanıyorum" diyor ama Politico gazetesine göre, ABD'li yetkililer, mevcut dilim bittiğinde milletvekillerinin Ukrayna için daha fazla fona yeşil ışık yakıp yakmayacağını bilmiyor.
