Havai fişek öldürüyor!
Bazen mutlu olduğumuz anları kutlamak isteriz; hatta kutlamayı gösterişli yapmak da isteyebiliriz. Zararsız olduğu sürece tabii ki herkes istediği gösterişli kutlamayı yapsın. Ama bu zararlı gösterişli kutlamalardan öyle bir tanesi var ki, toplu ölümlere sebep olacak kadar ciddi tehlikeler içeriyor. Sesi her ne kadar kulağa hitap etmese de, maalesef ki görüntü açısından pek çok insanın dikkatini çeken bir şey. Maalesef diyorum çünkü havai fişek gösterileri çoğu canlıda ciddi hasarlar bırakıp ölüme yol açıyor!
Havai fişek patladığında kuş seslerini duyuyorsunuzdur. O sesler aslında kuşların her zamanki cıvıltıları değil, korku panik veya canının yanması sonucu çıkardığı ses! 2 yıl önce İtalya’nın başkenti Roma’da yeni yılı kutlamak için kullanılan havai fişekler nedeniyle yüzlerce kuş yaşamını yitirdi. Bu görüntünün fotoğrafı bile var. Gördüğüm an içim paramparça oldu. Sadece bu haber değil, havai fişeklerin sebep olduğu tonlarca ölüm haberi var.
Üsküdar Üniversitesi çevre sağlığı programından Dr. öğr. üyesi Ahmet Adiller şöyle diyor: “Havai fişeklerin sebep olduğu ses ve gürültü, kuşlar başta olmak üzere pek çok canlıda stres seviyesinin artmasına sebep oluyor. Bunun sonucunda da pek çok canlı kaçışma esnasında kendini bir yerlere vurup sakatlayabiliyor, hatta ölebiliyor. Özellikle sulak alanlarda yüzeyde bulunan kuşlar oldukça uzak mesafede patlatılsa bile havai fişeklerin sebep olduğu ses ve ışıktan ürkerek havalanıyorlar. Çoğu kuşun gece görüş kabiliyeti çok yüksek olmadığı için de bu durum bu canlılar için sakatlık ve ölüm gibi sonuçlar doğurabiliyor. Hem karbon emisyonlarının salınımının artması, hem de diğer kirleticiler doğrudan ya da dolaylı çevreyi ve dolayısıyla insanları etkiliyor. Karbon emisyonları salımı, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin temel sebebi. İklim sisteminin değişmesi çevresel anlamda tarımsal üretimden, su kaynaklarına, sel ve taşkın gibi olaylardan, doğal yaşama kadar pek çok olumsuz etkiye sahip. Bu iklimsel etkinin yanında bir de havadaki kirleticiler hem solunum yoluyla çevredeki canlılara zarar veriyor, hem de su ve toprağa geçerek bu ortamlarda zararlı etkilerini sürdürüyorlar.”
Daha o kadar fazla olumsuz ve zararlı etkileri var ki, yazmaya kalksam sayfalar sürer… Havai fişek olmadan kutlama yapamıyor muyuz? Bu kutlama can almaya değer mi? Gökyüzünde göreceğiniz iki ışık, ölümle mi sonuçlanmalı? Sevincinizin ardında neden canlı ölümü var?
İçtiğimiz suya kadar etki eden; küresel ısınmaya sebep olup dünyanın sonunu getirmede rol oynayan, hayvanların, doğanın ve insanların canını tehdit eden bu felaket havai fişeklere artık bir dur deyin! Bütün bunları bile bile havai fişek patlatıyorsanız eğer; ne canlı ölümü umrunuzda, ne yaşadığınız çevre umrunuzda, ne sevdiğiniz insanların zarar görmesi umrunuzda, ne de kendi sağlığınız ve ömrünüz umrunuzda. Yazık...
